radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

'Overheid moet zich niet met mijn biefstukje bemoeien': meerderheid ziet vleestaks niet zitten, net als de Tweede Kamer

'Overheid moet zich niet met mijn biefstukje bemoeien': meerderheid ziet vleestaks niet zitten, net als de Tweede Kamer
Een klant bij een slagerij
Bron: ANP

De Tweede Kamer stemde deze week tegen de komst van een vleestaks en ook onder kiezers is er weinig draagvlak voor. Driekwart van de vleeseters (77 procent) zou zijn of haar vleesconsumptie bovendien niet minderen als zo’n taks er wel zou komen.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 32.000 leden van het Opiniepanel. 59 procent vindt zo'n btw-verhoging op vlees een slecht plan. Minister Henk Staghouwer van Landbouw kondigde eerder dit jaar een onderzoek aan naar een mogelijke vleestaks. Volgens hem zou dat mensen kunnen aansporen tot gezondere en duurzamere keuzes. Een meerderheid van de Tweede Kamer steunde deze week een motie van de PVV tegen de maatregel.

Betutteling

Met de voorgestelde vleestaks zou de btw op vlees verhoogd worden van 9 naar 21 procent. Een stukje vlees dat nu 2 euro kost, is dan ongeveer 20 cent duurder. Mensen vinden de regeling bemoeizuchtig en betutteling door de overheid. "Ik wil niet dat de overheid zich met mijn eetgewoontes bemoeit. Daar ben ik zelf oud en wijs genoeg voor en dat is dan ook mijn eigen verantwoordelijkheid", schrijft een deelnemer aan het onderzoek.

"Goed vlees mag wat kosten en daarbij kan dan rekening gehouden worden met de kwaliteit van leven van de beesten en het verdienmodel van de boeren. Maar een vleestaks vind ik betuttelend, mensen gezonder proberen te laten eten kan ook op andere manieren", schrijft iemand anders.

Bekijk ook

Duwtje in de goede richting

Een op de drie deelnemers (32 procent) ziet wel wat in de maatregel. Zij benadrukken de voordelen voor milieu en gezondheid als er minder vlees wordt gegeten. "Ik vind het een goed idee, omdat het mensen in de juiste richting kan duwen om op zoek te gaan naar klimaatneutrale alternatieven", schrijft iemand.

"Feit is dat eten niet klimaatneutraal is, maar dat het wel een stuk schoner kan. En de mondiale vleesindustrie is nu eenmaal de grootste vervuiler op aarde. Dus lijkt het me niet meer dan logisch om dat aan te pakken", vervolgt deze deelnemer.

Politieke weerstand

Ook in de Tweede Kamer kan de vleestaks niet op een meerderheid rekenen. Dinsdag steunde een ruime meerderheid de motie van de PVV tegen de maatregel. Ook coalitiepartijen VVD en CDA steunden deze motie. Hun achterban sluit zich daarbij aan. Van de VVD-kiezers is 65 procent tegen de vleestaks, bij de CDA-kiezers 68 procent.

D66 en de ChristenUnie zijn juist wel voorstander van de btw-verhoging. De D66-achterban is het grotendeels eens met het standpunt van de partij, 57 procent van de D66-kiezers vindt de vleestaks een goed idee. CU-kiezers zijn verdeeld over de maatregel: 41 procent is voor, 45 procent is tegen.

Steun van kiezers voor de vleestaks

Vleeseters niet van plan te minderen

Op dit moment eet de helft van de deelnemers (48 procent) het grootste deel van de week vlees bij de warme maaltijd, een kwart (27 procent) doet dit elke dag. 12 procent eet bijna nooit vlees. Een btw-verhoging op vlees zou bij weinig mensen invloed hebben op hun vleesconsumptie, zo blijkt uit het onderzoek.

18 procent van de vleeseters denkt wel minder vlees te gaan eten als de belasting wordt verhoogd, maar driekwart (77 procent) verwacht niet te minderen in zijn of haar vleesconsumptie. "Geld speelt, in deze mate althans, bij mij niet zo'n grote rol op de aankoop dat het het volume gaat beïnvloeden", schrijft een van de ondervraagden.

Goedkope alternatieven

Om de vleesconsumptie te verminderen moet het kabinet naar andere dingen gaan kijken dan een belastingverhoging, denken veel mensen. Zo schrijft iemand: "Vlees is al duur, dus nog duurder gaat niet helpen. Wat wel helpt, is zorgen voor goedkope gezonde alternatieven en goede voorlichting vanaf lagere school."

Iemand anders denkt wel dat een prijsverhoging helpt, maar vindt dat die er op een andere manier moet komen: "Zorg dat de omstandigheden waarin dieren gehouden, vervoerd en geslacht worden flink verbeteren. Daardoor zal het vlees ook duurder worden en bereik je hetzelfde."

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 5 tot en met 12 mei 2022. De vragen zijn opgesteld in samenspraak met de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving. Die verwerkt een deel van de uitkomsten in haar advies over de toekomst van de publieke gezondheidszorg.

Aan het onderzoek deden 32.378 deelnemers aan het EenVandaag Opiniepanel mee. De uitkomsten zijn gewogen op het totaal aantal ondervraagden en representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden. De resultaten worden ook gepresenteerd op de Big Improvement Day.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Sociaal contact en mentale uitdaging: in Kerkrade proberen ze dementie te voorkomen met de 'ontmoetingbus'

Sociaal contact en mentale uitdaging: in Kerkrade proberen ze dementie te voorkomen met de 'ontmoetingbus'
Remco van Vliet van Leger des Heils en wethouder Jo Paas van Kerkrade
Bron: EenVandaag

Voor dementie is geen medicijn, maar door je levensstijl aan te passen kan je je hersenen wel actief houden. Een onderdeel daarvan? Sociaal contact. Daarom rijdt in het Limburgs Kerkrade de 'ontmoetingsbus'.

De bus, waar mensen bij elkaar komen om contact te houden, sluit goed aan bij een campagne van Alzheimer Centrum Limburg die gisteren van start ging. Deze campagne, genaamd 'We zijn zelf het
medicijn', moet mensen
bewust maken van de invloed van een gezonde leefstijl op de hersengezondheid.

Gezonde levensstijl

Het initiatief voor de bus
werd opgestart vanuit een vitaliteitsproject van gemeente
Kerkrade, in samenwerking met inwoners en maatschappelijke
partners zoals het Leger des Heils. Remko van Vliet van Leger des Heils vertelt: "Een medicijn is er niet tegen dementie. Wat je wel kunt doen, dat is een gezonde levensstijl nastreven: voldoende bewegen, goede voeding, mentale uitdaging en voldoende interactie."

Dat laatste is waar de 'ontmoetingsbus', omgebouwde SRV-wagen, in het spel komt. Die staat de hele week op zes verschillende locaties in Kerkrade. Mensen komen er bij elkaar onder het genot van een kop koffie en - op z'n Limburgs - een stuk vlaai. "De bedoeling is dat mensen achter de voordeur uitkomen, participeren, meedoen in de maatschappij en het gezellig hebben", vertelt Van Vliet.

'Ze vinden iets hier'

Een vaste ontmoetingsplek - zoals de bus - kan helpen, vertelt hij. Op die manier kunnen ook ouderen die minder mensen om zich heen hebben contact houden met anderen.

"Als ze hier 2 uur zijn, zeggen ze misschien zes zinnen, maar ze komen iedere week terug." Waarom precies, daar kan hij de vinger nog niet op leggen. "Maar ik denk dat ze iets vinden hier, dat ze erbij mogen horen."

info

Dementie in Nederland

In Nederland waren in 2019 114.000 gevallen van dementie bekend bij de huisarts, deze mensen hebben dus een diagnose. Op basis van bevolkingsonderzoek hadden er naar schatting 290.000 mensen dementie in 2021.

In de gemeente Kerkrade leefden in 2023 naar schatting 1.000 mensen met dementie. Naar verwachting zal dat in 2050 stijgen met 60 procent, volgens gemeente Kerkrade.

Hoogste ziektekosten

Ook wethouder van Integraal Ouderenbeleid in Kerkrade Jo Paas kent deze cijfers. "Alleen al de kosten van dementie van 2020: 10,6 miljard. De hoogste ziektekosten van alle ziektes van Nederland. En in 2040 komen we 50.000 bedden tekort voor mensen die in een verzorgingstehuis opgenomen moeten worden als gevolg van dementie", somt hij op.

"We hebben geen bedden, het kost veel te veel geld en er is geen medicijn." Dus, is de wethouder van mening, moeten we zelf zorgen dat we fysiek en mentaal in beweging blijven. "We zijn zelf het medicijn", herhaalt hij de naam van de campagne.

Bekijk ook

Extra functie

Naast dat de bus zorgt voor sociaal contact, heeft die ook nog een andere functie. Van Vliet: "Wij ontmoeten allerlei soorten mensen uit de samenleving en als wij merken dat mensen extra zorg nodig hebben, dan weten we ook bij wie we terecht kunnen in de gemeente Kerkrade."

Hij gaat verder: "Dus ja, de bus heeft als eerste functie: komen, zijn en ontmoeten. Maar als we zien en proeven dat er meer nodig is, dan weten we naar wie we ze kunnen doorverwijzen. En daar zijn we heel blij mee." Ook wethouder Paas voelt dit: "We hebben zicht op wat er gebeurt en je krijgt dan ook een gevoel dat je weet: hoe zit het nou in onze maatschappij?"

Meer zicht

Ook wethouder Paas voelt dit: "We hebben zicht op wat er gebeurt en je krijgt dan ook een gevoel dat je weet: hoe zit het nou in onze maatschappij?" Hij is dan ook groot voorstander van de campagne en initiatieven zoals de ontmoetingsbus. "Het moet indalen bij mensen dat ze aan het voorkomen of vertragen van het proces van dementie zelf iets kunnen doen." Zelf is hij 71 en probeert zichzelf mentaal uit te blijven dagen, sluit hij af.

De aftrap van de campagne 'We zijn zelf het medicijn' wordt de komende tijd uitgerold over heel Zuid-Limburg.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Eerst Cito, nu de doorstroomtoets: waarom er steeds kritiek is vanuit scholen op de eindtoets

Vier basisscholen die eerder hadden aangekondigd om de verplichte doorstroomtoets niet af te nemen, moeten dat van de staatssecretaris nu alsnog doen. Anders volgen er financiële sancties. De scholen uiten kritiek dat de toets te weinig meet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant