Jaloezie, afgunst en agressie tussen Groningers en buurtbewoners: "Mensen die schreeuwen, krijgen voorrang", zeggen ze over elkaar. Dat komt vandaag naar buiten in een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen naar de afhandeling van aardbevingsschade.
De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) volgt het dossier Groningen sinds 2016. Ze monitoren de impact van de problemen door de aardbevingen. "7 jaar geleden was de solidariteit sterker dan nu", schrijft het onderzoek. Mensen geven aan dat het gas Groningers uit elkaar drijft.
Onrust
In interviews met bewoners komt naar voren dat het contact tussen buren verslechterd is sinds de versterkingsoperatie. Ook professionals geven in interviews aan dat de saamhorigheid achteruit gaat. Het gaat echt over agressie. Mensen kijken elkaar met de nek aan als buren al gecompenseerd zijn.
"Het is heel logisch dat mensen af en toe raar naar hun buren kijken", vertelt Merel Jonkheid van de Groninger Bodem Beweging (GBB). "Er ontstaat heel veel onrust in gemeenschappen, omdat er heel veel verschil is in de behandeling van de gedupeerden."
Ongelijke behandeling
"Als mensen bij elkaar komen op een verjaardagsfeestje, gaat het expres niet meer over het onderwerp van de afhandeling", vervolgt Jonkheid. "Ze weten dat de sfeer dan om kan slaan."
"Mensen spreken elkaar soms echt niet meer, omdat er ruzie is ontstaan vanuit ongelijke behandeling. Ze kunnen daar zelf ook nog eens niets aan doen."
Burger tegenover overheid
Daarmee doelt Jonkheid op het feit dat er zoveel verschillende regelingen zijn, dat heel veel mensen op verschillende momenten geholpen worden. De onderzoekers zien dat ook, onderstreept Michel Dückers van de RUG. "Sommige mensen zijn al geholpen, anderen nog helemaal niet."
"Het is pijnlijk om te zien dat de mensen die bij de instanties werken die de afhandeling van de schade doen tegenover de burgers komen te staan. Daar werken ook mensen die het goed willen doen, maar het gebeurt toch."
Gevoelens van onrechtvaardigheid
De verschillen in behandeling splijten nu dus ook inwoners van de dorpen in Groningen. "Het kan zo zijn dat de ene buur 20.000 euro vergoed krijgt, terwijl de ander voor het identieke huis daarnaast maar 2.000 euro krijgt", vervolgt Jonkheid.
"Een groot deel van de bewoners weet nog niet waar ze aan toe zijn, terwijl een ander deel al een beveiligd is. Je kunt je voorstellen dat dat heel veel gevoelens van onrechtvaardigheid oproept."
Enquête
Hoe dit verder moet, weet de Groninger ook niet. "Ik denk dat de Groningers positief zijn te spreken over de nieuwe staatssecretaris Vijlbrief die sinds vorig jaar is aangesteld, maar aan de andere kant zijn de problemen nog niet opgelost", ziet Jonkheid.
De parlementaire enquête wordt 24 februari gepresenteerd aan de Tweede Kamer, vanuit een dorp in Groningen. "Mensen hebben er weinig vertrouwen in dat de enquête verandering gaat brengen, maar het rapport kan ook een aanzet zijn tot verandering."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.