"We waren een zooitje tuig. We zagen er, met onze open blousjes, petjes en lange haren, helemaal niet uit als militairen”, zegt Fred Janssen (57). “Maar we hebben onszelf bewezen!” In 1979 wordt hij met de eerste groep Nederlandse militairen uitgezonden voor de VN-vredesmissie in Libanon. De jongens op de foto zien elkaar nog elk jaar. “Die onvoorwaardelijke toewijding en kameraadschap heb ik na Libanon nooit meer gehad.”
De foto is genomen in Hariss, Libanon, kort na een mortieraanval. De jongens zijn verantwoordelijk voor alle communicatie in het bataljon. Janssen is op het moment van de foto 18 jaar oud. “Ik wilde iets nuttigs doen met mijn dienstplicht, dus toen heb ik me vrijwillig aangemeld. Ik wilde wel op avontuur. Dan kom je daar en wordt je met de neus op de feiten gedrukt”, vertelt hij. “Ja, het was gevaarlijk.”
In de serie 'Vroeger was alles beter' blikt EenVandaag terug op andere tijden. De leden van het Opiniepanel hebben foto's opgestuurd die voor hen typerend zijn voor 'vroeger'. EenVandaag gaat op zoek naar het verhaal achter de foto.
'Een onvergetelijke tijd'
In 1978, tijdens de Libanese burgeroorlog, wordt een deel van Libanon bezet door Israël. De Verenigde Naties eist dat Israël zich terugtrekt en stationeert UNIFIL, een vredesmacht, in het zuiden van Libanon. Van 1979 tot en met 1985 vertrekken 9000 Nederlandse militairen naar Libanon om de vredesoperatie bij te staan. Er komen negen militairen om het leven.
Ondanks het gevaar, spreekt Janssen van een onvergetelijke tijd. Dat heeft voornamelijk met de groep waar hij mee werd uitgezonden te maken. “Je gaat met mannen weg die je eigenlijk helemaal niet kent. Je zet een hoop onhebbelijkheden van elkaar aan de kant, want je bent zo onafhankelijk van elkaar”, zegt Janssen. “Je moet elkaar honderd procent kunnen vertrouwen. Dat onvoorwaardelijke kameraadschap is heel mooi.”
Tekst gaat verder onder de afbeelding
Fred Janssen is de jongen op de onderste rij, met twee vingers in de lucht. "De foto is me heel dierbaar", zegt Janssen.
PTSS
Een van de jongens uit de groep kampt met PTSS. Hij is niet de enige Libanon-veteraan die met psychische klachten worstelt: in 2016 dienden 120 oud-Libanon-veteranen een claim van 15 miljoen euro in bij Defensie. Ze verwijten de overheid een gebrek aan nazorg. “Gelukkig is daar op een gegeven moment door de overheid over gezegd: ‘Daar moeten we wat aan doen’" zegt Janssen. Toch vindt hij dat Nederland het ‘absoluut niet slecht doet’ qua erkenning van militairen.
Typerend
De foto van de missie is voor Janssen typerend voor de jaren zeventig en tachtig. “Met deze missie ging Nederland voor het eerst sinds lange tijd weer meedoen op het internationale politieke toneel. Eigenlijk sinds de politionele acties in Indonesië”, zegt hij. “We hebben in Libanon echt een bijdrage geleverd aan de veiligheid.”
'Nostalgie in de vorm van dienstplicht'
Was vroeger dan alles beter? “Ik heb wel een bepaalde nostalgie in de vorm van dienstplicht. Je leerde er respect, discipline, normen en waarden”, zegt hij. “Misschien is een vorm van sociale dienstplicht geen verkeerd idee om je in te zetten voor onze samenleving. We hebben het hier helemaal niet zo slecht!”
Terug naar Libanon
Volgend jaar is het veertig jaar geleden dat hij is uitgezonden naar Libanon. Met de groep jongens van de foto gaan ze terug naar het land. “Maar dat is denk ik vooral voor onze echtgenotes, die er destijds niet waren, interessant!” lacht hij.
KIJK & LEES OOK:
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.