Kritiek op de scheidsrechter, bemoeienissen langs de zijlijn, of het ophitsen van spelende kinderen. Ruim tweederde van de betrokkenen in het amateurvoetbal ervaart dat agressie vaak begint bij de ouders langs de lijn.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 5.000 spelers, trainers, scheidsrechters en toeschouwers in het amateurvoetbal. Afgelopen weekend zijn de meeste jeugdcompetities weer van start gegaan. Volgens de helft van de deelnemers aan het onderzoek nam de agressie op de velden in de laatste jaren toe, met meer 'korte lontjes' op én rondom het veld.

'Beter dan Johan Cruijff'

Volgens tweederde (68 procent) zijn 'te fanatieke' ouders vaak de oorzaak van agressie. "Ze denken vaak dat hun kind beter is dan Johan Cruijff en dat hen niets in de weg mag worden gelegd", licht een scheidsrechter toe. Andere arbiters en trainers zien vaak dat ouders jonge spelers 'opjutten' of 'aanmoedigen om te duwen en schoppen'.

Een slecht voorbeeld voor hun kinderen, die dat later ook meenemen naar het volwassen voetbal, denken sommige deelnemers. "Die leren dat dit wangedrag er kennelijk bij hoort en getolereerd wordt", vreest een toeschouwer uit het onderzoek.

Commentaar op scheids

Ook de wedstrijdleiding moet het vaak ontzien tijdens de wedstrijden. 3 op de 10 scheidsrechters (31 procent) in het onderzoek geven aan bijna iedere wedstrijd te maken te hebben met gescheld, gevloek, of boze opmerkingen naar aanleiding van hun beslissingen. Van spelers en trainers, maar dus ook van toeschouwers langs de kant.

Een bijna even grote groep (29 procent) geeft aan door de agressie tijdens de wedstrijden weleens te overwegen om te stoppen met fluiten. Een aantal deelnemers geeft ook aan daadwerkelijk al gestopt te zijn, bijvoorbeeld 'omdat het commentaar van ouders te gek werd'.

Straffen ingewikkeld

Onder alle betrokkenen zouden 8 op de 10 (80 procent) graag zien dat ouders die zich misdragen aangepakt worden. Nu spelers dit seizoen sneller bestraft kunnen worden voor opmerkingen naar de scheidsrechter, vindt deze groep dat toeschouwers daar ook een sanctie voor moeten krijgen. Tegelijkertijd zijn er twijfels over hoe uitvoerbaar het straffen van ouders is, als ze geen onderdeel uitmaken van het spel, of niet geregistreerd staan bij de KNVB.

De verantwoordelijkheid ligt dan bij de clubs om ouders die over de schreef gaan te schorsen of te weren van het wedstrijdterrein, vinden deelnemers. Al ziet een aantal van hen daar ook een drempel, vanwege een 'enorm gebrek aan vrijwilligers' bij sommige clubs: "Als ouders geschorst worden, gaan ze ook niet naar uitwedstrijden. En dat houdt in: geen vervoer."

Wel strenger op spelers

Waar zich misdragende ouders daarmee mogelijk nog de dans ontspringen, lopen spelers die een opmerking naar de scheidsrechter maken vanaf dit seizoen wél meer risico op een straf. Zo'n 4 op de 10 (39 procent) geven toe dat weleens te doen, maar zij zullen door de nieuwe KNVB-regel beter op hun woorden moeten letten.

Hoewel de maatregel in het profvoetbal in elk geval op veel enthousiasme kan rekenen, betwijfelt een redelijk groot deel (37 procent) of het iets op zal lossen aan agressie in de amateurtak. "Daar wordt het voetbal intenser beleefd. Als een arbiter de situatie dan niet goed aanvoelt, loopt het sneller uit de hand", vreest een panellid.

'Hoort er ook een beetje bij'

Die waarschuwing nemen de scheidsrechters in het onderzoek ook ter harte. Een kwart (27 procent) van hen is bang dat de regel juist voor meer escalatie gaat zorgen. En waar de ene helft van de scheidsrechter wel van plan is om consequent een kaart uit te delen aan protesterende spelers, kijkt de andere helft het nog even aan.

Bovendien hoort praten tegen de scheidsrechter er ook wel een beetje bij, vindt een kwart van de scheidsrechters (26 procent) zelf. "Ik zal er geen kaart voor geven als iemand 'Ik raakte hem niet eens!' roept. Het zijn mensen, en geen robots", besluit een van hen.

In 2024 kozen bijna 10.000 Nederlanders voor euthanasie, 10 procent meer dan in een jaar eerder. Toch zitten er strenge voorwaarden aan verbonden. In deze video leggen we uit hoe het proces precies werkt en waarom veel verzoeken afgewezen worden.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".