radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

PvdA en GroenLinks naderen VVD in zetelpeiling Eerste Kamer, coalitiestemmers verdeeld over samenwerking over links of rechts

PvdA en GroenLinks naderen VVD in zetelpeiling Eerste Kamer, coalitiestemmers verdeeld over samenwerking over links of rechts
Tweede Kamer-fractievoorzitters Attje Kuiken (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks)
Bron: ANP

De PvdA en GroenLinks naderen in de nieuwe zetelpeiling de VVD en doen mee om de grootste te worden in de Eerste Kamer. Maar stemmers van de coalitiepartijen zijn verdeeld over de vraag of er steun moet worden gezocht bij de linkse partijen.

Dat blijkt uit een zetelpeiling voor de Eerste Kamer van EenVandaag en Ipsos. In de peiling staat de VVD, net als 2 weken geleden, op 15 zetels. De PvdA en GroenLinks, die in de Eerste Kamer een gezamenlijke fractie zullen vormen, staan nu opgeteld op 13. Daarvan zijn er, net als de vorige keer, 5 voor de PvdA. GroenLinks krijgt er wat bij en staat deze week op 8 zetels (+2).

Bekijk ook

PVV en BBB

De VVD en de nieuwe linkse fractie worden gevolgd door de PVV en de BoerBurgerBeweging. Die partijen staan allebei op 9 zetels. BBB levert de meest opvallende prestatie, omdat die partij nu nog niet in de senaat zit.

Ook de PVV doet het goed. De partij van Geert Wilders haalde in 2019 nog 5 zetels, in dit onderzoek is dat bijna het dubbele.

De zetelverdeling voor de Eerste Kamer

Coalitie op verlies

De coalitiepartijen halen 2 weken voor de verkiezingen bij lange na geen meerderheid in de Eerste Kamer. D66 staat op 6 zetels en ook het CDA en de ChristenUnie blijven vergeleken met de vorige peiling stabiel op 5 en 2 zetels. Voor een meerderheid zijn 38 zetels nodig, de vier partijen blijven samen steken op 28.

Daardoor zal de coalitie, om wetten door te voeren, in de Eerste Kamer steun moeten zoeken bij andere partijen. Dat kan via verschillende wegen. Zo leidt steun van de linkse fractie in één keer tot genoeg stemmen. Maar ook nieuwkomers BBB en JA21 hebben samen genoeg zetels om de coalitie aan een meerderheid in de senaat te helpen.

Waar moet de coalitie in de Eerste Kamer steun zoeken voor een meerderheid?

Coalitiestemmers oneens over samenwerking Eerste Kamer

Mensen die op een van de coalitiepartijen willen stemmen, zijn het met elkaar oneens over de vraag met wie de regeringspartijen het beste zaken kunnen doen. Als ze moeten kiezen, zouden VVD-stemmers het liefst zien dat dat met BBB en JA21 gebeurt, terwijl D66'ers massaal willen dat de coalitie steun zoekt bij de gezamenlijke fractie van de PvdA en GroenLinks.

Ook de meeste mensen die bij de Provinciale Statenverkiezingen op de ChristenUnie willen stemmen, werken liever samen met de linkse partijen.

info

Veel zwevende kiezers

In de 2 weken tot de verkiezingen kan er nog van alles veranderen. Van de kiezers die nu hun voorkeur uitspreken voor een partij, is slechts de helft (50 procent) helemaal zeker van zijn of haar keuze.

BBB en JA21 'te extreem'

CDA-stemmers zijn onderling verdeeld. Ruim een derde wil dat er voor een meerderheid wordt gekeken naar de gezamenlijke linkse fractie. Net als D66- en ChristenUnie-stemmers, vinden veel CDA-stemmers de standpunten van BBB en JA21 'te extreem'. Ook zijn ze bang dat de nieuwe partijen op termijn uit elkaar vallen. GroenLinks en de PvdA zijn in de ogen van veel CDA-stemmers stabieler. Bovendien hebben die partijen in het verleden getoond dat ze bereid zijn mee te stemmen met het kabinet, zegt een deel van hen.

Een iets grotere groep (43 procent) CDA-stemmers ziet juist liever dat het kabinet in de Eerste Kamer samenwerkt met nieuwkomers BBB en JA21. Zij zijn het eens met de standpunten van die partijen en juichen het toe dat de lijn van die partijen op punten afwijkt van het huidige kabinetsbeleid: "Deze nieuwe partijen met een ander inzicht kunnen goed zijn voor het kabinet en ook voor het CDA", schrijft een van hen.

Charlotte Nijs presenteert de uitslagen van het onderzoek.
info

Over het onderzoek

De zetelverdeling is gebaseerd op onderzoek van Ipsos onder een representatieve steekproef van 5.291 stemgerechtigde Nederlanders. De gegevens zijn verzameld van 17 tot en met 27 februari 2023. Het onderzoek is gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Voor de zetelpeiling gelden marges van 1 of 2 zetels bij de kleine respectievelijk grote partijen.

Het onderzoek onder het Opiniepanel is gehouden van 26 tot en met 28 februari 2023. Er deden 26.607 leden mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en Amerikaanse president Donald Trump tijdens een eerdere ontmoeting in 2020
Bron: EPA

De Amerikaanse president Trump heeft gisteren tijdens een persconferentie aangekondigd dat hij van plan is om importheffingen op Europese goederen te verhogen. Inmiddels lijkt een handelsoorlog met de VS dichterbij. Welke gevolgen heeft dat voor ons?

De aangekondigde importtarieven zullen volgens Trump met 25 procent verhoogd worden. Een flink percentage. Maar volgens financieel journalist van de Telegraaf Martin Visser zal Nederland hier weinig van merken. Europa heeft al aangekondigd om met eventuele tegenmaatregelen te komen.

Meer Amerikaanse producten kopen

Uiteindelijk is het doel van Trump om met de aangekondigde importtarieven ervoor te zorgen dat Europa meer Amerikaanse producten koopt. Op die manier wil hij de Amerikaanse economie versterken en dat zou goed zijn voor het Amerikaanse bedrijfsleven, legt Visser uit.

Toch heeft Nederland hierin een bijzondere uitzonderingspositie, gaat de financieel journalist verder. We zullen daarom niet veel merken als Trump zijn plannen definitief doorzet.

Kabinet gokt op uitzondering

"Nederland is een typisch exportland, maar heeft nu toevallig de afgelopen paar jaar een handelstekort met Amerika", legt Visser uit over die uitzonderingspositie. "Wij exporteren minder naar Amerika dan we importeren uit Amerika." En dat is anders dan omringende landen zoals Duitsland bijvoorbeeld.

"Dat komt omdat wij vrij veel Amerikaanse energie importeren sinds we de eigen gaskranen hebben ingedraaid en het niet meer uit Rusland willen halen", legt hij uit. "Het kabinet gokt er daarom misschien ook wel op dat we om die reden her en der een uitzondering krijgen omdat wij toevallig wel meer uit Amerika halen dan andere landen."

Bekijk ook

Stijgende prijzen

Maar als Trump zijn plannen doorvoert, zal dat wel degelijk gevolgen hebben voor de Europese Unie. "En daar hebben wij wel last van, ook voor ons is dat prijsopdrijvend, zeker als we vanuit Europa met tegentarieven gaan komen. Dan is het actie-reactie."

Wat we dus vooral zullen merken is dat de prijzen op een gegeven moment zullen gaan stijgen als gevolg hiervan.

Andere afzetmarkten zoeken

Een belangrijk verschil is wel dat Amerika zich straks in een positie bevind waar het een handelsoorlog is met meerdere landen, en wij uiteindelijk met één land. Volgens Visser is het daarom voor Nederlandse ondernemers gemakkelijk om dit te omzeilen.

"Want zij zullen dan moeten denken, misschien moeten we onze spullen voortaan maar in Azië gaan verkopen of in Canada, Mexico of andere Europese landen als Amerika op deze manier een beetje op slot raakt", legt Visser uit. Volgens hem is het vooral Amerika die wordt geraakt door deze maatregelen.

Bekijk ook

'Nederlandse economie kan wel tegen een stootje'

De verwachting is dus dat de Nederlandse economie wel een stootje kan hebben als Trump de importtarieven invoert. "Ongeveer 5 procent van onze export gaat naar Amerika. Dus het is een grote handelspartner, maar ook weer betrekkelijk", ziet Visser.

Het is volgens hem dus raadzaam dat exporterende bedrijven opzoek gaan naar andere afzetmarkten. "Daar kan de overheid natuurlijk bij helpen om de handel met andere landen te versoepelen en te vergemakkelijken."

Gevolgen voor Duitsland

"Maar", voegt hij eraantoe, "de eurozone en Europa als geheel is best wel zwakjes economisch gezien. Dus dit kan best wel een tik zijn waardoor een land als Duitsland in een langere recessie blijft."

"En die pijn wordt natuurlijk zeker gevoeld", zegt hij tot slot.

Wat merken wij van een handelsoorlog tussen Amerika en EU? 'Nederlandse economie kan tegen een stootje'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Blijft kazerne Budel een azc, of moeten asielzoekers plaatsmaken voor militairen? 'Kortdurende opvang is heel ongunstig'

Moeten asielzoekers in de voormalige kazerne van het Brabantse Budel plaatsmaken voor militairen? Deze vraag ligt op tafel. Tegelijk worstelt defensie met ruimtegebrek. Binnen 3 maanden wordt erover besloten. Welk belang weegt zwaarder, is nu de vraag.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant