Arboregels niet op orde bij ministerie van Onderwijs, blijkt na wangedrag minister Wiersma: 'Veel loketten, maar verplichte deel verouderd'

Ambtenaren hadden beter beschermd moeten worden tegen de grillen van onderwijsminister Dennis Wiersma. Zijn ministerie werkt met verouderd preventiebeleid. Dat zegt vicevoorzitter Kitty Jong van vakbond FNV.

"Al sinds 1994 is er een wet voor een veilige werkomgeving. De helft van de bedrijven in Nederland doet daar niets mee. Het ministerie heeft in dit geval de werknemers enorm in de steek gelaten", zegt FNV-vicevoorzitter Jong.

'Hij moet het hebben geweten'

Ze begrijpt niet dat een met deuren slaande en verbaal agressieve minister Wiersma (Primair en Voortgezet Onderwijs) niet eerder gestopt is. "De secretaris-generaal van het ministerie is de hoogste baas, hij had zijn werknemers moeten beschermen."

Ook premier Mark Rutte gaat niet vrijuit, wat Jong betreft: "De klachten waren er al langer bekend, hij moet het geweten hebben."

'Veel loketten'

Sinds zijn aantreden in januari 2022 vertrokken acht van Wiersma's communicatiemedewerkers. Bij het ministerie van Sociale Zaken, waar hij daarvoor 5 maanden demissionair staatssecretaris was, vertrokken zeker twee ambtenaren. Als Tweede Kamerlid versleet hij in 4 jaar tijd vier medewerkers.

Elke organisatie moet een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) laten uitvoeren, vertelt Jong. "Als bekend is dat de minister een heethoofd is, moet er verplicht een plan van aanpak komen. Nu heeft het ministerie wel heel veel loketten om grensoverschrijdend gedrag te melden, maar de wettelijke RI&E ontbreekt." Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat dit verplichte onderdeel ten tijde van de misstanden niet actueel was.

Met twee maten meten

Een veilige werkplek gaat niet alleen over het dragen van een helm en schoenen met stalen neuzen. Pesten, discriminatie, verbaal agressief en seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn ook wettelijk verboden. Bij het beoordelen of daar sprake van is, wordt met twee maten gemeten, zegt Jong.

Ze verwijst naar een tuincentrum in Drenthe, waar de arbeidsinspectie ingreep vanwege grensoverschrijdend gedrag door de directeur. "We zijn bezig met een groot onderzoek door het hele land. Daarmee willen we in kaart brengen hoe het staat met de veilige werkplek. We zien nu al dat de helft van de leidinggevenden zich schuldig maakt aan intimidatie", zegt Jong.

'Preventiebeleid mist'

In een reactie laat het ministerie weten dat er een gedragscode is, een klachtenregeling, arbo-artsen, maar liefst negentien vertrouwenspersonen en er zijn ook twee extra coördinatoren benoemd. Daarnaast worden er goede en leerzame gesprekken gevoerd met de minister, zegt de woordvoerder.

Jong: "Wat mij opvalt is dat dat allemaal oplossingen zijn voor als er al een melding (van grensoverschrijdend gedrag) is gedaan. Wat ik mis is preventiebeleid."

Incidenteel

Om de Risico Inventarisatie en Evaluatie bekender te maken en ondernemers op de plicht ervan te wijzen, heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 'de week van de RI&E' georganiseerd van 12 tot en met 16 juni. Het ministerie van Onderwijs laat weten dat ze nu werken aan het actualiseren van de RI&E. De verwachting is dat die er in het vierde kwartaal van dit jaar zal zijn.

De minister zal daarin niet als risico gezien worden. Het ministerie schrijft: "Voorvallen met een individu worden sowieso als incidenteel gezien en niet als een structureel risico."