Ruim een kwart (27 procent) van de ouders van scholieren zegt dat 'hun' middelbare school samenwerkt met een commercieel bijlesbureau of zo'n bureau aanraadt. Demissionair onderwijsminister Paul is daar tegen, omdat het voor kansenongelijkheid zou zorgen.

Betaalde bijles zou voor ongelijkheid kunnen zorgen omdat niet alle ouders het kunnen betalen. Het ministerie van Onderwijs heeft daarom eerder richtlijnen opgesteld waarin staat dat scholen geen reclame mogen maken voor commerciële bijlesbureaus. Aanvullend onderwijs zou alleen van en op school moeten zijn, zei minister Paul daar eerder over.

Toch samenwerken

Toch gebeurt het regelmatig dat scholen commerciële bijlesbureaus aanraden, of daar zelfs mee samenwerken, blijkt uit onderzoek van EenVandaag en Ouders & Onderwijs onder ruim 2.700 ouders. Een kwart van hen zegt dat de middelbare school van hun kind dat doet, nog eens een vijfde (18 procent) weet niet zeker of dat gebeurt. "Bij de open dag werd al verteld over professionele (en dure) huiswerkbegeleiding", vertelt een ouder over zijn ervaring.

Dat scholen commerciële bijlesbureaus aanraden gebeurt niet alleen op het voortgezet onderwijs. 7 procent van de ouders met kinderen op de basisschool zeggen dat 'hun' school samenwerkt met een particuliere instantie of die aanraadt voor bijlessen.

'Kwaliteit is onvoldoende'

In het onderzoek zegt ongeveer 1 op de 5 ouders met kinderen op de middelbare school dat hun kind nu of het afgelopen jaar bijles heeft gehad. De meeste van hen (61 procent) zeggen dat hun zoon of dochter zonder die bijles het gewenste niveau niet zou halen.

Veel ouders wijten dat aan het onderwijs, dat door corona, lesuitval en lerarentekorten niet van voldoende kwaliteit zou zijn. "De school zegt zelf geen tijd te hebben om kinderen te leren leren. Ze zeggen ook onderbezet te zijn waardoor er niet voldoende tijd is voor extra uitleg en ondersteuning", schrijft een ouder.

Honderden euro's per maand

Een minderheid van de ouders heeft dus een kind op bijles, maar als daar wel sprake van is, wordt er soms diep voor in de buidel getast. Ruim een derde (36 procent) van de ouders die hun kind op bijles doen, geeft daar minimaal 100 euro per maand aan uit. 11 procent betaalt zelfs maandelijks minstens 250 euro aan de extra lessen.

Ook voor bijles aan basisschoolleerlingen wordt de portemonnee flink getrokken. 3 op de 10 (31 procent) ouders die het afgelopen jaar voor bijlessen hebben betaald, besteden daar minimaal 100 euro per maand aan, voor 1 op de 10 is dat maandelijks minstens 200 euro.

'Ik kan het niet ophoesten'

Honderden euro's per maand besteden aan bijles door uurtarieven die kunnen oplopen tot 60 euro: veel ouders hebben daar geen geld voor. "Ik ben een alleenstaande moeder", vertelt een deelnemer. "Ik kan het niet betalen. Ik zou dan de keuze moeten maken tussen dit en niet op vakantie gaan."

En deze moeder is niet alleen. Ongeveer 1 op de 12 (8 procent) ouders van kinderen die nu geen bijles krijgen, zegt dat hun kind eigenlijk wel bijles nodig heeft, maar dat ze het niet kunnen betalen. Zo licht iemand anders toe: "Het bijlesinstituut had een lange wachtlijst en rekent 50 euro per uur. Ik kan 200 euro per maand niet ophoesten. En ik heb geen vwo gedaan dus ik kan hem zelf niet helpen."

Gratis bijles op elke school?

Het is deze kansenongelijkheid waar onderwijsinstanties, en dus ook het ministerie, zich zorgen om maken. Ook veel ouders vinden de huidige situatie oneerlijk. De meesten (59 procent) vinden, net als de minister, dat scholen geen betaalde bijlessen mogen aanraden. "Als je kind bijles nodig heeft, zou het voor iedereen mogelijk moeten zijn om het te krijgen, ongeacht je financiële situatie. Bijvoorbeeld door subsidies of bijdragen in de kosten. Nu is het alleen mogelijk als je rijke ouders hebt", zegt een deelnemer.

Twee derde (67 procent) vindt dat elke school gratis bijles moet aanbieden, ook als er dan meer belastinggeld naar het onderwijs moet. Vooral ouders met een lager inkomen zijn voorstander van gratis bijles, maar de verschillen tussen inkomensgroepen zijn beperkt. Ook de meeste rijkere ouders vinden dat scholen voor gratis bijles moeten zorgen.

'Het onderwijs schiet tekort'

4 op de 10 ouders (40 procent) zeggen zelf bereid te zijn meer te betalen aan school als bijles daardoor voor iedereen, dus ook voor andermans kinderen, toegankelijk wordt. Maar het is de vraag hoeveel dat helpt, want het echte probleem zit volgens de deelnemers dieper. Dat zoveel kinderen bijles krijgen, geeft volgens een ruime meerderheid (75 procent) aan dat het onderwijs in Nederland tekortschiet.

Ouders geven aan dat hun kinderen extra begeleiding nodig hebben omdat leraren de lesstof niet goed uitleggen, er veel lessen uitvallen en klassen te vol zijn. "De school heeft het behoorlijk laten afweten en verwacht dat wij dat even kunnen laten bijspijkeren door commerciële begeleiding. Dat zou in Nederland niet moeten kunnen. Ik ben daar best boos over."

Justitie vervolgt vier vrouwen voor grafschennis op een begraafplaats in Leusden. Zij zouden daar bijna 4 jaar geleden een 'paranormale sessie' hebben gehouden bij kindergraven. Nabestaanden hopen er nu eindelijk achter te komen wat er precies is gebeurd.

De Palestijnse vlag of een regenboogvlag op het podium van het Eurovisie Songfestival? Dat is deze editie niet toegestaan: artiesten mogen alleen nog hun eigen vlag laten zien om 'politieke statements' te voorkomen. "De EBU is een bange organisatie."

De European Broadcasting Union (EBU) heeft het nieuwe vlaggenprotocol zelf niet bekendgemaakt, maar bevestigde wel berichten van de Deense omroep DR hierover. Hans Laroes, die jarenlang betrokken was bij de EBU als adviseur, vindt het een 'nogal onhandig' van de media-organisatie.

Vlag om identiteit te laten zien

De laatste jaren waren op het podium en in de green rooms - waar deelnemers wachten op de uitslag - nog verschillende vlaggen te zien, waaronder de Palestijnse vlag en de regenboogvlag. En op het podium nam zanger Nemo, die uiteindelijk won voor Zwitserland, vorig jaar de non-binaire vlag mee. Vlaggen zijn dan ook echt onderdeel van het Songfestival, zegt Laroes.

"Het hele Songfestival is erop gericht om mensen en landen en allerlei bevolkingsgroepen met elkaar te verbinden op een vrolijke manier. En dus ook mensen van allerlei identiteiten", legt hij uit. "En ik denk dat daarbij hoort dat die mensen ook hun identiteit laten zien. Dat kan via de vlag van je land, via de regenboogvlag en ook via een vlag waarin je Palestina steunt."

'Tegen geest van Songfestival'

Door het besluit van de EBU om alleen nationale vlaggen toe te staan op het podium kunnen deelnemende artiesten hun identiteit straks mogelijk niet volledig uiten. En dat vindt Laroes geen goede zaak: "Het is eigenlijk tegen de geest van het Songfestival in."

Hoe de organisator van het liedjesfestijn precies tot zo'n besluit komt, blijft volgens hem gissen. In principe wordt de uiteindelijke beslissing gemaakt door de producer van het Songfestival in overleg met het gastland, dit jaar dus Zwitserland. Maar de omroepen van andere deelnemende landen hebben volgens hem ook zeker invloed.

Onder hoge druk besloten?

Het zou dus zeker kunnen dat landen in dit geval invloed hebben uitgeoefend op de organisatie, zegt Laroes. "Er zijn ongetwijfeld een aantal omroepen die alvast bezwaar zijn gaan maken of bang zijn geworden." En dan gaan ze onder oplopende druk met elkaar appen, bellen en vergaderen, weet de voormalig EBU-adviseur.

"Het is op dit soort momenten een beetje een bange organisatie", gaat hij verder. "Dus omdat die verschillende standpunten van landen en omroepen eigenlijk boven die hele besluitvorming hangen, wordt er geprobeerd het allemaal zo rustig mogelijk te houden en ieder gedoe waar iemand boos van kan worden te vermijden. Dan ga je dus beslissen om geen vlaggen toe te laten."

'Niet nagedacht over regenboogvlag'

Het 'vlaggenverbod' is volgens Laroes vooral bedoeld om de Palestijnse vlag te weren van het podium. Dat daarmee bijvoorbeeld ook Pride-vlaggen in de ban worden gedaan, heeft de organisatie van tevoren misschien niet helemaal doorgehad, denkt hij.

"Ik denk dat ze vooral geen Palestijnse vlaggen willen laten zien en dat ze toen geaccepteerd hebben dat dan ook andere vlaggen als de regenboogvlag niet meer getoond worden", zegt hij. "Terwijl ik denk dat je daarmee juist een heleboel artiesten - en een heleboel mensen thuis - in hun hart raakt, en dat je daarmee dus ook je eigen Songfestival in het hart raakt."

Andere manieren zoeken

Overigens verwacht Laroes niet dat de deelnemende zangers zich ook helemaal aan de nieuwe regels gaan houden. "Ik denk dat redelijk wat artiesten op zoek gaan naar manieren om toch iets te laten zien." Als voorbeeld noemt hij Madonna, die in 2019 op het Songfestival in Israël een gastoptreden gaf en toen ook een statement maakte met de Palestijnse én Israëlische vlag.

Het zal hem niet verbazen als meer artiesten op zoek gaan naar manieren om standpunt over de situatie in Israël en de Palestijnse gebieden te laten blijken. "En eigenlijk wordt dat ook uitgelokt door de EBU. Het is dan ook een wedstrijdje van: wie is nu het slimst."

'Onverstandig en niet sympathiek'

In een poging om mogelijk gedoe rond de Palestijnse vlag te voorkomen, veroorzaakt de EBU met deze nieuwe regels juist méér gedoe, constateert Laroes. Het protocol rond de vlagen krijgt nu namelijk heel veel aandacht, ziet hij gebeuren.

En daar zit ook veel negatieve aandacht bij: zo noemde lbhti-belangenverenging COC Nederland het besluit van de EBU afgelopen weekend 'volstrekt belachelijk'. Laroes snapt de verontwaardiging over het vlaggenverbod. "Ik vind het echt een onverstandige en onaardige, niet sympathieke en niet empathische beslissing."

AVROTROS 'snapt besluit'

AVROTROS, die namens Nederland meedoet aan het Songfestival, liet eerder in een schriftelijke verklaring weten dat het de nieuwe regels rond vlaggen op het podium snapt. "Het Eurovisie Songfestival is een niet-politiek event en in dat kader begrijpen we deze beslissing."

"Het gaat enkel om de officiële momenten dat het duidelijk moet zijn om welk land het gaat", verduidelijkt de omroep over het doel van het protocol. "Op alle andere momenten staat het ons vrij om te communiceren wat we willen."

Claude zonder Congolese vlag

De omroep voegt daaraan toe dat het het jammer vindt 'dat ook symbolen die verbonden zijn aan inclusiviteit en vrijheid van expressie, zoals de regenboogvlag, nu onderdeel zijn geworden van deze maatregel'. AVROTROS erkent dat een regenboogvlag geen politiek statement is, 'maar het gaat er bij de EBU om dat er één lijn wordt getrokken'.

Zanger Claude doet over 3 weken namens Nederland mee aan het Songfestival. Hij komt uit de Democratische Republiek Congo, maar mag de vlag van zijn geboorteland straks dus ook niet laten zien op het podium en in de green room. Het publiek in de zaal mag wel met elk soort vlag zwaaien, zolang die volgens de Zwitserse wet toegestaan is.