Het wordt niet alleen steeds moeilijker voor mensen om anderhalve meter afstand te bewaren, ook elkaar niet aanraken wordt steeds lastiger. 35 procent heeft afgelopen maand iemand van buiten het eigen huishouden geknuffeld.

Uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 26.000 leden van het Opiniepanel blijkt dat mensen het afstand bewaren steeds minder nauw nemen. Hoewel Nederland al een tijdje over de coronapiek is en maatregelen gestaag worden versoepeld, blijft die anderhalve meter afstand bewaren volgens het kabinet van groot belang in de corona-aanpak.

Mensen worden het zat

Eind april hield maar liefst 95 procent afstand tot andere mensen. Dat is nu, 2 maanden later, met 14 procent gedaald tot 81 procent. De klad is er bij alle leeftijdsgroepen ingekomen, maar is bij jonge mensen onder de 35 jaar het hoogst. Hield eind april 9 procent geen afstand tot anderen; is dat nu gestegen naar een kwart (25 procent).

Waarom dat is toegenomen heeft een aantal redenen. Jonge mensen, vooral in steden, vertellen in het onderzoek dat drukte een rol speelt: "In het centrum van Den Haag is afstand houden vrijwel onmogelijk op straat en in de supermarkt." Anderen kunnen door werk geen afstand houden, zoals deelnemers aan het onderzoek die in de zorg werken.

Maar vooral geldt: mensen worden het zat: "Ik pas alleen mijn gedrag aan naar mensen die een spastische coronahouding hebben. Voor de rest doe ik alles weer gewoon, inclusief handen schudden. Ik ben helemaal klaar met die coronamaatregelen", zegt een jonge deelnemer aan het onderzoek.

Vooral de laatste weken meer geknuffeld met anderen

Dat ongeduld blijkt ook als wordt gevraagd wanneer mensen anderen voor het laatst hebben geknuffeld. De helft (51 procent) zegt zich de afgelopen maanden keurig aan de richtlijnen te hebben gehouden en heeft niemand geknuffeld van buiten hun huishouden. Maar een grote groep, van 45 procent, deed dat wel.

Hoe recenter, hoe makkelijker mensen zijn geworden. Maar liefst 1 op de 5 ondervraagden (20 procent) omhelsde deze week nog iemand met wie ze niet samenwonen of een (liefdes)relatie hebben. 11 procent deed dat 1 of 2 weken geleden nog en 4 procent knuffelde 3 tot 4 weken geleden voor het laatst iemand anders. Een deelnemer aan het onderzoek: "Ik heb deze week flink verslapt op een verjaardag: daar hield niemand zich aan anderhalve meter en voelde ik de sociale druk van een hand geven en een knuffel."

Lees ook

Jong maar ook oud omhelzen anderen steeds vaker

Vooral jonge mensen zijn ook meer gaan knuffelen in de afgelopen weken. 44 procent van de mensen tot 35 jaar zegt in het onderzoek de afgelopen 2 weken mensen te hebben omhelsd met wie ze niet samenwonen. "Ik zie mijn vrienden steeds meer nu het mag en dat maakt het lastig. Uit gewenning en ongemak geef ik toch maar een knuffel of een hand."

Maar de verslapping is niet alleen bij jongeren toegeslagen. 1 op de 5 65-plussers (20 procent) heeft de laatste twee weken nog iemand buiten hun huishouden omarmd. Wel benadrukken ze dat ze dat beperken tot een minimale kring, zoals kinderen en kleinkinderen. Een 65-plusser in het onderzoek: "Ik knuffel mijn kleinkinderen weer. Hen niet aanraken is heel even gelukt, maar op lange termijn niet vol te houden."

Zorgen gedaald sinds eind april

De toenemende verslapping bij mensen heeft deels te maken met de dalende zorgen over het coronavirus. Ten opzichte van eind april is het aandeel mensen dat zich hierover zorgen maakt gedaald, van 72 naar 66 procent. Ondanks de daling maakt nog steeds een meerderheid zich dus zorgen. Ook bij jongere mensen is dat het geval: 59 procent zegt zich zorgen te maken over het virus.

Je zou verwachten dat vooral de mensen zonder zorgen wat meer verslappen sinds de versoepelingen. Maar dat is maar deels waar: 29 procent van de mensen die zich geen zorgen maken, hebben zeer recent iemand buiten hun huishouden geknuffeld. 14 procent van hen zegt nu geen anderhalve afstand te houden.

Van eigen verantwoordelijkheid naar wet

De mate waarin mensen de coronamaatregelen van het kabinet naleven, wordt dus allang niet meer alleen bepaald door de ernst die mensen zien in het coronavirus. Jong en oud, wel of geen zorgen: de verslapping in het naleven van de coronarichtlijnen neemt toe.

Tot nu toe zag het kabinet een eigen verantwoordelijkheid van mensen om anderhalve meter afstand te bewaren, maar dat gebeurt dus minder en minder blijkt uit dit onderzoek. Het kabinet is nu van plan om zwaar geschut in te zetten met de coronawet, waarin bijvoorbeeld het anderhalve meter afstand houden wordt verplicht. Op die wet is veel kritiek.

Lees ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek (pdf) is gehouden van 17 tot 19 juni 2020. Aan het onderzoek deden 26.240 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. Het Opiniepanel bestaat uit ruim 70.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.