Hoe gaat het 5 jaar na de ramp met de nabestaanden van de MH17? Velen voelen de pijn en het verdriet nog elke dag. "Het gapende gat in de familie is blijvend. We kunnen niet elkaar aankijken zonder het gemis in elkaars ogen te zien. Nooit!"

info

Het is vandaag precies 5 jaar geleden dat vlucht MH17 werd neergehaald. EenVandaag deed samen met de Stichting Vliegramp MH17 onderzoek onder 135 nabestaanden. De meesten zijn meerdere dierbaren verloren, hele gezinnen, opa's en oma's, kleinkinderen. Zij vertellen openhartig over de invloed van de ramp op hun persoonlijke leven.

Ze vinden het moeilijk dat ze onderdeel zijn van een nationale ramp waar ze zich niet aan kunnen onttrekken. Dat ze keer op keer via het nieuws met hun verlies geconfronteerd worden. En omdat er nog geen daders zijn veroordeeld, duurt het rouwproces extra lang. En er is ook dankbaarheid voor alle steun uit binnen- en buitenland.

Luister hieronder naar de ingesproken verhalen van zeven nabestaanden die ze in het onderzoek opschreven.

Vlaggen bij het gedenkteken op Vliegbasis Eindhoven.
Bron: ANP
Vlaggen bij het gedenkteken op Vliegbasis Eindhoven.

Het tikken van een vlaggenmast, zoals bij de terugkeer van de lichamen, triggert 5 jaar later nog steeds.

Nabestaande vertelt: 'Sommige dingen gaan nooit over'

Het deuntje van het NOS-jounaal is moeilijk, als ik dat hoor denk ik automatisch aan de MH17.

Nabestaande vertelt: 'Het enige waar ik nu geen last meer van heb zijn de nachtmerries'

Bij iedere nieuwsflits laat iemand weer zijn mening horen. Na 5 jaar hebben we nog steeds geen rust om alles te verwerken.

Nabestaande vertelt: 'De puzzelstukjes zijn nog steeds niet allemaal op tafel gelegd'

Ik wil graag dat mensen mij leren kennen en niet mijn verhaal.

Nabestaande vertelt: 'Ik zou een boek kunnen schrijven over de dingen die we hebben moeten doen'

Je bewust zijn dat het elke dag afgelopen kan zijn bepaalt dat ik anders ben gaan leven.

Nabestaande vertelt: 'Het verdriet is altijd aanwezig'

Ieder jaar is het weer een inwendige strijd of ik nu blij en opgewekt kan zijn. Alles voelt nog steeds als onwerkelijk.

Nabestaande vertelt: 'Er komt geen eind aan en dat is het aller aller lastigste'

Alles een plek geven in je leven blijft zwaar, maar het verbaast me hoe sterk de mens is.

Nabestaande vertelt: 'Ik kan zeggen dat ik een gelukkig mens ben'

'Vergeving is nodig om dit te verwerken'

Op 17 juli 2014 verloor Robbert van Heiningen in een dag zijn broer, schoonzus en neefje bij de MH17-ramp. 5 jaar na de ramp denken Robbert en zijn vrouw nog vaak aan hun omgekomen familieleden. "Op de gekste momenten komen Erik, Tina en Zeger in beeld. Dat gebeurt als ik een bepaalde geur ruik of muziek hoor", vertelt zijn vrouw.

Vijf jaar na MH17: Robbert en zijn vrouw praten over het gemis, vergeving en de verwerking.
info

Over het onderzoek

Het onderzoek onder de MH17-nabestaanden is uitgevoerd door de redactie van het EenVandaag Opiniepanel in samenspraak met de Stichting Vliegramp MH17. De Stichting Vliegramp MH17 heeft 320 nabestaanden aangeschreven die zijn aangesloten bij de stichting. Ze kregen via de stichting een mail met de link naar het onderzoek. 135 nabestaanden hebben het onderzoek ingevuld. Ze zijn vrijwel allemaal naaste familieleden van de 196 Nederlandse slachtoffers. Het onderzoek is gehouden van 28 juni tot en met 11 juli 2019. Het bestond uit een kwantitatief en een kwalitatief deel (open vragen).

Meer uitslagen zijn hier te vinden. In 2014 voerde EenVandaag een vergelijkbaar onderzoek uit.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.