Veel mensen die een halfjaar geleden een prik zouden weigeren, willen nu wel gevaccineerd worden. Redenen zijn sociale druk, meer duidelijkheid over het vaccineren en zichtbaar effect van de vaccinaties.

De vaccinatiebereidheid is sinds november vorig jaar flink gestegen. Toen zei 59 procent zich te laten vaccineren. Nu is dat, inclusief de mensen die zich al hebben laten vaccineren, 83 procent. En het aantal weigeraars nam flink af: van 28 procent in november naar 13 procent nu. Daarmee is 15 procent van tegenstander naar voorstander gegaan. EenVandaag vroeg mensen uit deze groep waarom ze van gedachten veranderd zijn.

Vaccineren werkt

Nu dankzij de vaccinatiecampagne steeds meer mensen gevaccineerd zijn, worden steeds minder ziekenhuisbedden bezet gehouden door coronapatiënten. En dat wordt opgemerkt. Het directe verband tussen die ontwikkelingen neemt scepsis weg bij mensen: "Eerst niet, nu wel. Ik zie dat de opnames in het ziekenhuis dalen. Het werkt dus. En ik wil solidair zijn naar andere mensen", zegt een lid van het EenVandaag Opiniepanel daarover.

Daarnaast heeft een deel het gevoel dat er op sociale media minder desinformatie over vaccins wordt gedeeld en er betere informatie voor in de plaats komt. Een ondervraagde uit die groep: "Eerder twijfelde ik. Dat kwam door allerlei verhalen op sociale media. Inmiddels ben ik al maanden met sociale media gestopt en heb ik advies ingewonnen bij een arts die ik vertrouw en bij vrienden. Morgen krijg ik mijn eerste vaccinatie!"

Lees ook

Meer duidelijk over welke prik

Wat ook meespeelt, is dat het vooral voor ouderen en kwetsbaren duidelijk wordt wie welk vaccin krijgt. Door de problemen met AstraZeneca zijn sommige ondervraagden niet op een uitnodiging voor een AstraZeneca-prik ingegaan. "Ik was eerst niet bereid, omdat ik het allemaal niet zo geloofde. Naderhand zag ik de ernst van dit virus wel in, maar begon die onrust over AstraZeneca. Ik val in de leeftijdsgroep die alleen maar AstraZeneca krijgt en dan houdt het voor mij op. Ik heb recht op het best werkende vaccin", zegt een ondervraagde.

In één adem met hun eerdere bezwaren tegen AstraZeneca, noemen ondervraagden vaak dat ze het vaccin van Pfizer of Janssen nu wel zouden willen: "Eerst wilde ik zeker geen vaccinatie, ik heb AstraZeneca ook geweigerd. Als ik Pfizer kan krijgen, dan doe ik dat wel. Hier heb ik nog geen negatieve berichten over gehoord."

Lees je dit artikel op je smartphone? Draai het scherm voor betere weergave.

Indirecte vaccinatiedwang

Een andere veelgenoemde reden is het verlangen naar het oude normaal. Met een vaccin is er deze zomer weer meer mogelijk en mensen voelen zich ondanks hun blijvende twijfels gedwongen om een prik te laten zetten: "Ik ben nog steeds geen voorstander, maar toch wel bang gemaakt. Ik blijf twijfels houden of het wel allemaal nodig was, maar wil mijn leven terug", zegt een oudere in het onderzoek. En gaat verder: "Snotterende kleinkinderen zonder angst op bezoek krijgen, terrasje pakken en ooit weer met het vliegtuig op vakantie. Dus prikken maar, maar als ik jong was deed ik het niet."

En een ander: "Ik was eerder niet bereid en sta er nog steeds een beetje dubbel in. Maar ik heb het toch maar gedaan. Ik val in een risicogroep, maar heb het vooral gedaan om toch nog een keer op vakantie te kunnen of een festival of concert te bezoeken."

Paria als ik niet mee zou doen

Een vorm van dwang wordt ook gevoeld vanuit de eigen omgeving. Steeds meer kennissen, vrienden en familieleden krijgen een uitnodiging voor een vaccinatie en gaan daar op in. Tegenstanders voelen zich daardoor in toenemende mate alleen staan en zwichten soms voor die druk.

"De sociale druk in mijn omgeving was te groot. Ik dreigde een paria te worden als ik niet mee zou doen en daar baal ik best van", schrijft iemand.

Lees ook

info

Over dit onderzoek

Het panelonderzoek is gehouden op 24 en 25 mei 2021. Aan het onderzoek deden 25.971 leden van het Opiniepanel mee. Ongeveer 700 mensen die, naar eigen zeggen, eerder geen vaccin wilden maar nu wel, zijn gevraagd naar hun beweegredenen. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.