'Algemeen gebruik mondkapjes kan nieuwe lockdown in Nederland voorkomen', zegt hoogleraar Washington University

Hij is net 3 weken terug in Nederland na een jarenlang verblijf in de Verenigde Staten. En wat hoogleraar Gezondheidsinformatie Theo Vos hier aantreft, kan hij bijna niet geloven. "Met mondkapjes valt zóveel winst te behalen."

"Afgelopen weekend was een mijlpaal, voor het eerst was ik niet de enige in de supermarkt in Baarn met een mondkapje, maar zag ik iemand anders ermee." Theo Vos (66) moet er om lachen als hij het vertelt, maar zijn ondertoon is bloedserieus. Hij is namelijk een van de rekenmeesters van de Universiteit van Washington als het gaat om de coronapandemie. Vos geeft leiding aan een team dat het toekomstige verloop van tal van ziektes in de wereld doorrekent. En Nederland staat er qua corona zacht uitgedrukt niet goed op.

Enorme pieken

"Als je naar onze site kijkt zie je hele slechte voorspellingen voor Nederland", waarschuwt hij. "Je ziet enorme pieken in november en december als je kijkt naar de aantallen coronabesmettingen en doden."

Voor de prognoses van Vos en zijn collega's worden verschillende scenario's doorgerekend. Een scenario waarbij het beleid ongewijzigd is en een scenario waarbij mondkapjes gemeengoed worden. Voor ons land geldt: als het huidige beleid wordt voortgezet, staat het totaal aantal coronadoden op 1 december op zo'n 8.600. Als we vanaf vandaag mondkapjes gaan dragen, zal dat getal rond de 6.700 liggen. "Op 1 januari is dat het verschil tussen 1000 doden per dag versus 25 doden", zo waarschuwt hij.

Geen goede rol RIVM

"Juist in Nederland valt veel winst te behalen door mondkapjes te verplichten", vertelt hij. "Ik begrijp niet goed waarom je mondmaskers niet op veel meer plekken gaat invoeren. Het is effectief, makkelijk en goedkoop."

Vos vindt de berichtgeving in Nederland over het nut van mondkapjes verwarrend. "Ik vind dat het RIVM ook niet zo'n goede rol speelt. Ze hebben uitgesproken meningen, terwijl ik vaak onvoldoende bewijs zie. Zijn Nederlanders dan zo anders, vraag ik me af."

Terugbrengen met 40 procent

Maar waar haalt Vos de stellige overtuiging vandaan dat mondkapjes ook buiten de zorg effectief zijn? "Mijn collega's en ik hebben zo'n 40 wetenschappelijke studies bekeken naar Sars, Mers en influenza."

"Alles bij elkaar geveegd, blijkt dat de inzet van mondmaskers de verspreiding van dit soort virussen met 40 procent afremt", legt hij uit. "Dat is aanzienlijk. Als je de transmissie van het virus met 40 procent weet terug te brengen dan houd je ook de r laag. En verloopt het niet zo explosief."

Snotneuzen

En er is meer waar Theo Vos zich over verbaast. "Ik zie veel voorbeelden van het RIVM dat koppig een eigen plan trekt. Nu ook met de snotneuzen die weer naar school mogen. Onder het mom dat kinderen onder de 13 geen belangrijke rol in de overdracht spelen. Ook hier vraag ik me af: waar baseren ze dat op?"

Zowel minister Hugo de Jonge als Jaap van van Dissel van het RIVM spreken inmiddels officieel van een tweede golf. "En dus moet er een hoop meer gebeuren dan nu", zegt Vos. "Want als we niet uitkijken gaan we naar een dramatische exponentiële groei toe en wordt het een totaal onhoudbare situatie."

Lockdown voorkomen door mondkapjes

En dus blijft hij bij zijn verhaal om mondkapjes veel vaker te verplichten. "Met een algemeen gebruik van mondkapjes kunnen we een nieuwe lockdown voorkomen. De economische en sociale voordelen daarvan zouden het kleine ongemak om mondkapjes in alle besloten ruimtes te gebruiken moeten billijken."

Daarnaast moet het testen echt beter, stelt hij en moeten we ons veel meer aan de regels houden. "We zullen echt goed afstand moeten bewaren, zeker als je binnen bent in slecht geventileerde ruimtes. Maar dat wordt nog moeilijk genoeg, want er is al zó'n tegenbeweging."