86 procent van de GroenLinks-kiezers en ruim twee derde (68 procent) van de PvdA-achterban zou het een goede zaak vinden als hun partijen tijdens de formatie als één partij onderhandelen.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder meer dan 16.000 leden van het Opiniepanel. De meeste ondervraagde VVD- en CDA-kiezers vinden juist niet dat er met zo'n blok onderhandeld moet worden.
'Links blok'
De PvdA en GroenLinks hebben eerder aangegeven dat ze niet zonder elkaar in een nieuw kabinet willen stappen. Nu de formatie in een impasse zit, zou de PvdA-fractie bereid zijn om bij de formatie helemaal samen met GroenLinks op te trekken. De twee linkse partijen zouden dan gezamenlijk onderhandelen met andere partijen over een regeerakkoord en alle beslissingen over de formatie samen nemen.
De meeste linkse kiezers zijn enthousiast over zo'n 'links blok' tijdens de formatie. Ze denken dat ze samen sterker staan en meer kans maken op een kabinetsdeelname en zeggen dat hun partijen toch erg op elkaar lijken. PvdA-stemmers zijn daarin iets terughoudender dan die van GroenLinks: hoewel twee derde zo'n samenwerking met GroenLinks steunt, ziet een een op de vijf liever dat de partij de onderhandelingen alleen voert. Onder GroenLinks-kiezers is dat 8 procent.
VVD- en CDA-kiezers niet enthousiast
De VVD en het CDA gaven eerder aan niet met GroenLinks en de PvdA samen te willen formeren omdat ze vijf partijen te veel vinden. De vraag is of een een linkse samenwerking daarvoor de oplossing is.
Hun kiezers zijn er in elk geval nog verre van enthousiast over, blijkt uit het onderzoek. Ongeveer twee derde van de VVD- (64 procent) en de CDA-kiezers (64 procent) zegt het onacceptabel te vinden als de VVD, D66 en het CDA gaan onderhandelen met een blok van de PvdA en Groenlinks. D66-kiezers zien dat wel zitten (85 procent).
'Doorzichtig trucje'
Veel VVD- en CDA-kiezers vrezen dat de linkse partijen te veel macht zouden hebben in een nieuw kabinet. Volgens hen verandert een samenwerking daar niks aan.
"Je haalt er alsnog twee partijen bij die verloren hebben", schrijft een VVD-kiezer, "Hiervoor heb ik niet op de VVD gestemd." Ook komt het woord 'truc' meermaals terug: "Dit is een doorzichtige truc om er drie linkse partijen bij te houden. Daar moeten CDA en VVD niet intrappen." Sommige CDA-kiezers wijzen op de grootte van het linkse blok. Dat zou groter zijn dan het CDA, dat 15 zetels heeft.
‘Het is optisch bedrog, want het blijven 17 linkse zetels.’CDA-kiezer in het onderzoek
Liever met de ChristenUnie
Liever dan met de PvdA en GroenLinks, willen VVD- en CDA-kiezers weer in zee met de ChristenUnie. Als ze moeten kiezen, ziet 80 procent van de VVD-kiezers en 73 procent van de CDA-stemmers het liefst een voortzetting van de huidige coalitie van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie.
Bij D66-kiezers is dat andersom; van hen verkiezen acht op de tien de combinatie PvdA-GroenLinks juist boven de ChristenUnie.
Over het onderzoek
Het panelonderzoek is gehouden op 20 augustus 2021. Aan het onderzoek deden 16.236 leden van het Opiniepanel mee, van wie er 1887 op de PvdA hebben gestemd en 1076 op GroenLinks. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Het Opiniepanel bestaat uit 70.000 leden.
Nu al extreme hitte in Zuid-Europa: kan zonvakantie door klimaatverandering straks nog wel? 'Het nieuwe normaal'
Zuid-Europa maakt zich op voor een extreme hittegolf, met temperaturen boven de 40 graden. Vooral in Spanje, Portugal, Frankrijk en Italië wordt het snikheet en de zomer is pas net begonnen. De vraag is of de zonvakantie in de toekomst nog wel kan.
In verschillende Italiaanse steden, waaronder Rome en Milaan, wordt morgen zo'n 40 graden verwacht. In de Spaanse stad Sevilla tikte de thermometer vandaag al 42 graden aan en kan het de komende dagen nog warmer worden. Het zijn temperaturen die daar op zich vaker voorkomen maar wel pas later in de zomer, in juli en augustus.
Weer of klimaat?
Deze extreme hittegolf, die wordt veroorzaakt doordat hete lucht vanuit Afrika richting het noorden stroomt, kan volgens meteoroloog Helga van Leur niet los worden gezien van het veranderende klimaat. "Het weer en het klimaat zijn twee verschillende dingen", benadrukt ze.
"Kijk, dat het een keertje heet is, dat is gewoon het weer. En we hebben natuurlijk altijd wel hitte gehad", legt Van Leur uit. "Maar het feit dat deze hitte nu zo vroeg in het jaar valt, op zoveel plaatsen en dat het vervolgens ook langdurig zo heet is, dat is eigenlijk het nieuwe normaal."
Veranderend klimaat
Dat het in Zuid-Europa zo vroeg al zo heet is én dat dit vaker gebeurt dan vroeger, laat volgens haar zien dat we te maken hebben met een veranderend klimaat. Dat blijkt ook uit nieuw onderzoek dat wordt uitgevoerd, weet de meteoroloog. "En bij hitte zijn weerextremen eigenlijk altijd een-op-een te koppelen aan klimaatverandering."
"Als er ergens een hittegolf geweest is dan gaan ze terugrekenen: wat is er nu anders met het huidige klimaat ten opzichte van vroeger", legt ze uit. "En altijd komt naar voren dat hitte veel vaker voorkomt, op veel meer plaatsen, en dat de hitte veel heter is." In een toekomstig klimaat gaan we dit soort hittegolven dan ook vaker meemaken, zegt Van Leur.
Verschuivende seizoenen
Die ontwikkeling heeft ook gevolgen voor de seizoenen, merkt ze op. "Wat je ziet, is dat de hitte nu dus vroeger start en tegelijkertijd ook langer doorloopt. Dus de seizoenen verschuiven een beetje: de zomer begint veel eerder en eindigt veel later." Bovendien verlopen volgens haar de overgangen tussen de verschillende seizoenen minder geleidelijk.
"We gaan echt van een kou en nattigheid in één keer naar warmte en droogte", zegt Van Leur daarover. Zo was dit voorjaar heel droog en dat heeft weer gevolgen voor de zomer: "Het draagt er ook aan bij dat het nu in de atmosfeer heel warm kan zijn. Zo is het ook in Spanje en Portugal kurk- en kurkdroog en kan de grond daar alleen nog maar makkelijker opwarmen."
'40 graden op het randje'
Dat terwijl de zomervakantie nog niet eens begonnen is. Ieder jaar trekken vele Nederlanders richting het zuiden om daar te genieten van de zon en hogere temperaturen dan hier. Maar valt er nog veel te genieten als het tijdens je vakantie de hele week snikheet is? Van Leur: "Ik kan er zelf niet zo heel goed tegen. Maar of de hitte draaglijk is of niet hangt ook mede een beetje van jezelf af."
Toch is de inschatting van de meteoroloog dat veel Nederlanders niet per se heel goed tegen extreem hoge temperaturen kunnen. "40 graden lijkt me wel een beetje het randje." In de schaduw onder een parasol de hele dag luieren, dan is het volgens haar misschien nog wel vol te houden. "Maar je ziet dat steeds meer mensen wel denken: het is me net iets te veel."
Zomervakantie verplaatsen?
Is een lange zomervakantie in de maanden juli en augustus, gezien het veranderende klimaat, dan nog wel van deze tijd? "Ja, wat mij betreft mag die zomervakantie naar voren, als een soort lange lentevakantie", zegt Van Leur. Maar belangrijker is misschien nog wel dat ook wij leren ons beter aan te passen aan hitte, denkt ze.
Zowel tijdens vakantie maar ook thuis, aangezien we ook in Nederland vaker met hoge temperaturen te maken gaan krijgen. "Zorg ervoor dat je veel water drinkt en dat je met een ventilator een briesje hebt, dat maakt het al zoveel aangenamer", geeft ze als tip. "En onderneem geen activiteiten overdag. Doe wat mensen in mediterrane landen doen: je gewoon rustig houden. Hou lekker die siësta!"