Geweld tegen agenten op straat is volgens veel politiemedewerkers aan de orde van dag en neemt in heftigheid toe. Dat blijkt uit een peiling van EenVandaag, samen met drie politievakbonden, onder 3500 politiemedewerkers. Acht op de tien (83%) stellen dat het verbale geweld toeneemt, volgens zeven op de tien (70%) neemt ook het fysieke geweld toe. De helft van de agenten (54%) die met regelmaat op straat is, zegt zich daar minder veilig te voelen dan twee jaar geleden. 

Het online onderzoek is deze week gehouden en uitgezet onder leden van de drie politievakbonden de Nederlandse Politiebond, ANPV en VMHP.

'Taser en speciaal tuchtrecht voor politieagenten'

Volgens de ondervraagde politiemedewerkers zijn er te weinig middelen (81%) om effectief op te treden. Agenten op straat hebben een kleine wapenstok en pepperspray, wat vaak ontoereikend gevonden wordt. Vaak wordt een bodycam of taser als oplossing genoemd. 'Pepperspray mag je alleen in 1-op-1 situaties gebruiken. Het gat tussen pepperspray en naar je wapen grijpen is te groot, we missen een middel daar tussenin. Als een arrestant zich maximaal verzet, durf ik te zeggen dat bij gebruik van een taser het letsel van zowel collega's als de verdachte minder zal zijn,' aldus een respondent. Ook een uitschuifbare wapenstok wordt veel genoemd. Al jaren wordt er op politiek niveau gesproken over een nieuwe wapenstok, maar tot frustratie van agenten is deze nog steeds niet beschikbaar. 

Er is verdeeldheid over het feit of agenten op straat meer bevoegdheden moeten krijgen om op te treden. Als er al extra bevoegdheden nodig zijn, is dat volgens de agenten met name om op te treden tegen dreiging en agressie die uitgaat van groepen mensen bij elkaar. Er kwamen daarnaast honderden reacties binnen van politiemedewerkers die een speciaal tuchtrecht willen voor agenten, zoals bij artsen of in het leger al het geval is. "Als een chirurg een fout maakt komt hij voor het medisch tuchtcollege. De politieagent verschijnt voor de strafrechter, waarbij een zaak zich vaak jaren voortsleept. Dit zorgt er bij sommige collega's voor dat ze ook niet optreden op straat, uit angst voor vervolging," aldus een deelnemer. 

Ook geven veel agenten aan zich in sommige situaties onveilig te voelen op straat, omdat er te weinig agenten zijn en ze weten dat er ook te weinig versterking achter de hand is. 

Veel onvrede over aanpak politiek en korpsleiding

Het tekort aan middelen, mensen en bevoegdheden zorgt er volgens veel ondervraagde politiemedewerkers voor dat het gezag van agenten wordt aangetast. Velen geven aan dat agenten op straat nu soms een stapje terug doen, terwijl ze juist zouden moeten ingrijpen. De helft (53%) van de deelnemers stelt ook dat de burger te weinig waardering heeft voor de agent op straat.

De meeste politiemedewerkers hebben er inmiddels geen geloof meer in dat minister Van der Steur en de politiek hen zal helpen met maatregelen om geweld te voorkomen. Negen op de tien (92%) stelt dat Van der Steur nu onvoldoende doet om geweld tegen agenten te voorkomen, en zes op de tien (60%) vindt ook dat de eigen korpsleiding te weinig doet. 

Vanavond in EenVandaag presenteert Gijs Rademaker de uitslagen van dit onderzoek. Vakbondsleider Jan Struijs van de Nederlandse Politiebond zal in de studio een reactie geven. 

Een uitgebreide rapportage van het onderzoek is hier te vinden. 

Over dit onderzoek

Aan het onderzoek deden 3500 mensen mee die op dit moment werkzaam zijn voor de nationale politie. Van deze ondervraagden hebben 2500 aangegeven regelmatig in straten en wijken te werken. Alle leeftijdsgroepen en alle politieregio’s zijn afdoende vertegenwoordigd. Het onderzoek is opgesteld in samenwerking met drie politievakbonden (de Nederlandse Politiebond, de ANPV en VMHP) en is per direct mailing door deze bonden naar hun eigen leden verzonden. 

De definitie van ‘geweld’ zoals gebruikt in dit onderzoek: 

‘Met geweld bedoelen we in dit onderzoek iedere vorm van verbaal en fysiek geweld die de grenzen overschrijdt van wat aanvaardbaar is.’ 

De software van de onderzoeken is van Vision Critical.

Download

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.