De moord op Pim Fortuyn staat in het collectief geheugen gegrift. Driekwart (74 procent) van de 35-plussers weet nog waar hij of zij was toen ze het nieuws hoorden. “Ongeloof, verdriet, woede, werkelijk elke emotie die een mens eigen is, heb ik gevoeld.”

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder leden van het Opiniepanel. In het onderzoek werden mensen gevraagd om terug te blikken op 6 mei 2002, de dag van de moord op Pim Fortuyn.

'Mijn vader begon te huilen'

Op maandag 6 mei werd Pim Fortuyn op een parkeerplaats in Hilversum met zes kogels om het leven gebracht. Het was de eerste politieke moord in honderden jaren in Nederland. "Ik weet nog dat mijn vader begon te huilen", schrijft een panellid. "Hij had veel hoop gevestigd op Fortuyn."

"Ik stond in de keuken met een theedoek in de hand", schrijft iemand anders. "De tv stond aan in de woonkamer. Mijn kleindochter van 6 jaar riep: Omi, Pimmetje is dood. Ik was totaal in shock."

Angst voor escalatie

Vlak na de eerste emotie van de gebeurtenis kwam de vrees voor escalatie van verstoorde verhoudingen tussen groepen in de samenleving. Een ondervraagde zegt daarover: "Ik was aan het koken, mijn zoon zou komen eten. De tv stond aan en toen kwam het bericht. Het eerste wat ik dacht was dat ik hoopte dat hij niet door een moslim was beschoten. Echt, dat dacht ik."

Deze deelnemer aan het onderzoek schrijft verder: "Toen drong het langzaam tot me door dat dit een politieke moord betrof en ik was oprecht bang voor de gevolgen. Ik ben de hele avond samen met mijn inmiddels gearriveerde zoon, met bord op schoot, naar de tv blijven kijken. Verbijsterd."

Ook politieke tegenstanders van Fortuyn gruwelden van de fatale aanslag. Iemand schrijft: "Het was een moment van afgrijzen, hoewel ik het op geen enkel vlak het met zijn ideeën eens was. Ik vind het een weerzinwekkende gedachte dat je dus niet veilig bent wanneer je als politicus, of als wie dan ook, je mening openbaar maakt."

Flamboyant en charismatisch, maar ook provocerend en radicaal

EenVandaag vroeg deelnemers ook om Pim Fortuyn in drie kernwoorden te omschrijven. Als politicus, maar vooral ook als mens. Daar komen zeer uiteenlopende antwoorden op binnen.

Mensen zagen hem als een intelligente man. Flamboyant, charismatisch, eerlijk en 'een verademing'. Maar ook woorden als provocerend, narcistisch, populistisch en radicaal passeren de revu. Een ondervraagde noemt hem een "vernieuwer, maar geen verbinder".

Verdeeldheid

Dit lijkt typerend voor Fortuyn. Ook toen hij nog leefde, zorgde hij voor tweedeling in de samenleving door zijn polariserende manier van politiek bedrijven, vinden veel mensen. Bijna de helft van de ondervraagden (45 procent) vindt dat Fortuyn de verdeeldheid in de samenleving aanwakkerde.

Bekijk ook

info

Over dit onderzoek Het onderzoek is gehouden van 3 tot en met 5 mei 2022. Aan het onderzoek deden 29.875 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. De uitkomsten zijn gewogen op het totaal aantal ondervraagden en representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.