meer NPO start
EenVandaag Opiniepanel

Achterban GroenLinks-PvdA ondanks kritiek op campagne Frans Timmermans grotendeels voor definitieve fusie

Achterban GroenLinks-PvdA ondanks kritiek op campagne Frans Timmermans grotendeels voor definitieve fusie
Frans Timmermans tijdens de uitslagenavond van GroenLinks-PvdA voor de Tweede Kamerverkiezingen
Bron: ANP

Kiezers en leden van GroenLinks-PvdA zien een definitieve fusie zitten. En ondanks kritiek op de afgelopen campagne, mag Frans Timmermans aan het hoofd blijven van die partij: negen op de tien kiezers heeft vertrouwen in hem als partijleider.

De afgelopen dagen hielden beide partijen een ledenreferendum om te bepalen of de twee partijen bij de Europese verkiezingen van 2024 opnieuw samen optrekken. Wat kiezers betreft mag er al een stapje verder gedacht worden: acht op de tien is voor een definitieve fusie. Dat blijkt uit onderzoek onder ruim 6.000 GroenLinks-PvdA-kiezers uit het EenVandaag Opiniepanel.

Definitieve fusie

Dat draagvlak om GroenLinks en de PvdA definitief samen te laten gaan is toegenomen ten opzichte van eerder dit jaar. In juli stond twee derde van beide kiezersgroepen achter een volledige fusie.

Minder versnippering op de linkerflank is volgens GroenLinks-PvdA-kiezers hard nodig in het huidige politieke landschap. "Maak een groot links blok en gauw graag, want er moet een sterk tegenwicht komen in deze tijden van verrechtsing en populisme", zegt een panellid.

Voorkeur samenwerking en fusie GroenLinks-PvdA

Samen Europa in?

Vandaag maken GroenLinks en de PvdA de uitslag bekend van het ledenreferendum, waarin gevraagd is of de partijen volgend jaar bij de Europese verkiezingen opnieuw samen op moeten trekken. Onder de kiezers én leden van GroenLinks-PvdA van het Opiniepanel geeft een groot deel - in beide groepen ruim acht op tien - al aan hier voorstander van te zijn.

Wel brengt een gezamenlijke deelname mogelijk een praktisch bezwaar met zich mee. GroenLinks en de PvdA behoren op dit moment nog tot verschillende fracties in het Europees Parlement: GroenLinks zit bij de Groenen, PvdA bij de sociaaldemocraten.

Geen sterke campagne

Hoewel de achterban positief is over samenwerking de komende jaren, is er kritiek op de afgelopen campagne. Een derde van de kiezers (32 procent) geeft aan het optreden van Timmermans niet zo, of helemaal niet goed te vinden. Voor iets meer dan de helft (54 procent) heeft Timmermans het redelijk goed gedaan. Slechts 11 procent beoordeelt zijn optreden als zeer goed.

"Het had wel wat feller gemogen", laat een aantal GroenLinks-PvdA-kiezers daarover weten. Volgens die kiezers stelde Timmermans zich te vriendelijk op naar de andere partijen en werd er in het begin van de campagne 'te veel met Omtzigt geflirt'. Pas in de speech na de verkiezingsuitslagen toonde de lijsttrekker 'veel pit', wat zij liever eerder in de campagne gezien hadden.

'Te elitair'

Tegelijkertijd twijfelt een deel erover of hij het juiste profiel heeft. Sommigen maken zich er zorgen over dat Timmermans vaak als 'te elitair' gezien wordt. Ze twijfelen of hij wel 'de juiste taal spreekt' om een brede groep aan te spreken. "Veel mensen die nu (extreem)rechts hebben gestemd doen dat omdat ze denken dat 'links' er niet voor hen is. Dat is problematisch", zegt een GroenLinks-PvdA-kiezer.

"Timmermans had 'het geluk' dat zoveel kiezers strategisch op zijn partij stemden, omdat ze rechts (en dan vooral de PVV) niet in een kabinet wilden. Die extra zetels maken de campagne, die volgens kiezers maar stroef verliep, een beetje goed", zegt opiniepeiler Charlotte Nijs.

Bekijk ook

Timmermans mag blijven

Desondanks houdt Frans Timmermans voorlopig het vertrouwen als leider van een verenigd GroenLinks-PvdA. Negen op de tien (89 procent) mensen die GroenLinks-PvdA stemden, hebben vertrouwen in hem. Voor 9 procent is dat weinig tot geen.

Dat vertrouwen baseren de voorstanders onder andere op zijn ruime ervaring, internationale connecties en klimaatexpertise. Ook zien zij in hem een goede verbinder, die een 'verenigd links écht gestalte kan geven'.

De 'gewone man' terugwinnen

Dan moet Timmermans wel aan de slag met de cultuurverschillen tussen de partijen. Volgens een deel van de achterban liggen die nog te ver uit elkaar om al over te gaan op een volledige fusie. "Het verschil tussen de oude arbeider en de nieuwe grachtengordel-yup is te groot", zegt een GL-PvdA-kiezer.

Daarmee ziet de achterban een duidelijke opdracht voor de partij: meer focus op de 'gewone Nederlander' en een duidelijker 'PvdA-stempel' om het elitaire imago te drukken.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 8 tot en met 11 december. Aan het onderzoek deden 6.401 mensen mee die bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen op GroenLinks-PvdA hebben gestemd. Daarvan waren 1.583 deelnemers lid van GroenLinks en/of PvdA.

Het onderzoek is na weging representatief voor 6 variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 80.000 leden.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Nederlandse hulpverleners staan klaar voor Myanmar na aardbeving: 'Alle politieke lijntjes vervallen'

Hulpverleners zijn hard bezig overlevenden te redden in Myanmar na de aardbeving. Ook een Nederlands team met reddingshonden staat klaar om het land, dat midden in een burgeroorlog zit, te helpen. "Ter plaatsen zullen we zien met wie we gaan samenwerken."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa
Ter illustratie: testlancering van een raket in Noorwegen (2023)
Bron: AFP

De eerste raket van de Duitse start-up Isar Aerospace wordt morgen in het noorden van Noorwegen gelanceerd. Als deze slaagt, is het de eerste keer dat een raket vanuit West-Europa in een baan om de aarde wordt geschoten. "Dit is belangrijk voor Europa."

Isar Aerospace is een van de eerste Europese commerciële bedrijven die zich bezighoudt met het bouwen van raketten, vertelt deputy director van het Netherlands Space Office (NSO), Joost Carpay. Europa loopt, vergeleken met Amerika, achter op dit gebied. "Maar nu lijkt er een gat in de markt te zijn waarin een paar commerciële bedrijven springen."

'Mooie ontwikkeling'

"Dit zijn mooie ontwikkelingen voor Europa", benadrukt Carpay. Volgens hem is het belangrijk dat we vanaf ons eigen grondgebied kunnen lanceren. Hij vindt het daarom goed dat het commerciële bedrijf Isar Aerospace, dat de intentie heeft om de Europese concurrent van het Amerikaanse SpaceX te worden, een risico neemt.

"Je ziet dat er op het moment minstens vier bedrijven bezig zijn met het ontwikkelen van raketten", vertelt hij. "En daar wordt dus ook in geïnvesteerd, soms door overheden maar dan zonder de ontwikkeling te sturen. Dus alleen met financiering." Ook zijn er private investeerders die steeds meer interesse tonen. En als de testlancering morgen succesvol blijkt, zal die belangstelling alleen maar groter worden, voorspelt Carpay.

Bekijk ook

Onafhankelijkheid voor Europa

Deze nieuwe ontwikkelingen zijn van groot belang voor Europa. Het is volgens de deputy director belangrijk om onafhankelijk te zijn, van wie dan ook: "Ruimtevaart is strategisch van groot belang. We willen zelf kunnen bepalen welke satellieten we wanneer waarnaartoe lanceren en dat moeten we in eigen hand hebben."

"Dit bedrijf ziet dus een markt naast SpaceX, ook omdat zij een kleine raket hebben. Die heeft SpaceX niet. Dus het is ook een kwestie van marktkansen zien."

Meer raketten en lanceerbases

Maar wat moet er eigenlijk nog gebeuren voordat we op grote schaal dit soort raketten kunnen lanceren, zodat we écht kunnen concurreren met SpaceX van Elon Musk? "Het belangrijkste is het ontwikkelen van de raketten en een lanceerbasis", antwoordt Carpay.

Hij vertelt dat in het ontwikkelen van zulke bases al grote stappen worden gezet. "Er zijn al een aantal in Europa die voor de wat kleinere raketten geschikt zijn. En onze Spaceport in Frans Guiana wordt ook voor die kleinere raketten klaargemaakt." Het is op dit moment een kwestie van de ontwikkelingen blijven stimuleren, stelt hij.

Bekijk ook

'Het blijft een uitdaging'

Maar wat als het morgen dan toch misgaat? "Het blijft een uitdaging", antwoordt Carpay. "Maar ik denk ook dat het bedrijf daar zelf rekening mee houdt. Het blijft altijd een risico, zeker omdat de raket nog nooit gevlogen heeft."

Wel is hij ervan overtuigd dat Isar Aerospace het proces grondig heeft aangepakt. En mocht het toch fout gaan, dan is het een goede les. "Dat betekent alleen maar dat de kans dat het de volgende keer goed gaat, groter is."

Lancering over 1 à 2 jaar

Gaat de testlancering morgen wel goed, dan komt een echte lancering sneller dan gedacht om de hoek kijken, denkt Carpay. "Ik zag dat ze hun eerste lanceringen in 2028 verkocht hebben. Maar als het morgen goed blijkt te gaan dan weet ik zeker dat we al eerder kunnen zeggen dat hij klaar is voor ontwikkeling."

"Dus laten we zeggen, dan verwacht ik dat binnen 1 of 2 jaar echt ook de markt het vertrouwen heeft in de raket om lanceringen in te kopen."

Bekijk ook

Sneller en wendbaarder dan ESA

Ook de European Space Agency (ESA), de Europese variant van de NASA, is al 10 jaar bezig met de bouw van raketten. Waarom duurt het daar veel langer dan wanneer een commercieel bedrijf een poging waagt?

"Die bedrijven zijn vaak wat sneller en wendbaarder dan de ESA", weet de deputy director. "Bij de ESA moeten 23 lidstaten beslissingen nemen."

Kleine raket

Maar ook het gewicht dat de raket van Isar Aerospace heeft, maakt het makkelijker voor het bedrijf om snel een raket te bouwen. "Het is een kleine die precies onder de gewichtsklasse zit van de raketten die ESA heeft ontwikkeld. Dus hij is speciaal voor de wat kleinere satellieten", legt Carpay uit.

"Normaal lanceren we met één raket een heleboel tegelijk. Maar met een kleinere raket gaat het met één of twee tegelijk." Ook hoeven de kleinere satellieten van de Duitse start-up niet te wachten tot ze met een grotere raket mee kunnen, vertelt de expert. "En dat maakt het heel interessant."

Waarom de testlancering van Duitse start-up Isar Aerospace belangrijk is voor Europa

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant