Hoewel het zetelverlies van de VVD deze maand niet doorzet, is er reden tot zorg bij de liberalen. De partij leverde het afgelopen half jaar bijna tien zetels in en Mark Rutte, lange tijd de troef van de partij, lijkt niet langer heilig bij de VVD-kiezer.
Dat blijkt uit de laatste zetelpeiling van EenVandaag en Ipsos, aangevuld met onderzoek onder kiezers uit het Opiniepanel van EenVandaag.
Afgetroefd door D66
Met 30 zetels komt de VVD weer in de buurt van de stand van vóór de coronapandemie (27 zetels). De electorale winst die de crisis opleverde, is daarmee nagenoeg verdwenen.
Vorige maand werd duidelijk dat een deel van de VVD-kiezers niet te spreken is over de inhoud van het regeerakkoord. Daarin zou de VVD, volgens ontevreden kiezers, inhoudelijk zijn afgetroefd door D66.
Bekijk ook
Minder vertrouwen in Rutte
Na de presentatie van zijn vierde kabinet lijkt ook het, lange tijd onkreukbare, imago van partijleider Mark Rutte scheurtjes te vertonen. In totaal heeft 81 procent van de VVD-kiezers nu vertrouwen in hem als partijleider.
Weliswaar nog een flinke meerderheid, maar wel 11 procent minder dan vier maanden geleden. Daarbinnen is het aantal VVD'ers met 'veel vertrouwen' in hem fors gedaald, van 56 procent in september vorig jaar naar 34 procent nu.
Tijd van Rutte voorbij?
Het kabinetsplan om de AOW niet te verhogen wordt Rutte persoonlijk aangerekend. Zes op de tien VVD-kiezers (61 procent) vinden dat die voor alle gepensioneerden moet meestijgen met het minimumloon. Daarnaast denken sommige kiezers dat Rutte zijn beste tijd gehad heeft.
"Ik ben altijd Rutte-fan geweest, maar ik krijg steeds meer het gevoel dat zijn tijd voorbij is", legt een kiezer uit. Sophie Hermans, fractieleider en mogelijk opvolger van Rutte als partijleider, krijgt op dit moment het vertrouwen van 61 procent van de VVD-kiezers.
Bekijk ook
Hoekstra onder druk
Bij coalitiepartner CDA staat de leider, Wopke Hoekstra, ook onder druk. 55 procent van de CDA-kiezers heeft nu vertrouwen Hoekstra, een stuk minder dan vier maanden geleden (62 procent).
Met de deelname aan het nieuwe kabinet Rutte IV weet Hoekstra CDA-kiezers duidelijk nog niet terug te winnen. Het CDA staat momenteel op negen zetels, zes minder dan bij de verkiezingen van maart vorig jaar.
Steun voor Paternotte
D66-leider Sigrid Kaag staat er, met 78 procent vertrouwen van D66-kiezers, juist iets beter voor dan vier maanden geleden (69 procent vertrouwen). Vergelijkbare cijfers zijn er voor de nieuwe fractieleider Jan Paternotte. Hij krijgt steun van 74 procent van de D66-kiezers.
ChristenUnie-leider Segers, de enige partijleider die in de Tweede Kamer bleef, had en heeft steun van zijn achterban. 91 procent van zijn kiezers staat achter hem. In de zetelpeiling staat D66 op 19 zetels, nog altijd vijf minder dan bij de verkiezingen en de ChristenUnie op een stabiele vijf zetels.
Bekijk ook
Oppositieleiders
Ook aan de kant van de oppositie verloren sommige leiders wat vertrouwen van hun kiezers in de afgelopen vier maanden. PvdA-leider Lilianne Ploumen heeft nu 82 procent achter zich (-11 procent), GroenLinks-voorman Jesse Klaver 83 procent (-7 procent) en SP-leider Lilian Marijnissen 89 procent (-5 procent).
Aan de rechterkant is het vertrouwen in Thierry Baudet onder FVD-kiezers gezakt, van 81 procent in september naar 71 procent nu. Opvallend is dat PVV-kiezers iets positiever zijn over Geert Wilders. Een kwartaal eerder had 91 procent vertrouwen in hem, nu is dat 95 procent. Zijn controversiële uitspraken tijdens het debat over de regeringsverklaring hebben duidelijk geen negatieve weerslag op zijn imago.
Over het onderzoek
De zetelverdeling is gebaseerd op onderzoek van Ipsos onder een representatieve steekproef van 1.024 stemgerechtigde Nederlanders. De gegevens zijn verzameld van 21 tot en met 24 januari 2022. Het onderzoek is gewogen op leeftijd, geslacht, opleiding, regio, werkzaamheid en stemgedrag bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Voor de zetels gelden statistische marges van +/- 1 procent bij de kleine partijen en +/- 2.5 procent bij de grootste partijen.
Het onderzoek onder 22.907 leden van het Opiniepanel werd gehouden op 24 en 25 januari 2022. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.