De impact van de vele nieuwe crises die Nederland in 2022 troffen weegt niet op tegen de slepende vraag naar meer woningen. In bijna elke provincie staat het thema in de top 5 van belangrijkste onderwerpen. Ook energiearmoede speelt regionaal heel sterk.
In samenwerking met de regionale omroepen legde EenVandaag per provincie honderden tot duizenden inwoners uit het Opiniepanel een lijst met provinciale thema's voor. Hen werd gevraagd er 3 aan te vinken die voor hen persoonlijk het belangrijkst zijn.
Blauw betalen aan woonlasten
De woningmarkt speelt het meest in het dichtbevolkte Zuid-Holland, Noord-Holland en Utrecht. In elk van deze provincies staat het thema op nummer 1. "De woningmarkt is volledig uit de hand gelopen. Als je een huis kan kopen of huren, betaal je je blauw aan woonlasten en dat kun je er in deze tijd echt niet bij hebben", zegt een Zuid-Hollander.
Maar ook in minder drukke provincies, zoals Friesland, Zeeland, Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel is de woningmarkt terug te vinden in de top 3. "Ook in mijn dorp is een normaal huis als starter inmiddels niet meer te betalen. Ik hoop dat ik de komende jaren toch echt bij mijn ouders weg kan", aldus een Fries.
Landelijke thema's in Randstad
Gelet op verschillen tussen provincies valt op dat in de Randstad dezelfde typisch landelijke thema's de boventoon voeren: energiearmoede, asielopvang en dus de woningmarkt. Toch spelen ook unieke thema's een grote rol. Zo staat in Noord-Holland de groei en overlast van Schiphol op nummer 5, en in Utrecht staat de verbreding van de A27 bij de Amelisweerd op nummer 4.
Stikstof was deze zomer in heel Nederland een belangrijk thema, maar dat komt nu vooral terug in de provincies waar de kabinetsplannen de meeste impact zullen hebben. In Overijssel, Gelderland, Drenthe en Friesland is het hoofdpijndossier nu een top 3-thema.
Bekijk ook
Kloof tussen Randstad en provincie
In Drenthe zijn inwoners ook bezorgd over de kloof tussen hun provincie en de Randstad. "Ik heb het idee dat Den Haag lak aan ons heeft. Ze doen niet eens hun best om het te verbloemen", schrijft een inwoner. Ook in Groningen speelt dit sterk bij mensen, vooral op 1 thema: de afwikkeling van de aardbevingsschade. Groningers hebben het gevoel dat dit ondersneeuwt door de vele andere crises in 2022.
En ook als het gaat om asiel voelen inwoners van de noordelijke provincie zich niet gehoord in de Randstad. Hoewel er nu geen mensen meer buiten moeten slapen, voelen Groningers dat er nog geen structurele oplossing is gevonden voor het aanmeldcentrum voor asielzoekers in 'hun' Ter Apel.
Zorgen om nieuwe kerncentrales
In Zeeland springt het thema kerncentrales in het oog. Het kabinet maakte recent bekend 2 nieuwe kerncentrales te willen bouwen naast de al bestaande in Borssele. Maar Zeeuwen in het panelonderzoek voelen zich daarmee kwetsbaarder worden voor dreiging van buitenaf. "Als je ziet wat voor makkelijk doelwit de kerncentrales in Oekraïne zijn voor Rusland, moet ik even slikken bij het nieuws over die bouw", zegt een bezorgde Zeeuw.
In andere zuidelijke provincies zijn er andere zorgen. In Noord-Brabant en Limburg zijn er nog altijd grote zorgen over ondermijning en drugscriminaliteit. Te lang is daar volgens inwoners weggekeken en te slap op gereageerd en nu is het probleem volgens hen zo hardnekkig dat het niet meer uit te roeien lijkt.
Bekijk ook
Over dit onderzoek
Het onderzoek is gehouden van 13 tot 29 december 2022. Aan het onderzoek deden 28.353 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, verspreid over de 12 provincies van Nederland. Per provincie deden er minimaal 660 en maximaal 5.590 inwoners mee. Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit ruim 80.000 leden.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
