Van 'gewelddadig protest' tot 'nieuwe bestorming van het Capitool' of zelfs 'een burgeroorlog': de meeste mensen (89 procent) zijn er niet gerust op dat de Amerikaanse verkiezingen vredig zullen verlopen. Wat de uitslag van de verkiezingen ook gaat zijn.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder ruim 23.000 leden van het Opiniepanel. 36 procent verwacht kleine verstoringen, zoals protesten of opstootjes, 53 procent verwacht grote verstoringen, bijvoorbeeld grootschalige rellen, geweld of chaos.

Herhaling van 6 januari

Mocht Democraat Kamala Harris winnen, dan zijn panelleden bang voor een herhaling van 6 januari 2021, toen Trump-aanhangers het Capitool bestormden omdat ze de officiële bevestiging van Joe Bidens verkiezingsoverwinning wilden tegenhouden.

"Trump heeft al aangekondigd dat er fraude gepleegd wordt en dat hij alleen kan verliezen wanneer er geen eerlijke verkiezingen gehouden worden", legt een panellid uit. "Een groot deel van zijn volgers gelooft dat, dus ik ben bang dat de bestorming van het Capitool zal verbleken bij wat er gebeurt als hij weer verliest."

Bekijk ook

Rellen bij winst Trump

Als Donald Trump wint, zijn deelnemers ook bang dat het uit de hand loopt. Maar wel minder radicaal dan bij winst van Harris. "Democraten geloven de uitslag dan waarschijnlijk wel, maar zijn er niet blij mee. Ik ben bang dat ook zij gaan rellen als hun kandidaat niet wint."

Ook zijn ze bang dat feestvierende Trump-stemmers en protesterende Harris-stemmers met elkaar op de vuist gaan als de Republikeinen de verkiezingen winnen.

Wie hoop je dat er gaat winnen bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen?
Wie zien Nederlandse kiezers het liefst de Amerikaanse verkiezingen winnen? En wie verwachten ze dat de meeste stemmen krijgt? Dit en meer bekijk je in dit item.

Hoop op Harris

Hoewel deelnemers aan het onderzoek bang zijn voor grote ongeregeldheden, hopen de meeste deelnemers (71 procent) dat Kamala Harris de verkiezingen wint. Ook mensen die niet achter haar ideeën staan. "Trump is een gevaar voor de democratie in de Verenigde Staten en voor de wereldvrede", zegt iemand. Een ander: "Trump denkt alleen maar aan zijn eigen belang, de rest interesseert hem niet."

De groep die hoopt dat Trump wint (20 procent) noemt hem een 'sterke leider' en 'recht door zee'. Veel van hen zijn van mening dat er met Trump aan het roer sneller een einde wordt gemaakt aan de oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten dan wanneer Harris president wordt.

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 1 tot en met 4 november 2024. Er deden in totaal 23.502 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

'Gaat dagen duren'

De verwachtingen over de uitkomst van de verkiezingen lopen flink uiteen. Volgens de Amerikaanse peilingen wordt het heel spannend en kunnen een paar duizend stemmen het verschil gaan maken. Deelnemers aan het onderzoek denken vaker dat Trump wint (44 procent) dan Harris (26 procent), maar er is ook een grote groep die het simpelweg niet weet: 30 procent.

"Het ligt zo dicht bij elkaar, ik weet echt niet wat ik moet verwachten deze keer. Ik denk ook dat het dagen gaat duren voor we duidelijkheid krijgen van de uitslag", aldus een deelnemer.

Uitlegvideo: het effect van de Amerikaanse verkiezingen op Nederland

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.