Ondanks veel grotere aandacht en maatregelen tegen corruptie is het aantal integriteitsschandalen onder bestuurders en politici toegenomen. In 2015 liepen 64 publieke functionarissen tegen de lamp wegens lekken, misdragingen of crimineel gedrag. 

Dit zijn er gemiddeld vijf per maand. Dat blijkt uit de jaarlijkse Integriteits Monitor van de Vrije Universiteit Amsterdam, de Erasmus Universiteit Rotterdam en Vrij Nederland die deze week verschijnt.

Het aantal schandalen nam vorig jaar zelfs weer toe ten opzichte van 2014, toen 47 politici in opspraak raakten. In 2013 waren dat er 64. Driekwart van de corruptieschandalen speelde zich vorig jaar af in gemeenten en provincies. Verspreid over het hele land liepen gemeenteraadsleden, wethouders, provinciebestuurders tegen de lamp vanwege corruptie, diefstal, lekken, of geweld. 28 van hen werden of worden strafrechtelijk vervolgd. Dat zijn er meer dan in de jaren ervoor, concluderen de onderzoekers.

VVD aan kop, D66 snelste stijger

Affaires komen in alle partijen voor, ook in de kleinere lokale fracties. Maar regeringspartij VVD gaat opnieuw aan kop met 14 nieuwe affaires. Sinds 2008 zijn er nu 16 VVD-politici met een strafblad, samen goed voor 87 maanden cel en 26.000 euro aan boetes. Opvallend, omdat de liberalen sinds twee jaar juist veel aandacht hebben voor dit fenomeen, na eerdere affaires zoals de zaak-Jos van Rey. De VVD heeft een permanente Commissie Integriteit. D66 valt op door een opvallende groei: van drie naar acht overtredingen. De PvdA had zes politici die de fout ingingen, het CDA zeven. Ook lokale partijen kenden de nodige overtredingen.

Uitzending

EenVandaag staat op radio en tv uitgebreid stil bij de bevindingen. Hoe kan het dat het aantal integriteitsschendingen weer is gestegen ondanks alle aandacht van de afgelopen jaren? In Radio EenVandaag licht onderzoeksjournalist Bart de Koning het onderzoek dat woensdag in Vrij Nederland wordt gepubliceerd toe. Ook aandacht voor een zaak in Oldenzaal waar de fractievoorzitter van de PvdA opstapte nadat naar buiten kwam dat hij beschuldigd wordt als penningmeester van een ruitervereniging 45.000 euro te hebben verduisterd.

Karin Ketting, voorzitter van Mennerijvereniging Berg en Dal uit De Lutte

In de tv-uitzending commentaar van hoogleraar integriteit van bestuur Leo Huberts.

De zaak-De Kruif: raadslid verdacht van vriendendiensten aan onderwereld

Ook een uitgebreide reconstructie van de affaire-Kathalijne De Kruif. Het voormalige VVD-raadslid uit Maarssen kwam in opspraak en moest opstappen vanwege lekken en de verdenking van betrokkenheid bij de georganiseerde misdaad. Vandaag staat ze voor de rechter in een strafrechtelijk onderzoek naar een crimineel netwerk dat zich met grootschalige hennepteelt zou bezighouden. De Kruif wordt ervan verdacht vriendendiensten aan dit netwerk te hebben verleend en geld te hebben witgewassen. De strafzaak tegen acht verdachten neemt een aantal dagen in beslag.

Cijfers Integriteits Monitor en soorten vergrijpen, bekijk de video:

audio-play
Integriteits Monitor

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.