radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Zorgen over historisch hoog begrotingstekort: 'Gaat rekening straks naar 'gewone man'?'

Zorgen over historisch hoog begrotingstekort: 'Gaat rekening straks naar 'gewone man'?'
Minister Wopke Hoekstra tijdens een persconferentie over het reddingspakket voor Air France-KLM
Bron: ANP

De historisch hoge overheidsuitgaven zijn in de coronacrisis onvermijdelijk en broodnodig, vinden velen. Tegelijkertijd vrezen zeven op de tien Nederlanders dat de overheid op termijn moet bezuinigen, en de rekening bij de 'gewone man’ terecht komt.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 23.000 leden van het Opiniepanel. Vorige week maakte minister Wopke Hoekstra van Financiën bekend dat hij dit jaar rekening houdt met een historisch hoog begrotingstekort van 92 miljard euro. De overheid is door de coronacrisis veel geld kwijt aan steunmaatregelen en verliest belastinginkomsten.

Begrip voor corona-uitgaven

Sinds de Tweede Wereldoorlog is het tekort in de staatskas nog nooit zo hoog geweest. Vorig jaar hield Hoekstra nog 14 miljard euro over. Toch hebben verreweg de meeste mensen (84 procent) er begrip voor dat de overheid zich op deze manier in de schulden steekt.

De uitgaven zijn volgens mensen onvermijdelijk en broodnodig, blijkt uit hun toelichting. "Als de economie helemaal op z'n gat komt te liggen zijn we nog verder van huis. We overleven het wel weer. Moeilijke beslissingen en risico's horen bij het leven", licht een ondervraagde toe.

Rekening coronacrisis naar de 'gewone man'?

Wel maakt 71 procent zich zorgen over bezuinigingen op termijn. Een ondervraagde: "Het geld dat nu extra uitgegeven wordt, moet ooit wel worden terugbetaald." Velen van hen denken dat de rekening van de overheidsuitgaven aan hen, de 'gewone man', wordt gepresenteerd.

"Ik zie het gebeuren dat wij burgers straks de gestraft worden voor de overheidssteun aan grote bedrijven nu. En bezuinigen maakt de crisis alleen erger, zagen we bij de vorige crisis ook", zegt een ondervraagde bezorgd. De angst dat burgers de pijn straks gaan voelen, wordt breed gedeeld: "Mijn grootste vrees is dat het bij bezuinigen weer neerkomt op de zwakken in de maatschappij, de cultuur, de zorg en het onderwijs. Die zijn altijd de klos terwijl de rijken en de grote bedrijven weer buiten schot zullen blijven."

Joyce Boverhuis presenteert de uitslagen van De Peiling april.

'Hulp aan KLM terecht, maar tegen strenge voorwaarden'

Eén van de grote bedrijven dat de overheid recent te hulp schoot, is het noodlijdende KLM. Minister Hoekstra van Financiën zegde het bedrijf 2 tot 4 miljard euro aan leningen en garantstellingen toe. Hoewel de meeste mensen KLM belangrijk vinden voor Nederland (74 procent) en een meerderheid dit besluit steunt (58 procent), is er ook veel scepsis.

Een kwart van de ondervraagden (23 procent) is tegenstander en nog eens 19 procent weet niet of dit nou wel het juiste besluit is. Er moeten scherpe voorwaarden gelden aan de staatssteun, vinden panelleden. Ten eerste moet de steun een lening zijn, die op termijn wordt terugbetaald als het weer beter gaat met KLM. Daarnaast moet het bedrijf verduurzamen en de bonussen voor de top schrappen.

Limiet aan hulp aan KLM

Minister Hoekstra zei in EenVandaag "alles-op-alles te zetten om KLM door de coronacrisis te loodsen". Hier staat lang niet iedereen achter: 56 procent vindt niet dat KLM tegen elke prijs gered moet worden of weet het niet. Een ondervraagde licht toe: "Er zijn natuurlijk wel grenzen aan het helpen van KLM. Als wij er miljarden in pompen en het bedrijf is na afloop van de crisis niet levensvatbaar, dan is er iets niet goed gegaan." Vooral kiezers van de PVV, GroenLinks, SP, D66 en Partij voor de Dieren vinden dat KLM niet verder geholpen moet worden.

44 procent is wel van mening dat het kabinet zo veel als nodig moet investeren om KLM te redden. Dit zijn vooral kiezers van de VVD, CDA en de PvdA. Zij vinden dat KLM een grote werkgever is en daarom geholpen moet worden. FvD-, 50Plus en ChristenUniekiezers zijn verdeeld over deze kwestie.

Lees ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden op 27 en 28 april 2020. Aan het onderzoek deden 23.505 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. Het Opiniepanel bestaat uit ruim 65.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kinderen hebben slechte ogen door te veel schermtijd: dit kun je doen om oogafwijkingen te voorkomen

Kinderen hebben slechte ogen door te veel schermtijd: dit kun je doen om oogafwijkingen te voorkomen
Een oogmeting bij een opticien
Bron: ANP

Scrollen op je telefoon, even een appje sturen naar je moeder en tussendoor een serie kijken. Voor veel mensen herkenbaar, maar het brengt ook gevolgen met zich mee. Zo kan het voor permanente oogproblemen en klachten zorgen.

Ook prinses Ariane heeft oogproblemen en dat zou komen door de schermtijd op haar mobiele telefoon. Dat liet koningin Máxima eerder deze week weten tijdens een conferentie. Veel ouders lopen hier in het huidige digitale tijdperk tegenaan, want hoe zorg je ervoor dat je kinderen geen slechte ogen krijgen. En als ze wel bijziend worden, kan je er dan nog iets tegen doen?

Meer kinderen zijn bijziend

Veel oogartsen zien nu meer kinderen die oogproblemen hebben als gevolg van de schermtijd. Oogorganisaties sloegen in oktober al alarm. Zo is in Nederland een op de vijf personen tussen de 5 en 19 jaar bijziend. Onderzoekers leggen een direct verband met een verandering in leefstijl, waarbij kinderen meer op hun mobiele telefoon, laptop of tablet zitten.

En dat is het niet enige, waarschuwen de onderzoekers. Als een kind op jonge leeftijd al bijziend wordt, dan kan dat voor ernstige gevolgen zorgen op latere leeftijd. Ook oogarts en hoogleraar kinderoogheelkunde Caroline Klaver bij het Erasmus MC in Rotterdam waarschuwt over de ernst van bijziendheid.

Oog ontwikkelt tot je 25ste

Klaver legt uit dat hoe eerder een kind bijziendheid ontwikkelt, hoe groter de gevolgen zijn: "Dus hoe eerder je het krijgt, hoe ernstiger het afloopt. Dan kun je bijvoorbeeld min 6 of meer krijgen. En dan zijn de kansen op complicaties later in je leven best wel groot", legt ze uit.

De hoogleraar pleit daarom voor een gezonde leefstijl op de basisschool en dus ook een gezonde omgang met schermtijden. Doordat je ogen nog tot het 25ste levensjaar doorontwikkeld, zijn de jongere jaren volgens haar essentieel voor de groei van het oog. "Bijziendheid ontwikkel je in je jonge jonge jaren. Want dan is je lichaam nog in de groei, en je ogen ook." Op latere leeftijd bijziend worden komt bijna niet voor.

Bekijk ook

Niet alleen dichtbij kijken

Vooral het van dichtbij constant turen naar je scherm en scrollen zijn funest voor je ogen. De oogarts legt uit hoe dat komt: "Als je naar een scherm kijkt, moeten je ogen moeite doen om dichtbij te kijken. En zolang het oog in de groei is, kan het oog een beetje aanpassen." Als je veel van dichtbij kijkt, raken je ogen daaraan gewend en worden ze langer.

Dat lijkt handig, omdat het oog dan makkelijker van dichtbij kan zien. Maar het heeft volgens Klaver als gevolg dat in de verte kijken moeilijker wordt. Je hebt dan een min-bril nodig om naar een scherm te kijken. Hierdoor ontstaat bijziendheid. "En dus moet je in de jonge jaren juist niet zo heel veel dichtbij kijken. Je moet het vooral afwisselen met in de verte kijken, zodat het oog ook minder de neiging heeft om langer te worden en dus bijziend te worden."

Blijvende schade

Ze benadrukt nogmaals dat het heel belangrijk is. Want als het oog eenmaal bijziend is, kan het niet weer krimpen. Je kan de schade dus niet terugdraaien. Wat je volgens Klaver wel kan doen als je eenmaal bijziend bent, is om te zorgen dat het niet erger wordt.

Hoewel het niet op de minuut neerkomt, adviseert Klaver wel om goed te letten op de schermtijd. Zo noemt ze de 1-2-3-regel: "Dat betekent dat kinderen tot 5 jaar niet langer dan een uur per dag schermtijd mogen hebben, kinderen tot 10 jaar niet langer dan twee uur per dag en tieners tot 15 jaar niet langer dan drie uur per dag."

Bekijk ook

Buitenspelen en verder weg kijken

Wat kun je dan zelf doen als kind of jongere om oogproblemen zoveel mogelijk te voorkomen? Klaver vertelt dat het belangrijk is om genoeg buiten te zijn en dat je het dichtbij kijken afwisselt met in de verte kijken. Dit wordt ook wel de 20-20-2 regel genoemd: na 20 minuten dichtbij kijken moet je 20 seconden in de verte kijken en groeiende ogen hebben ook 2 uur per dag daglicht nodig.

"Als je dat doet, groeit je oog als een normaal oog en zal je geen brilletje nodig hebben. Al dat schermgebruik bij kinderen is niet gezond. Het is niet gezond voor de ogen, ook niet gezond om allerlei andere redenen. Het is belangrijk dat we ons daar bewust van zijn en het beperken", sluit ze af.

Kinderen hebben slechte ogen door te veel schermtijd: dit is wat je kunt doen om oogproblemen te voorkomen

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant