Je kind van 12 tot en met 17 jaar wel of niet laten vaccineren tegen corona? De helft (53 procent) van de ouders wil dit wel wanneer de Gezondheidsraad het adviseert. Een derde (34 procent) ziet zo'n vaccinatie niet zitten.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder 1500 ouders met een kind in die leeftijdsgroep. De Gezondheidsraad adviseerde eerder al om kinderen van 12 tot en met 17 jaar met een hoog medisch risico te vaccineren. Een advies over het inenten van gezonde kinderen in die leeftijdsgroep wordt begin juli verwacht. In de VS en een aantal Europese landen gebeurt dit al.

Onbezorgd sociaal leven

Drie van de tien ondervraagde ouders (33 procent) zeggen hun kind zeker te laten vaccineren en 19 procent waarschijnlijk. Nog eens 1 procent heeft zijn kind al laten inenten tegen corona omdat het in een risicogroep valt. Opgeteld staat de helft (53 procent) van de ouders dus positief tegenover vaccinatie van hun pubers.

Deze ouders vinden het besmettingsrisico hoog, omdat de tieners onderling veel sociale contacten hebben, op school en ook daarbuiten. "Ik gun mijn dochter haar sociale leven, maar wel graag goed beschermd", zegt een moeder.

Anderen beschermen

Veel deelnemers willen hun kind ook laten vaccineren om anderen te beschermen: "Dan is er weinig risico dat hij iemand anders besmet. Ik zie het als een morele plicht aan de maatschappij."

Ouders van wat oudere pubers, 16 en 17-jarigen lijken het meest positief tegenover vaccinatie te staan. En hoewel ze zelf voorstander zijn, zeggen ze er wel vaak nadrukkelijk bij dat hun kind daar uiteindelijk zélf over mag beslissen.

Een derde wil kind niet vaccineren

Een derde van ouders in het onderzoek wil hun kind zeker (27 procent) of waarschijnlijk (7 procent) geen coronavaccin geven. Volgens hen is dit helemaal niet nodig, omdat kinderen niet zo ziek worden van het coronavirus. Waarom zou je ze dan blootstellen aan de risico's van het vaccin, vragen veel van deze ouders zich af.

Bij hen leven veel zorgen over de bijwerkingen op lange termijn. Een ouder schrijft: "Voor kinderen verloopt het veel milder. Ik heb veel liever dat ze een beetje ziek worden dan dat ik ze nu iets geef waarvan je niet weet of het straks invloed heeft op hun groei, hun gezondheid of de mogelijkheid om kinderen te krijgen."

Geen proefkonijn

Sommige ouders zijn uitgesproken tegenstander van het vaccineren van kinderen. Zij zien liever dat kinderen met hun eigen afweersysteem weerstand opbouwen tegen ziektes. Een vader zegt hierover: "Gezonde kinderen met een gezond afweersysteem ga je toch niet inenten met een experimenteel middel? Dat zou verboden moeten worden. Mijn kind is geen proefkonijn!"

Eén op de tien (12 procent) van de ondervraagde ouders is er nog niet uit of ze hun tieners willen laten prikken. Zij twijfelen tussen de voordelen van vaccinatie en de risico's op bijwerkingen.

Geen draagvlak onder de 12 jaar

In het onderzoek werden ook ruim 1000 ouders met kinderen onder de 12 jaar ondervraagd. Onder hen is weinig bereidheid om hun zoon of dochter een coronavaccin te geven. Eén op de vijf (21 procent) met kind op de basisschool (4-11 jaar) zou dit (waarschijnlijk) wel willen. Vier van de tien (39 procent) zien dat niet zitten en een even grote groep (40 procent) weet het nog niet.

Ouders van baby's en kleuters (0-3 jaar) lopen ook nog niet warm voor een vaccinatie. 18 procent staat hier positief tegenover, de rest wil dat niet (59 procent) of weet het nog niet (23 procent). Juist bij deze jongere kinderen vinden veel ouders het onnodig om hun kind een vaccin te geven voor een milde ziekte en zijn ze bang voor bijwerkingen op lange termijn.

Record vaccinatiebereidheid 18-plussers

Terwijl veel ouders twijfels hebben over het vaccineren van hun kinderen, staat de vaccinatiebereidheid onder 18-plussers op recordhoogte: 83 procent van alle 25.000 deelnemers aan het onderzoek heeft al een coronavaccinatie gehad of wil die zeker of waarschijnlijk nog nemen.

Dit is het hoogste cijfer dat we het afgelopen jaar gemeten hebben. Een jaar geleden, toen er nog geen vaccins goedgekeurd waren, lag de vaccinatiebereidheid op 59 procent. Bij de vorige meting, begin juni 2021, stond die op 81 procent en nu dus op 83 procent. De komende maanden zal blijken of het draagvlak onder ouders ook zal toenemen of niet.

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met één druk op de knop, al jouw online gegevens in één keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."