tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Valse start voor Henri Bontenbal: meer CDA-kiezers wilden Derk Boswijk als lijsttrekker

Valse start voor Henri Bontenbal: meer CDA-kiezers wilden Derk Boswijk als lijsttrekker
CDA-Tweede Kamerleden Henri Bontenbal en Derk Boswijk
Bron: ANP

CDA-kiezers zijn matig enthousiast over de nieuwe lijsttrekker Henri Bontenbal. Niet omdat ze hem massaal ongeschikt vinden, maar veel van hen kennen hem gewoon niet goed genoeg. Collega-Kamerlid Derk Boswijk ligt een stuk beter bij kiezers.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder honderden huidige CDA-kiezers. In aanloop naar de bekendmaking van maandag werd een aantal kandidaten voor het lijsttrekkerschap voorgelegd. Henri Bontenbal krijgt daarbij het voordeel van de twijfel: 53 procent van de CDA-kiezers vindt hem acceptabel. Een forse groep (42 procent) kent hem niet goed genoeg om iets over zijn geschiktheid als lijsttrekker te zeggen.

'Geen idee wat hij wil'

Veel kiezers kennen de 40-jarige Bontenbal, die 2 jaar geleden de Kamer in kwam om de opgestapte Pieter Omtzigt te vervangen, van naam of hebben een paar optredens gezien: "Bontenbal deed het best aardig in de paar media-optredens die ik heb gezien, maar ik heb geen idee wat hij kan en wat hij wil met het CDA", licht een CDA-kiezer toe.

Een ander vraagt zich sterk af of hij, met nog iets meer dan drie maanden campagne, tijd genoeg heeft om iets te doen aan die naamsbekendheid: "Hij is een talent, meer weet ik niet. Als ik 'm als CDA'er niet eens echt ken, wordt het lastig om algemeen bekend te worden in die paar maanden tot de verkiezingen."

Bekijk ook

Boswijk is populairder

Vergeleken met andere kandidaten die de afgelopen dagen werden genoemd, had Bontenbal niet de beste papieren. Derk Boswijk, net als Bontenbal Kamerlid sinds 2 jaar, stond er bij kiezers beter op. 65 procent had hem acceptabel gevonden als lijsttrekker.

CDA-politici die volgens eigen kiezers wel of niet acceptabel zijn als lijsttrekker

"Denk Boswijk is een no-nonsens man die veel mensen aanspreekt met zijn manier van communiceren", schrijft een kiezer. Toch geldt ook voor Boswijk dat lang niet alle CDA-kiezers een mening over hem hebben: 28 procent van de eigen CDA-kiezers kent hem niet genoeg. Dat cijfer ligt dus wel een stuk lager dan bij Bontenbal.

Van Gennip en Bruls

Naast Bontenbal en Boswijk werd in het onderzoek ook demissionair minister van Sociale Zaken Karien van Gennip voorgelegd als kandidaat. Hoewel ze bekender is bij CDA-kiezers, is ze niet veel populairder dan Bontenbal. 56 procent had haar acceptabel gevonden als kartrekker bij de komende verkiezingen.

Ook ging de naam van de Nijmeegse burgemeester Hubert Bruls rond. De voormalige voorzitter van het Veiligheidsberaad, die landelijke bekendheid kreeg in coronatijd, werd in de partijtop genoemd, maar noemde een kandidaat-lijsttrekkerschap zelf 'niet aan de orde'. Kiezers denken daar hetzelfde over: slechts een derde (36 procent) zag hem zitten als voorman.

Bekijk ook

Krijgt Bontenbal stemmen?

Bontenbal moet een nieuwe verkiezingsnederlaag voor de christendemocraten gaan voorkomen. Geen makkelijke klus, want EenVandaag en Ipsos peilden het CDA eind juli nog op maar 6 zetels. Die kiezer lijkt voorlopig nog niet in beweging te komen nu Bontenbal lijsttrekker wordt.

Vóór het nieuws van vandaag zeiden 3 op de 10 huidige kiezers (29 procent) meer geneigd te zijn om op het CDA te stemmen met hem als kartrekker. Ook op dit aspect scoort Boswijk beter: met hem als lijsttrekker zou 40 procent meer geneigd zijn voor het CDA te kiezen. Toch knapt de CDA-kiezer ook niet gelijk massaal af op Bontenbal. 8 procent van de CDA-stemmers uit het Opiniepanel zegt nu minder geneigd te zijn om op die partij te stemmen.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 9 tot 13 augustus 2023, voordat bekend werd welke politicus het CDA-bestuur naar voren zou schuiven als lijsttrekker. De vragen over het CDA waren onderdeel van een groter onderzoek over de politiek en werden ingevuld door 494 kiezers die voor die bekendmaking op het CDA zouden stemmen.

Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Deze landen steunen Rusland in de oorlog tegen Oekraïne

Na 3 jaar oorlog in Oekraïne heeft Rusland te maken met westerse sancties, maar komt er nog wel steun uit andere landen. Waarom en van wie? In deze video zetten we de militaire en economische hulp die president Poetin krijgt op een rij.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'

Ook in West-Duitse Gelsenkirchen wordt links verdrongen door AfD: 'Voel me in de steek gelaten'
SPD-lijsttrekker Markus Töns en AfD-politica Enxhi Seli-Zacharias
Bron: EenVandaag

Aanstaande zondag zijn er landelijke verkiezingen in Duitsland. Gelsenkirchen, een stad in het Ruhrgebied, was decennialang een links bolwerk maar kan nu een van de eerste steden in West-Duitsland worden met de radicaal rechtse AfD als grootste partij.

Onze verslaggevers waren in Gelsenkirchen, en spraken naast lokale bewoners ook met de lokale lijsttrekkers van de sociaaldemocratische partij SPD en de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD).

Voormalig industriegebied

Gelsenkirchen, een stad met 250.000 inwoners, staat bekend als de armste van Duitsland met hoge criminaliteitscijfers. De verloedering is overal zichtbaar: talloze leegstaande huizen zijn dichtgetimmerd of bedekt met graffiti, terwijl afvalbergen met matrassen en koelkasten op vrijwel elke straathoek te vinden zijn.

De SPD was de afgelopen 75 jaar onafgebroken de grootste partij in Gelsenkirchen. Ze kwamen op voor de vele arbeiders in de staalindustrie en de mijnbouw. Maar die tijden zijn door het sluiten van de mijnen allang voorbij. De partij lijkt haar greep te verliezen wat kiezers écht bezighoudt.

Bekijk ook

Verloedering

In Ückendorf, een wijk in het zuiden van Gelsenkirchen, ontmoeten we SPD-lijsttrekker Markus Töns. Volgens hem is het grootste probleem van Gelsenkirchen dat de gemeente te weinig geld ter beschikking heeft.

Hij legt uit: "Straten worden niet opgeknapt, afval wordt te laat opgehaald, we hebben te weinig plekken in de kinderopvang en niet genoeg sociaal werkers. Dat zorgt voor onvrede onder de bevolking."

Oost-Europese migranten

Als tweede punt noemt hij migratie. "Gelsenkirchen kampt met de uitdaging van economische migratie uit Zuidoost-Europa." Lopend door de wijk vertelt hij dat de goedkope arbeiderswoningen in dit stadsdeel vooral Roemenen en Bulgaren aantrekken. Sinds 10 jaar mogen zij zonder vergunning in Duitsland komen werken.

"In de praktijk maken ze vooral gebruik van uitkeringen omdat ze vaak geen opleiding en diploma's hebben", voegt hij toe. "En dat zorgt voor veel problemen."

Bekijk ook

Aanslagen

De solidariteit van de mijnwerkers heeft in Gelsenkirchen plaatsgemaakt voor wantrouwen richting migranten en asielzoekers. De jonge partij AfD voelt deze onvrede feilloos aan.

Enxhi Seli-Zacharias heeft een Albanese achtergrond en is sinds 5 jaar lid van de AfD. In een koffietentje haalt ze de recente aanslagen in Duitsland aan. "Mensen voelen zich niet langer veilig in hun eigen land. Ik vind het onwijs zorgwekkend dat politici hier geen oog voor lijken te hebben."

'Remigration'

Het doel van de AfD is helder. Enxhi Seli-Zacharias: "We moeten de grenzen sluiten, met de 'remigration' beginnen en migranten met een strafblad die hier illegaal wonen terug naar hun land van herkomst sturen." Deze boodschap slaat ook bij mensen met een migratieachtergrond aan. Dit lijkt op het eerste gezicht tegenstrijdig, maar volgens Exhi, die dus zelf een migratieachtergrond heeft, is het dat niet.

De naturalisatie in Duitsland verloopt op dit moment veel te makkelijk, beargumenteert ze: "Ik vind het oneerlijk tegenover migranten die jaren geleden wel aan alle eisen hebben voldaan. Ook ik voel me ongelijk behandeld."

Bekijk ook

'We zijn allemaal Europees'

Het sluiten van de grenzen is volgens SPD'er Markus Töns geen oplossing. "Wij moeten deze groep mensen juist helpen om aan werk te komen door ze op te leiden." Ook de uitvoering is een probleem: er zijn in Duitsland, net als in Nederland, niet genoeg politie-agenten om de grensposten weer te bemensen.

Het plan van de AfD om migranten terug te sturen slaat volgens hem nergens op. "Wie moet er dan terug? Hoe maak je een onderscheid tussen Roemenen, Bulgaren, Fransen en Nederlanders? Wij zijn allemaal Europees."

Debat over partijverbod

De Duitse rechter heeft sommige afdelingen van de AfD als 'rechts-extremistisch' en 'antidemocratisch' bestempeld. Onzin, zegt Enxhi. Zij vindt dat het debat over een verbod op de partij juist ondemocratisch is. Volgens de na-oorlogse Duitse grondwet kan een partij die een bedreiging vormt voor de democratie worden verboden.

Töns ziet ook dat de AfD steeds sterker wordt in West-Duitsland. In het Oosten is het al hard op weg de grootste te worden. Maar hij heeft de strijd nog niet opgegeven. "Ik blijf me samen met de demokraten inzetten voor een betere toekomst in Gelsenkirchen."

Bekijk ook

'Durf 's avonds niet alleen over straat'

Ook op straat horen we het telkens weer: de onvrede is groot. Gelsenkirchen was ooit een fijne plek om te wonen, maar dat is het niet meer. Veel inwoners voelen zich onveilig, maar ze zijn ook teleurgesteld in de politiek.

Een vrouw van in de 60 legt op de lokale markt haar onvrede tegen ons uit. "Ik durf 's avonds niet alleen op straat te lopen. Ik heb echt het gevoel dat politici in een andere wereld leven. Ik voel me echt in de steek gelaten." Ze weet nog niet zeker op wie ze gaat stemmen. "Sowieso geen SPD. Ik ben nog aan het twijfelen, maar het zou zomaar AfD kunnen worden."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant