Als het aan CDA-kiezers ligt, wordt Sybrand Buma geen lijsttrekker bij komende Tweede Kamerverkiezingen. Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 1000 mensen die op het CDA zouden stemmen, als er vandaag verkiezingen zouden zijn.

Acht op de tien (79 procent) ondervraagde kiezers die nu CDA zouden stemmen, hebben vertrouwen in Sybrand Buma. Ook is driekwart (75 procent) tevreden over de koers van de partij. Toch vindt slechts één op de vijf (21 procent) van hen dat Sybrand Buma ook bij volgende Kamerverkiezingen kan aanblijven als partijleider.

Nieuwe gezichten

De grootste groep (41 procent) vindt dat hij ergens voor die tijd z'n moment moet vinden op het CDA-leiderschap over te dragen. 26 procent vindt dat hij het beste meteen kan stoppen als gezicht van de partij.

Veel kiezers vinden dat Buma het goed heeft gedaan, maar verjonging bij andere partijen en 'geschikte alternatieven' binnen het CDA zorgen ervoor dat ze menen dat hij het stokje voor de verkiezingen moet overdragen. Een deelnemer zegt: "Buma was jarenlang de beste leider voor onze partij. Maar nu staan er mensen op die het CDA een nieuw gezicht kunnen geven."

Hoekstra of De Jonge

CDA-kiezers zijn verdeeld over de vraag wie Sybrand Buma moet opvolgen, mocht hij opstappen. Vier op de tien (40 procent) van hen vinden Wopke Hoekstra, nu minister van Financiën, de meest geschikte opvolger. Hugo de Jonge, vicepremier en minister van Zorg kan op steun rekenen van drie op de tien kiezers (29 procent).

Ook staatssecretaris Mona Keijzer en Kamerlid Madeleine van Toorenburg werden voorgelegd, maar zij zijn met respectievelijk negen en drie procent steun een stuk minder populair.

Kiezers vinden Wopke Hoekstra iemand met visie en durf, maar ook zakelijk. Hugo de Jonge wordt gezien als iemand die dichter bij de mensen staat en een socialer gezicht heeft. Beiden worden gezien als betrouwbaar.

Leden zien liefst Hoekstra

EenVandaag ondervroeg ook 300 CDA-leden. Onder die groep gooit Wopke Hoekstra in dit onderzoek de hoogste ogen. Zes op de tien (59 procent) ondervraagde partijleden vinden dat hij de voorman van het CDA moet worden, 20 procent gaat voor De Jonge.

Als we kijken naar mensen die bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 nog op het CDA hebben gestemd, maar dat nu niet meer zouden doen, zegt ongeveer een derde het CDA te heroverwegen als er een nieuwe leider komt. Dat aantal is in het geval van Hoekstra en De Jonge ongeveer even hoog.

Kiezers en leden willen lijsttrekkersverkiezing

Sybrand Buma is in 2012 door partijleden gekozen als leider van het CDA. Als hij zou stoppen, kan de partij weer zo'n openbare verkiezing houden om zijn opvolger te bepalen. De grootste groep CDA-kiezers (56 procent) ziet het liefst weer zo'n verkiezing. Drie op de tien (29 procent) vindt dat het partijbestuur iemand moet aanwijzen. Ook leden vinden dat ze zeggenschap moeten hebben als de keuze voor een nieuwe partijleider moet worden gemaakt.

In Berlicum werd afgelopen maand verhit gesproken over een mogelijk azc, met een intimiderend protest tijdens een raadsvergadering als kookpunt. Het plan lijkt hierna in de koelkast gezet: is de gemeenteraad gezwicht voor geweld? "Het is heel complex."

Om het overvolle stroomnetwerk te ontlasten, wordt gezocht naar creatieve oplossingen. Minister Sophie Hermans en staatssecretaris Chris Jansen sluiten vandaag een 'netcongestiedeal' met de ov-sector om netcongestie tegen te gaan.

Elektrische auto's, zonnepanelen, warmtepompen: ons stroomnetwerk is overvol. Netcongestie wordt dat genoemd.

File op het net

"We kunnen spreken van file op het elektriciteitsnet", zegt energieanalist Sanne de Boer van de Rabobank. "Vergelijk het met de de snelweg. Als iedereen tegelijk wil invoegen, dan kan dat niet."

"Hetzelfde gebeurt op het stroomnet. De afgelopen jaren heeft iedereen meer elektriciteit verbruikt, en vaker op hetzelfde moment. Dat past niet."

Deal met de ov-sector

Om deze zogenoemde netcongestie te bestrijden, is de komende 15 jaar een investering van 195 miljard euro nodig, volgens het Rijk. In de tussentijd wordt er gezocht naar creatieve oplossingen.

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei en staatssecretaris Chris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu sluiten daarom vandaag een 'netcongestiedeal' met de openbaar vervoerssector. Het idee is dat het openbaar vervoer gaat helpen om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.

Efficiënter gebruikmaken van infrastructuur

"Op deze manier kunnen we efficiënter gebruikmaken van de infrastructuur die er al is", legt De Boer uit. "Openbare vervoersbedrijven maken gebruik van hun eigen elektriciteitsnetten. Op sommige momenten zijn die kabels hard nodig, bijvoorbeeld in de ochtend- en avondspits", legt ze uit.

"Maar wanneer er minder openbaar vervoer rijdt, kunnen de kabels gebruikt worden om auto's of elektrische bussen op te laden. Hier hoef je dus geen extra kabels voor in de grond te leggen."

Idee op een bierviltje

Het Rotterdamse ov-bedrijf RET is al volop bezig met duurzaam gebruik van energie. "Naast het delen van ons stroomnet, hebben we nu ook een batterij in de buurt van de Erasmusbrug geplaatst", vertelt technicus Leo Vliegenthart van de RET.

"5 jaar geleden heb ik het idee op een bierviltje geschreven. Het woord 'netcongestie' bestond toen nog niet eens."

Batterij die werkt als powerbank

"Op het moment dat er een tram voorbij rijdt, en die remt, dan levert die tram energie terug aan de batterij. De batterij wordt op deze manier continu opgeladen en werkt kostenefficiënt", legt Vliegenthart uit. "De batterij fungeert als powerbank."

De opgeslagen stroom kan weer gebruikt worden om andere voertuigen op te laden. "Op deze manier proberen wij de 'file' op het stroomnet te omzeilen en dragen wij 20 tot 25 procent bij aan de laadsector van Rotterdam."

Alleen geschikt voor kleine hoeveelheden

Maar ondanks de voordelen van zo'n batterij blijft energieanalist De Boer sceptisch. "Batterijen zijn zeker functioneel", zegt ze. "Maar ze nemen ook veel ruimte in."

"Bovendien zijn batterijen alleen geschikt om kleine hoeveelheden energie voor korte tijd op te slaan", vervolgt ze. "Helaas kunnen we de overtollige zonnestroom van de zomer niet bewaren tot aan de winter."

Klein deel van de oplossing

Volgens De Boer is het getekende convenant tussen het Rijk en de ov-sector niet de hele oplossing voor netcongestie. "We moeten niet verwachten dat we hierdoor uit de problemen zijn. Het is ook nodig om de netten te verzwaren, maar dit kost veel tijd en geld."

"Slimmer gebruikmaken van de infrastructuur die we hebben, is een 'no-brainer'. Maar het blijft een klein deel van de oplossing."