De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) werd vandaag zeventig. Het overgrote deel (81 procent) van de jonge mensen heeft wel eens van de verklaring gehoord. Maar staat er precies in? Dat is lang niet bij iedereen bekend.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel. "Ik heb het begrip wel eens horen vallen in het nieuws, maar ik weet niet exact wat het inhoudt. Ik denk dat het een definitie is van de rechten die ieder mens zou moeten hebben", schrijft een deelnemer.

In de UVRM zijn de belangrijkst burgerlijke, politieke, sociale, economische en culturele rechten vastgelegd. Negen op de tien (87 procent) jonge mensen vinden het belangrijk dat er een internationaal verdrag voor mensenrechten is. Iemand zegt: "Zonder deze verklaring zouden mensen in de wereld onderdrukt kunnen worden door anderen. Zoals machthebbers, maar ook andere burgers. Ieder heeft recht op een waardig en gelijk bestaan."

Aantal artikelen te hoog ingeschat

Deelnemers aan het onderzoek kregen een aantal kennisvragen voorgelegd, zoals hoeveel artikelen er in de verklaring staan. 15 procent antwoordde correct dat dit er 30 zijn. De meerderheid (62 procent) denkt dat de UVRM meer artikelen bevat. Het gemiddeld aantal artikelen dat jonge mensen invulden was 47.

Ook werd deelnemers gevraagd of ze weten wat er in het eerste artikel van de UVRM staat: 'nee' antwoordden acht op de tien (79 procent) eerlijk. 17 procent was er wel van overtuigd dat ze het eerste artikel kennen. Van deze groep vulde driekwart (77 procent) juist in dat het 'Iedereen wordt vrij en met gelijke rechten geboren' het eerste artikel is.

Recht om te genieten van kunst en cultuur?

Als antwoord op de vraag welke rechten uit de UVRM jonge mensen kennen, noemen ze vooral het recht op vrijheid, gelijkheid, vrijheid van meningsuiting, onderwijs en leven. Ook het recht op vrijheid van godsdienst, adequate levensstandaard, veiligheid, een eerlijk proces en het verbod op slavernij komen vaak voorbij.

Andere rechten zijn duidelijk minder bekend. Een meerderheid (62 procent) denkt niet dat 'het recht om te genieten van kunst en cultuur' een mensenrecht is. Over de wettigheid van 'het recht op rust en vrije tijd' zijn jonge mensen verdeeld. De ene helft (48 procent) denkt dat het wel een mensenrecht is, de andere helft (47 procent) denkt van niet. Beide rechten staan in de UVRM.

Mensenrechten respecteren kun je leren

"Omdat er over het algemeen weinig kennis over is, lijkt het mij goed als mensen leren wat hun rechten als mens zijn", schrijft een deelnemer. Meer jonge mensen zijn het daar mee eens. Acht op de tien (84 procent) vinden dat er op school verplicht les moet worden gegeven over mensenrechten. Ze vinden vooral dat dit thuishoort op het middelbaar onderwijs (79 procent).

Deelnemers die voor de verplichte les zijn, vinden het belangrijk dat je vanaf een jonge leeftijd leert over wat mensenrechten zijn, het belang hiervan en hoe mensenrechten in de wereld worden nageleefd. De helft (53 procent) van de deelnemers geeft aan zelf op school les te hebben gehad over mensenrechten.

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.