De politieke erfenis van Thierry Baudet: respect van rechtse kiezers, maar de rest is blij als hij gaat

Het vertrek van Baudet zorgt voor verwarring bij Forumstemmers, maar veel kiezers van andere partijen zijn juist blij als hij gaat. Als hij vertrekt, want direct na zijn terugtreden maandagavond sloten 4 op de 10 niet uit dat hij terug zou keren.

Een meerderheid (62 procent) van alle kiezers reageerde dinsdag verheugd op het opstappen van Baudet. Kiezers van D66 (78 procent) en GroenLinks (76 procent) zijn het meest uitgesproken. "Als je partijvoorzitter en lijsttrekker bent, verwacht ik eigenlijk dat je de problemen die ontstaan aanpakt - de leiding neemt - en niet terugtreedt", schrijft een deelnemer.

Betere lijsttrekker

De achterban van VVD en CDA reageert iets gematigder: twee derde vindt het vertrek van Baudet een 'goede zaak'. Sommige kiezers vrezen nu juist méér concurrentie voor hun eigen partij: "Aangezien het niet goed ging met FVD had hij prima mogen blijven zitten. Ik ben nu eerder bang dat er een lijsttrekker komt die het beter doet."

FVD-kiezers zelf zijn diep verdeeld over het opstappen van hun politiek leider.

Prestaties als partijleider

'Afgezien van je eigen politieke voorkeur: hoe vind je dat Thierry Baudet het de afgelopen 4 jaar heeft gedaan als partijleider?' vroegen we aan alle deelnemers. Ruim een derde (36 procent) vindt dat Baudet goed heeft gepresteerd, 55 procent vindt van niet.

De tevredenheid zit logischerwijze vooral bij de achterban van Forum zelf. Kiezers die de afgelopen anderhalf jaar overwogen op FVD te stemmen, zijn voor 70 procent tevreden over Baudet. Ook kiezers van de PVV vinden in ruime meerderheid (64 procent) dat Baudet het de afgelopen jaren goed heeft gedaan.

Kiezers verloren waardering

Van de VVD- en CDA-kiezers is een kwart positief over hoe Baudet het heeft gedaan als FVD-leider. Vooral het begin is volgens deze groep te prijzen: "Vanuit het niets een partij oprichten en vervolgens een hele schare stemmers achter je te krijgen is knap." Ook roemen ze het 'unieke tegengeluid' van Baudet. "Hij is charismatisch en in staat om zich te onderscheiden en zaken aan de kaak te stellen." Zeker op het gebied van klimaat vinden velen dat "hij als enige een stevig tegengeluid laat horen."

Maar de meeste CDA- en VVD-kiezers verloren met name de laatste twee jaar waardering voor Baudet. "Mijn sympathie is gaandeweg zijn politieke carrière afgenomen." Sommige kiezers zien de ruzies binnen de partij als een gebrek aan leiderschap, anderen benoemen de suggestie van rechts-extremistische gevoelens binnen de partij en de houding van Baudet ten opzichte van het coronavirus. Ook zijn afwezigheid in de Kamer is een veelgenoemde reden voor een negatief oordeel. "Los van wat je van de inhoud vindt, als politicus voerde hij z'n taken niet uit. Zijn afwezigheid in het echte politieke debat (in de Tweede Kamer dus) geeft aan dat het eigenlijk om hemzelf gaat."

Oordeel over Wilders positiever

Ook als het gaat om kiezers van partijen als GroenLinks, PvdA en D66 is maar een vijfde positief, de ruime meerderheid is negatief. Is het negatieve oordeel van kiezers van andere partijen opvallend? Toch wel een beetje, als je kijkt hoe kiezers van die partijen eerder over de prestaties van Geert Wilders oordeelden. We vroegen kiezers van alle partijen in 2016, toen de PVV 10 jaar bestond, op dezelfde manier om de prestaties van Wilders in te schatten.

Lees ook

• Stemmers over tien jaar Wilders

En daar zagen we dat Wilders ook bij kiezers van andere partijen respect oogstte voor zijn optreden. "Ze waren het lang niet altijd eens met zijn ideeën of zijn stijl, maar vinden het wel knap dat hij de partij in 10 jaar tot de grootste in de peilingen heeft gemaakt", schreven we 4 jaar geleden. Ook was er veel waardering voor de vasthoudendheid van Wilders, zijn debatten in de Kamer, en het feit dat hij, onder voortdurende beveiliging, zijn politieke carrière voortzet. Vooral veel ondervraagde VVD-kiezers (66 procent) en CDA-kiezers (63 procent) vonden destijds dat hij het goed heeft gedaan. Opvallend is dat ook de helft van de D66 achterban (54 procent) deze mening was toegedaan.

Baudet terug als partijleider?

De gebeurtenissen hebben zich deze week in rap tempo opgevolgd. Een dag nadat hij bekendmaakte geen lijsttrekker van FVD meer te zijn, gaf Baudet aan tóch weer partijleider te willen worden. Inmiddels oppert hij een splitsing van de partij. Veel mensen hadden wel verwacht dat het terugtreden van Baudet niet het einde zou zijn. Vlak nadat Baudet bekendmaakte dat hij zou terugtreden als lijsttrekker, dachten 4 op de 10 kiezers dat hij op termijn zou terugkeren als FVD-leider.

Veel van hen menen dat FVD niet kan bestaan zonder Baudet en verwachten dat beiden nog een rol in de politiek gaan spelen de komende tijd: "Zowel FVD als Baudet gaan, met of zonder elkaar, meedoen aan de verkiezingen." Ook leefden veel mensen nog in de veronderstelling dat hij lijstduwer zou worden bij de komende Kamerverkiezingen. Dat scenario lijkt na de vele gebeurtenissen onwaarschijnlijk, maar "Baudet verdwijnt in ieder geval niet uit de politiek, daar is hij te gedreven voor", aldus een ondervraagde.