Dat de armoede in Nederland toeneemt, vindt Arie Palmers 'diep triest'. Hij kan de problemen zelf niet oplossen, maar wil wel iets doen en verhuurt daarom zijn vakantiehuisje kosteloos aan arme gezinnen. "Maak iemand anders ergens blij mee", roept hij op.
Arie biedt sinds kort af en toe zijn vakantiehuisje op een camping in Zeeland aan aan mensen die het wat minder breed hebben. Zo konden Judith Honig en haar 6-jarige dochter Rosa uit Den Haag eerder deze zomer er een weekje vakantie vieren.
Geen geld voor vakantie
Judith kan niet werken omdat ze tijdens haar zwangerschap het HELLP-syndroom kreeg. "Dat is een vorm van zwangerschapsvergiftiging waar ik cognitieve problemen aan heb overgehouden. Ik ben snel moe, kan dingen moeilijk onthouden en heb moeite met het verwerken van prikkels", legt ze uit. Daarom ontvangt de Haagse een WIA-uitkering.
"Dan krijg je 70 procent van je laatste loon, in mijn geval een modaal inkomen. Maar dat pakt netto toch een stuk lager uit dan je denkt", vervolgt ze. "Ik vind het altijd een ding om het armoede te noemen. Ik heb een huis, een ziektekostenverzekering en mijn dochter kan naar school. Maar nee, geld voor een vakantie zit er niet in."
Hulp via online platform
Dat Judith en haar dochter deze zomer toch op vakantie konden, was deels dankzij Twitter-platform Armoede Maakt Moedeloos, waar spullen en diensten worden aangeboden voor mensen die een minder brede portemonnee hebben. "Ik had wel vaker contact met ze gehad. Soms heb ik zelf spullen weggegeven, maar ik heb ook een keer musicalkaartjes gekregen. Nu vroegen ze me of wij zin hadden in een weekje Zeeland."
Dat werd aangeboden door Arie uit Bergen op Zoom. Om de week slaapt hij in zijn vakantiehuisje in het Zeeuwse Westkapelle omdat het dichter bij zijn werk is. "Ik dacht dat het misschien een idee zou zijn om mensen daar in de zomer gebruik van te kunnen laten maken", zegt hij. "Je ziet dat sommige mensen het heel moeilijk hebben en dat vind ik schrijnend."
'Ik kan kleine dingetjes doen'
Arie maakt zich er zorgen over dat er volgend jaar misschien wel 1 miljoen mensen onder de armoedegrens leven. "En dat in een welvarend land zoals Nederland. Veel van hen kunnen er niks aan doen, dat zijn gewoon werkende armen. Dat vind ik echt triest. Ik kan er vanuit mijn positie niks aan doen, maar ik kan wel dit soort kleine dingetjes doen."
Voor Judith en haar dochter betekende het in ieder geval heel veel: "Arie haalde ons op van het station. Dat vond ik heel fijn, want voor mij is zo'n reis best lastig met alle prikkels. Hij had ook nog de koelkast gevuld met van alles. Vegetarische burgers, melk voor Rosa omdat ze dat zo lekker vindt, en ijsjes in de vriezer."
Dochter genoot van vakantie
"Het voelde voor ons echt alsof we de loterij hadden gewonnen", blikt Judith dankbaar terug. "Het was voor Rosa 'de leukste vakantie ooit', zei ze zelf. We konden naar het strand en zij kon met allemaal andere kinderen spelen. Ze vroeg ook nog of het echt gratis was? Dat vond ze heel bijzonder en lief."
De moeder vindt het ook fijn dat haar dochter nu in haar eerste week op school kon vertellen over de vakantie. "Ze vertellen elkaar dan wat ze hebben gedaan, om zo ook de nieuwe kinderen te leren kennen. Nu heeft ze wel wat te vertellen, omdat ze écht is weggeweest. Dat vind ik heel prettig, dan hoort ze er wat meer bij."
Meer oog voor armoede
Hoogleraar filantropie en duurzame financiering aan de Universiteit van Amsterdam Paul Smeets ziet meer van 'dit soort fantastische initiatieven' op Armoede Maakt Moedeloos. "En dat ze 15.000 volgers hebben, zegt natuurlijk ook iets", vertelt hij. "Het is natuurlijk symptoombestrijding, maar dat is ook zeker belangrijk."
"Daarnaast willen we zoeken naar structurele oplossingen voor armoede." Armoede is de laatste jaren veel zichtbaarder geworden in Nederland, ziet ook Smeets. "Denk aan de Schreefgroei-reeks op televisie van Jeroen Pauw of het boek van Sander Schimmelpenninck (dat over kansenongelijkheid in ons land gaat, red.)", noemt de hoogleraar als voorbeelden.
Kan politiek dit voorkomen?
En ook in de politiek is er volgens hem meer aandacht voor het onderwerp: "Voor de nieuwe partij van Pieter Omtzigt is armoedebestrijding een van de kernpunten. En ook bij veel andere partijen zal dit terugkomen in de verkiezingsprogramma's."
Of de overheid helemaal kan voorkomen dat nu meer mensen in armoede leven, is een ingewikkelde vraag, zegt Smeets. "Aan de ene kant moet er politiek gekeken worden wat we kunnen doen, maar aan de andere kant hebben Nederland en andere landen nog steeds te maken met de gevolgen van twee enorme klappen: corona en oorlog. Dat kan de overheid ook niet volledig opvangen. Voor deze crises nam de armoede juist af."
Hoogte van donaties stabiel
Maar zijn we door die toegenomen zichtbaarheid van armoede ook vrijgever geworden? Dat is volgens de hoogleraar niet te zeggen. "Het grootste issue is dat we dat niet continu meten. Eens in de 2 jaar wordt onderzoek gedaan en daaruit blijkt dat Nederlanders evenveel blijven doneren, terwijl de inflatie flink is opgelopen."
Smeets vertelt dat het bedrag dat aan goede doelen wordt gegeven 'altijd vrij stabiel' blijft, namelijk recentelijk 5,7 miljard euro per jaar. Maar initiatieven op social media zijn niet in kaart gebracht, benadrukt hij. "Denk aan de energiecompensatie van de overheid afgelopen winter. Velen hebben dat gedoneerd aan mensen in armoede."
'Hoeft niet veel te zijn, maar doe iets'
In het vakantiehuisje van Arie verblijft dit weekend in ieder geval opnieuw een gezin. Hij hoopt dat meer mensen zijn voorbeeld zullen volgen: "Misschien zijn er nu ook wel meer mensen die zoiets kunnen aanbieden. Je hoeft er echt niet veel voor te doen, alleen een weekje weg zijn. Denk er aan hoe je anderen ergens blij mee kunt maken."
"Durf te geven", wil hij anderen dan ook graag meegeven. "Je kunt wel iets op Marktplaats zetten en er geld voor krijgen, maar je kunt het ook weggeven. Maak iemand anders ergens blij mee. Het hoeft niet veel te zijn, maar doe iets."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.