meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Meerderheid kiezers is gedoe rond formatie zat: 'Problemen opzij schuiven en snel aan de slag voor nieuw kabinet'

Meerderheid kiezers is gedoe rond formatie zat: 'Problemen opzij schuiven en snel aan de slag voor nieuw kabinet'
Bron: ANP

Tweederde (67 procent) van de kiezers vindt dat de politieke partijen hun onderlinge en eigen problemen nu opzij moeten zetten om zo snel mogelijk door te formeren. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 18.500 leden van het Opiniepanel.

Vandaag debatteert de Tweede Kamer over de voortgang van de formatie. Bij veel kiezers krijgen onbegrip en ongeduld de overhand als het gaat over het formatieproces tot nu toe. Een ruime meerderheid (83 procent) van de deelnemers heeft het gevoel dat politici de afgelopen weken meer bezig zijn geweest met elkaar, dan met het landsbelang.

Driekwart CDA-kiezers: 'Nu problemen aan de kant om te formeren'

Volgens veel kiezers is het hoog tijd dat twee maanden na de verkiezingen de formatie echt van de grond komt. Een van de belangrijke factoren daarin is de affaire rond Pieter Omtzigt: daardoor is het vertrouwen tussen partijen beschadigd. Ook binnen het CDA lijkt er vooralsnog geen consensus over kabinetsdeelname. De kiezers van het CDA zijn eenduidiger: ruim driekwart (78 procent) van hen vindt dat de partijen in Den Haag hun problemen aan de kant moeten zetten om door te formeren.

Kiezers over partijen in de formatie

Ook de kiezers van vrijwel alle andere grote partijen vinden in meerderheid dat partijen interne en onderlinge problemen opzij moeten schuiven. Bijna alle VVD-kiezers zijn die mening toegedaan (98 procent) en ook de meeste D66-, PvdA-, GroenLinks- en ChristenUnie-kiezers vinden dat partijen zich meer moeten richten op de formatie.

Lees ook

Meeste PvdA- en GroenLinks-kiezers staan open voor formatie met Rutte

Uit het eindverslag dat informateur Herman Tjeenk Willink onlangs presenteerde, bleek dat de meeste partijen deelname aan een coalitie met de VVD niet uitsluiten. Veel kiezers zijn het daarmee eens. Een meerderheid van de achterbannen van de huidige coalitiepartijen D66, CDA en de ChristenUnie, vindt dat hun partij formatiegesprekken moet voeren met de VVD onder leiding van Mark Rutte.

Kiezers over formatieonderhandelingen

Hoewel veel linkse kiezers niet staan te springen om samen te werken met de VVD onder Rutte, sluiten ook zij kabinetsdeelname zeker niet uit. De grootste groep PvdA-kiezers en een meerderheid van de GroenLinks-kiezers vinden dat hun partij open moeten staan voor formatiegesprekken met de VVD en pas daarna moet beslissen of ze aan een nieuw kabinet deelnemen.

Lees ook

info

Over het onderzoek

Het panelonderzoek is gehouden op 11 en 12 mei 2021. Aan het onderzoek deden 18.570 leden van het Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nederlandse hulpverleners staan klaar voor Myanmar na aardbeving: 'Alle politieke lijntjes vervallen'

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa
Ter illustratie: testlancering van een raket in Noorwegen (2023)
Bron: AFP

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Bekijk ook

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

Bekijk ook

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Bekijk ook

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant