radio LIVE tv LIVE
meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Is Zwarte Piet racisme?

Is Zwarte Piet racisme?

‘Zwarte Piet is racisme’ stellen 200 bekende Nederlanders vandaag in een grote campagne. Onder hen Georgina Verbaan, Jett Rebel, Renske de Greef en Tofik Dibi. 'Als ik van gedachten kan veranderen kunt u het ook’, post Georgina Verbaan op twitter. We peilen de discussie rondom Zwarte Piet al jaren en we vragen niet alleen of mensen vinden dat het traditionele uiterlijk van Zwarte Piet aangepast moet worden, maar ook letterlijk of ze hem 'beschouwen als een racistisch fenomeen'.

In de afbeelding ziet u dat het overgrote deel van de deelnemers aan dit (gewogen) onderzoek zwarte piet niet racistisch vindt. Maar u ziet ook dat er, om met Georgina Verbaan te spreken, de laatste jaren wél mensen van gedachten zijn veranderd. Op dit moment vindt één op de acht deelnemers (12%) Zwarte Piet een racistisch fenomeen. Dat was in 2014 nog één op de zestien.

Vrouwen (16%) vinden Piet vaker racisme dan mannen (8%). Ook is er een kloof tussen jong en oud: een kwart van de deelnemers onder 35 jaar beschouwt Zwarte Piet als een racistisch fenomeen, tegenover 3% van de mensen boven de 65 jaar. We zien dezelfde trend als het gaat om het aanpassen van het uiterlijk van Zwarte Piet, de resultaten daarvan zie je hier.

Zwarte Piet is géén racisme omdat...

"Het is inmiddels wel duidelijk dat met het Sinterklaas feest niets racistisch wordt bedoeld. Waarom dan aanpassen? Omdat sommige mensen daar last van hebben? Waar houdt het dan op. Iedereen kan wel ergens last van hebben. Het gesprek met elkaar hierover was nodig en is ook gebeurd en gebeurt nog steeds. Maar het dwingende karakter ervan staat me tegen."

"Het is een kinderfeest en geen rascistisch feest. Zwarte Piet is zwart van roet, niks meer niks minder."

"Waarom wel, juist vanwege z’n uiterlijk lijkt hij juist niet op de mensen die zich beledigd voelen; en de rol van een knecht (slaaf) is al jaren niet meer aan de orde. Zwarte Piet heeft nu veel meer een rol van kinderen blij maken en gek doen, dansen en zingen. Dus blijf af van datgene waar wij mee opgegroeid zijn en haal niet telkens het verleden erbij. Dat doen wij ook niet, dat komt niet eens in ons op en daarom begrijp ik al dat gezever ook niet."

"Overdreven zaken zoals dikke rode lippen, kroeshaar en gouden oorbellen mogen van mij wel aangepast worden. Maar Piet is zwart en een kindervriend, althans in Nederland."

"Hoeft niet aangepast, het is niet discriminerend bedoelt en je doet er werkelijk niemand kwaad mee. Iedereen heeft wel iets wat hij of zij liever niet wil, als je daar overal alles voor moet gaan aanpassen dan kun je werkelijk niets meer doen. Discriminatie is niet goed maar dit onderwerp heeft daar niets mee te maken en mag niet misbruikt worden door een groep die permanent en ten koste van een lief vriendelijk kinderfeest het discriminatie stokpaardje op de kaart willen houden."

"Er zijn ook zat donkere mensen die er géén moeite mee hebben, dat feit alleen al bevestigt dat zwarte piet niet racistisch ís maar slechts zo gevoeld wordt door sommigen."

Zwarte Piet is wel racisme omdat...

"Zwarte piet is zwart doordat hij door de schoorstenen klimt. Dan moet hij dus zwart van het roet zijn, dacht ik als jong kindje al. En niet zoals bepaalde rassen/culturen werden afgebeeld in de geschiedenis: met kroeshaar, rode lippen, etc. Aanpassen dus!"

"Ook al hebben veel Nederlanders die associatie er niet mee, Zwarte Piet is simpelweg blackfacing. Blackface is een racistisch fenomeen met geschiedenis in de slavernij. Moeten we niet willen doen."

"Zwarte Piet moet aangepast worden, totdat de racistische en koloniale karikaturen van zwarte piet zijn verdwenen. Dit betekent geen blackface, geen grote ronde oorbellen, geen pruik. Roetpieten zijn uitstekend alternatief."

"Ik heb zelf jonge kinderen. Het maakt de kinderen niet uit welke kleur de Piet heeft. Zwart, wit, paars, geel enz enz. Dat maakt echt niet uit dus als er mensen problemen met zwart hebben dan kan je die mensen prima tegemoet komen door de kleur aan te passen."

"Het feest wordt er niet minder om als we een paar kleine aanpassingen doen. Of ik het nu begrijp of niet dat mensen zich gediscrimineerd voelen doet er niet toe, zo voelen sommigen het. Kunnen we toch gewoon rekening mee houden!"

"Zwarte piet wordt toch echt nog altijd geportretteerd als een niet al te slimme helper van de Sint. Het verhaal over roet en schoorstenen gaat helemaal niet meer op. Het zijn gewoon zwarte slaven, net als het geval was bij de echte Sint Nicolaas."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

'Overgebleven' stroom van trams en metro's ergens anders gebruiken om elektriciteitsnet te ontlasten? 'Deel van oplossing'

'Overgebleven' stroom van trams en metro's ergens anders gebruiken om elektriciteitsnet te ontlasten? 'Deel van oplossing'
Een metro-toestel van vervoersbedrijf RET
Bron: ANP

Om het overvolle stroomnetwerk te ontlasten, wordt gezocht naar creatieve oplossingen. Minister Sophie Hermans en staatssecretaris Chris Jansen sluiten vandaag een 'netcongestiedeal' met de ov-sector om netcongestie tegen te gaan.

Elektrische auto's, zonnepanelen, warmtepompen: ons stroomnetwerk is overvol. Netcongestie wordt dat genoemd.

File op het net

"We kunnen spreken van file op het elektriciteitsnet", zegt energieanalist Sanne de Boer van de Rabobank. "Vergelijk het met de de snelweg. Als iedereen tegelijk wil invoegen, dan kan dat niet."

"Hetzelfde gebeurt op het stroomnet. De afgelopen jaren heeft iedereen meer elektriciteit verbruikt, en vaker op hetzelfde moment. Dat past niet."

Deal met de ov-sector

Om deze zogenoemde netcongestie te bestrijden, is de komende 15 jaar een investering van 195 miljard euro nodig, volgens het Rijk. In de tussentijd wordt er gezocht naar creatieve oplossingen.

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei en staatssecretaris Chris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu sluiten daarom vandaag een 'netcongestiedeal' met de openbaar vervoerssector. Het idee is dat het openbaar vervoer gaat helpen om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.

Bekijk ook

Efficiënter gebruikmaken van infrastructuur

"Op deze manier kunnen we efficiënter gebruikmaken van de infrastructuur die er al is", legt De Boer uit. "Openbare vervoersbedrijven maken gebruik van hun eigen elektriciteitsnetten. Op sommige momenten zijn die kabels hard nodig, bijvoorbeeld in de ochtend- en avondspits", legt ze uit.

"Maar wanneer er minder openbaar vervoer rijdt, kunnen de kabels gebruikt worden om auto's of elektrische bussen op te laden. Hier hoef je dus geen extra kabels voor in de grond te leggen."

Idee op een bierviltje

Het Rotterdamse ov-bedrijf RET is al volop bezig met duurzaam gebruik van energie. "Naast het delen van ons stroomnet, hebben we nu ook een batterij in de buurt van de Erasmusbrug geplaatst", vertelt technicus Leo Vliegenthart van de RET.

"5 jaar geleden heb ik het idee op een bierviltje geschreven. Het woord 'netcongestie' bestond toen nog niet eens."

Bekijk ook

Batterij die werkt als powerbank

"Op het moment dat er een tram voorbij rijdt, en die remt, dan levert die tram energie terug aan de batterij. De batterij wordt op deze manier continu opgeladen en werkt kostenefficiënt", legt Vliegenthart uit. "De batterij fungeert als powerbank."

De opgeslagen stroom kan weer gebruikt worden om andere voertuigen op te laden. "Op deze manier proberen wij de 'file' op het stroomnet te omzeilen en dragen wij 20 tot 25 procent bij aan de laadsector van Rotterdam."

Alleen geschikt voor kleine hoeveelheden

Maar ondanks de voordelen van zo'n batterij blijft energieanalist De Boer sceptisch. "Batterijen zijn zeker functioneel", zegt ze. "Maar ze nemen ook veel ruimte in."

"Bovendien zijn batterijen alleen geschikt om kleine hoeveelheden energie voor korte tijd op te slaan", vervolgt ze. "Helaas kunnen we de overtollige zonnestroom van de zomer niet bewaren tot aan de winter."

Bekijk ook

Klein deel van de oplossing

Volgens De Boer is het getekende convenant tussen het Rijk en de ov-sector niet de hele oplossing voor netcongestie. "We moeten niet verwachten dat we hierdoor uit de problemen zijn. Het is ook nodig om de netten te verzwaren, maar dit kost veel tijd en geld."

"Slimmer gebruikmaken van de infrastructuur die we hebben, is een 'no-brainer'. Maar het blijft een klein deel van de oplossing."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom het zo uitzonderlijk is dat Marjolein Faber als minister weigert handtekening te zetten voor koninklijke onderscheiding

Waarom het zo uitzonderlijk is dat Marjolein Faber als minister weigert handtekening te zetten voor koninklijke onderscheiding
Ter illustratie: een koninklijke onderscheiding
Bron: ANP

Asielminister Faber wil geen handtekening zetten onder koninklijke onderscheidingen voor vijf oud-COA-medewerkers, werd gisteren bekend. Kan dat zomaar? Historicus Kemal Rijken zet de feiten over onderscheidingen voor ons op een rij.

Rijken noemt het 'zeer uitzonderlijk' dat de minister de voordracht voor een koninklijke onderscheiding niet wil ondertekenen. "We hebben dit in de parlementaire geschiedenis in de laatste 80 jaar niet gezien." Hij beantwoordt vier vragen over wat er komt kijken bij het krijgen van een koninklijke onderscheiding en deze situatie.

1. Hoe gaat het toekennen van onderscheidingen in zijn werk?

Voordat de minister een handtekening moet zetten, is daar al een heel proces aan voorafgegaan, weet Rijken. "Een voorbeeld: iemand heeft 40 jaar lang vrijwillig voor de tennisvereniging gewerkt en de mensen op de tennisvereniging vinden dat deze persoon een lintje verdient. Dan gaan die mensen in eerste instantie brieven schrijven over die persoon", vertelt de historicus.

"Die aanbevelingsbrieven worden gestuurd naar de desbetreffende gemeente waar die persoon woont, en die worden allemaal gecontroleerd." Vervolgens maakt de burgemeester de beslissing of iemand in aanmerking komt. "Dan tekent de Commissaris van de Koning en daarna de Kanselarij der Nederlandse Orden." Die beheert de registers van onderscheiden personen en regelt de lintjes.

"En daarna pas gaat het naar het ministerie en de bewindspersoon. Die tekent dan ook. In de meeste gevallen. Vervolgens zet de koning nog zijn handtekening." Nadat de koning de onderscheiding heeft getekend, kan het lintje door de burgemeester worden uitgereikt.

info

Premier Schoof en minister Uitermark willen tekenen voor lintjes vrijwilligers

Maandagmiddag werd bekend dat premier Dick Schoof en minister Judith Uitermark van Binnenlandse Zaken wel bereid zijn om te tekenen voor de lintjes die de vijf vrijwilligers in de vluchtelingensector zouden krijgen.

2. Waarom is hier een minister voor nodig?

"In principe is de minister altijd verantwoordelijk en dat heeft te maken met de ministeriële verantwoordelijkheid", vertelt Rijken.

Hij legt uit: "De koning is niet verantwoordelijk voor zijn inhoudelijke daden. Dat zijn de ministers volgens de Grondwet. In dit geval, als de koning tekent, dan betekent dat dat er een minister of een staatssecretaris ook al moet hebben getekend."

"Dus als de koning uiteindelijk een handtekening moet zetten op de koninklijke onderscheiding dan moet dat gedekt zijn, zoals dat heet, door een minister of een staatssecretaris. En daarom is die handtekening nodig."

3. Waarom is het zo uitzonderlijk dat minister Faber weigert?

"De minister mag het doen, maar het is wel uitzonderlijk", vertelt Rijken. "Wat de minister in principe heeft gedaan, is een pure politieke daad. Gewoon om een frame neer te zetten: 'Ik ben tegen deze medewerkers en ik ben tegen asielzoekers en het is mijn beleid niet.'" Ze zet het weigeren dus in om te communiceren waar ze tegen is, volgens de historicus.

En dat is nog niet eerder op deze manier gebeurd, weet Rijken. "Er zijn geen gevallen bekend waarbij de minister zo nadrukkelijk naar buiten trad en zei: 'Ik teken niet omdat het niet mijn politiek is.' En dat komt ook omdat de lintjes zijn staatsonderscheidingen neutraal zijn."

"Die worden gegeven aan mensen die zich meestal decennia lang, vaak vrijwillig, hebben ingezet voor andere mensen. Het is in Nederland dus zo dat de regering en politici niet bepalen wie wel of geen lintje krijgt. Het komt vanuit de samenleving. En dat gegeven wordt dan beloond namens de Staat", legt Rijken uit. "Een koninklijke onderscheiding is dus neutraal en is daardoor ook geen politieke beslissing."

Bekijk ook

4. Wat betekent het volgens jou dat Faber weigert?

Hierdoor kan een precedent ontstaan, vertelt Rijken. "Het risico dat je nu krijgt, is dat er in de toekomst kabinetten zullen zijn en ministers zullen zijn die zeggen: 'Dit is in het verleden zo gegaan met mevrouw Faber, en deze persoon bevalt mij niet, dus ik ga daarvoor liggen en ik teken niet.' Dat kan nooit de bedoeling zijn van een neutrale staatsonderscheiding, die de koninklijke onderscheidingen toch zijn."

Betekent het dat deze mensen hun lintje niet krijgen? "Nee", zegt Rijken. "Het is namelijk zo dat een andere bewindspersonen ook kan tekenen. Dat zal gewoon ook gebeuren en deze vijf mensen krijgen gewoon een lintje."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant