Een kwart (25 procent) is in de afgelopen 5 jaar negatiever gaan aankijken tegen het drinken van alcohol. Dat komt vooral omdat mensen zich bewuster worden van de gezondheidsrisico's. Maar vier op de tien zien een drankje vooral als iets positiefs.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag over gezondheid en preventie. Bij nog eens een kwart (23 procent) van de deelnemers was het imago van drank al negatief en is dat niet veranderd. Opgeteld ziet de helft (48 procent) nu vooral de negatieve kanten van alcohol.
Meer oog voor gezondheidsrisico's
Waar de ene groep vooral geniet van het gezellige imago van alcohol vinden anderen juist dat dit wat minder aanwezig mag zijn in de samenleving.
De belangrijkste reden dat mensen de laatste jaren negatiever zijn gaan denken is dat ze meer oog hebben gekregen voor de risico's voor hun gezondheid. Ze zijn meer gaan nadenken over zaken als overgewicht, schade aan de hersenen, verslaving en een verhoogde kans op kanker.
Bekijk ook
Gedrag aangepast
"Ik ben me er nog niet zo lang van bewust dat alcohol niet zo goed is. Zelfs die paar glaasjes in het weekend blijken ongezond", zegt iemand. Sommige drinkers hebben hun gedrag daarom aangepast: "Door de voorlichting over de gevaren van alcohol heb ik onlangs 3 maanden geen alcohol gedronken. Nu af en toe één glas, maar niet meer dagelijks."
Ook de gevolgen voor de samenleving zijn een reden voor het negatieve imago. Agressie, huiselijk geweld en auto ongelukken waarbij de bestuurder dronken is worden regelmatig genoemd.
Ontspanning en gezelligheid
Een andere groep waardeert vooral de positieve kanten van een biertje of een wijntje (37 procent). Voor hen staat alcohol in de eerste plaats voor ontspanning, genieten en gezelligheid.
"Ik drink altijd een biertje na mijn werkdag. Even relaxen", schrijft iemand daarover. Een ander: "Zo gezellig om met mijn vrienden een drankje te doen op een terrasje. Daar kan ik echt naar uitkijken."
Bekijk ook
Zelf bepalen
EenVandaag vroeg aan de drinkers die het onderzoek invulden of er redenen zijn waardoor ze zouden willen minderen of stoppen. Vier van de tien (38 procent) zien geen reden om het glas wat vaker te laten staan. Een deel van hen zegt nu al met mate te drinken en ziet geen noodzaak om dat te veranderen.
"Van een glas wijn bij een mooi diner wil ik graag blijven genieten. Ik zorg zelf wel dat ik maat houd", zegt een liefhebber. Voor veel anderen geeft de positieve beleving de doorslag. Zij willen graag zelf blijven bepalen met wie en wanneer ze dat doen. "Ik ben nu 71 jaar, niemand pakt mij mijn dagelijkse borreltje af", schrijft een deelnemer.
Geld speelt ook een rol
Een deel van de drinkers staat wel open om te minderen. Ook hier speelt de eigen gezondheid de hoofdrol. Eén op de zes (18 procent) zegt wel te willen matigen als ze zich niet goed voelen of ziek worden. Sommigen hebben dit al in de praktijk gebracht. "Ik drink bijna niet meer. Voor corona deed ik een biertje per avond, dat leverde me een flinke bierbuik op. Nu ben ik na 3 weken al 4 kilo afgevallen."
Voor één op de tien zijn de kosten een belangrijke factor: 11 procent wil minderen of stoppen als alcohol te duur wordt. Voor 8 procent van de drinkers in het onderzoek geldt dat ze hier voor open staan als ze minder stress zouden hebben.
Bekijk ook
Minder alcohol in samenleving
Uit de open antwoorden komt nog een belangrijke motivatie naar voren. Veel ondervraagden vinden dat alcohol een beetje té prominent aanwezig is in de samenleving en pleiten ervoor dat te beperken. "Op tv wordt aan de lopende band alcohol genuttigd, en zelfs bij sportwedstrijden zijn alcoholreclames, dat stoort me echt. We hebben het hier wel over een verslavende drug", motiveert een deelnemer.
Volgens hen is alcohol te normaal geworden en lijkt het erop dat je er niet bij hoort als je niet een glaasje mee drinkt. "Bij elke viering, zelfs bij het kampioensfeestje van mijn 5-jarige zoontje staat er champagne en word je geacht te proosten. Dat kan allemaal best wat minder." Een beetje minder sociale dwang en een beetje minder alcohol in het zicht zou veel mensen wel helpen om vaker een glas te laten staan.
Over het onderzoek
De uitslagen over alcohol komen uit een groter onderzoek (pdf) over gezondheid en preventie. Het onderzoek is gehouden van 5 tot 16 mei 2022. De vragen zijn opgesteld in samenspraak met de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving. Die verwerkt een deel van de uitkomsten in haar advies over de toekomst van de publieke gezondheidszorg.
Aan het onderzoek deden 34.587 deelnemers aan het EenVandaag Opiniepanel mee. De uitkomsten zijn gewogen op het totaal aantal ondervraagden en representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden. De resultaten zijn ook gepresenteerd op de Big Improvement Day.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.
