radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Zzp'er of uitzendkracht? Online platform Temper en vakbond FNV zijn al jaren in conflict: dit is er aan de hand

Zzp'er of uitzendkracht? Online platform Temper en vakbond FNV zijn al jaren in conflict: dit is er aan de hand
Foto ter illustratie
Bron: ANP

Ben je zzp'er of uitzendkracht als je werkt via het online platform Temper? Daarover loopt al sinds 2020 een rechtszaak, aangespannen door vakbond FNV.

Je ziet het vaker: zzp'ers die maaltijden bezorgen of in de horeca werken via een internetplatform. Het is superflexibel, maar tegelijkertijd hebben ze amper rechten en bouwen ze geen pensioen op. Voor vakbonden een reden om al jaren actie te voeren tegen dit soort platforms.

Wat is er aan de hand?

'Boomers die voor je beslissen?' begon de mail van Temper, gericht aan mensen die werken via het online platform. Met 'boomers' wordt vakbond FNV bedoeld, waar volgens Temper "alleen mensen boven de 50 werken".

Vakbonden FNV en CNV willen dat de rechtbank beslist dat mensen die via Temper werken dat doen als uitzendkracht of werknemer. Op die manier krijgen zij de nodige bescherming als ze ziek worden en kunnen ze pensioen opbouwen, is het idee. Maar Temper zegt geen werkgever te zijn, mensen die via Temper werk vinden zijn volgens het platform zelfstandig ondernemer.

Martijn Müller is platformwerker en zou niet anders willen

Oproep

Daarom roept Temper sinds begin dit jaar mensen die het daarmee eens zijn op dat te laten weten aan de rechtbank. Inmiddels hebben duizenden zzp'ers dat gedaan, zegt oprichter Niels Arntz van Temper.

"Mensen die het digitale prikbord van Temper gebruiken zijn vaak jonge mensen en zij worden niet gehoord in gesprekken die over hun toekomst gaan. Zij maken bewust de keuze om op een hele flexibele manier bij te verdienen, maar daar lijkt FNV geen boodschap aan te hebben."

Bekijk ook

Rechten en plichten

FNV-bestuurder Zakaria Boufangacha zegt dat de vakbond geen vrijheid wil afnemen van platformwerkers. "Waar het ons om gaat is: ben je werknemer, of echte ondernemer? Het gaat er ons niet om wat mensen willen, maar wat ze zijn."

"In 9 van 10 gevallen zijn platformwerkers werknemers. Ze vallen onder gezag, moeten restricties opvolgen. Je kunt niet spreken van echte, autonome zelfstandigen", zegt Boufangacha. "En de platformbedrijven moeten die medewerkers dus behandelen als echte werknemers, met de bijbehorende rechten en plichten."

Geld verdienen

FNV zegt dat het grootste deel van de platformwerkers niet goed verzekerd is, geen pensioen opbouwt en geen inkomstenbelasting betaalt. "Het zijn schijnzelfstandigen. Ook op het moment dat je ziek bent, word je niet doorbetaald. Daar maken wij ons zorgen om."

Temper laten weten dat mensen 'die bijverdienen Temper automatisch en kosteloos verzekerd zijn tegen aansprakelijkheid, ongevallen en ziekte.' Volgens Boufangacha van FNV willen platformbedrijven vooral geld verdienen. "Hoe minder ze hoeven te betalen aan pensioenen etcetra, hoe meer geld ze overhouden."

Bekijk ook

Bijbanen

Temper zegt dat hun medewerkers juist de vrijheid willen houden. Oprichter Arntz zegt dat veel van zijn mensen het werk via Temper zien als een opstap, een bijbaan. "Ze houden zich ook bezig met school en werken gemiddeld zo'n 3,5 maand bij ons."

Boufangacha van FNV heeft niks tegen bijbanen, zegt hij. "Maar daar hoef je geen zelfstandige voor te zijn. Juist door alle risico's die daarbij komen kijken, worden volledig afgewimpeld op de jonge generatie." Temper laat weten er graag uit te willen komen met FNV in een gesprek.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minder zorgstudenten in het mbo, terwijl personeelstekort groeit: 'We moeten ons rot schrikken als samenleving'

Het aantal studenten op mbo-opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden blijft maar dalen. In de laatste 5 jaar ging het om een daling van 30 procent, terwijl er juist veel vraag is naar zorgpersoneel. De MBO Raad wil nu actie van het kabinet.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn

Kans op inslag van asteroïde 2024 YR4 op aarde steeds groter, maar volgens deze ruimteonderzoeker hoeven we niet bang te zijn
Bron: Unsplash

Een groep astronomen trekt aan de bel, want de kans dat een asteroïde de aarde gaat raken wordt steeds groter. In 2 weken tijd steeg deze van 2,6 naar 3,1 procent. "Historisch, maar niet te vergelijken met de asteroïde die dinosaurus heeft uitgeroeid."

De asteroïde, die volgens NASA op 22 december 2032 de aarde zou kunnen raken, heeft zelfs al een naam: 2024 YR4. Hij heeft een geschatte doorsnee van tussen de 40 en 90 meter, en verplaatst zich met een snelheid van meer dan 10 kilometer per seconde. Mocht hij de aarde raken, dan krijgen we dus met een flinke klap te maken.

'Neem het met een korrel zout'

Zijn we over 7 jaar in gevaar? Als je het aan ruimtevaartspecialist Angelo Vermeulen vraagt, niet. "Je moet het met een grote korrel zout nemen", merkt hij op. "Het is een vrij relatief hoog cijfer. Maar de gemeenschap van astronomen wereldwijd maakt zich eigenlijk geen zorgen."

"Want wat er meestal gebeurt, is dat naarmate men meer en meer informatie te weten komt over de baan en de snelheid van de asteroïde, door meerdere metingen te doen, ze zich eigenlijk realiseren dat de kans kleiner wordt dat hij de aarde zou raken."

Bekijk ook

Nog geen 'doomsdag'

"Dit is dus zeker nog geen 'doomsday-scenario'", zegt Vermeulen. Op het moment van de eerste observatie is de asteroïde namelijk nog ver verwijderd van de aarde. Het is een klein object in de verre verte. Om hem te spotten hebben astronomen een sterke telescoop nodig.

"Dan probeer je zo goed mogelijk de baan en de snelheid op te meten", legt hij uit. "Het percentage gaat dan vaak schommelen, soms omhoog en dan soms weer omlaag. Wanneer hij dichterbij de aarde zit kunnen we hem veel makkelijker observeren en opmeten." Pas dan kunnen astronomen écht spreken over de kans op een inslag. "Maar in het verleden is eigenlijk altijd gebleken dat die kans dan 0 procent werd en dat het dan langs de aarde heen vliegt."

Meerdere asteroïden in zonnestel

Naast 2024 YR4 vliegen er meer dan een miljoen asteroïden door het zonnestel, weet Vermeulen. Tussen Mars en Jupiter zit een asteroïdengordel waar een groot deel van deze 'mini planeetjes' vliegen. "Die zitten daar eigenlijk vrij veilig, want ze draaien in een baan om de zon. Ze zijn geen bedreiging."

"Maar er zijn dus ook asteroïden die los door het zonnestelsel vliegen." En voor die losse - zoals 2024 YR4 - moeten we uitkijken. "Ze zouden mogelijk op de aarde kunnen neerstorten. En dat is in het verleden al gebeurd, er zijn genoeg voorbeelden. De bekendste is natuurlijk het uitsterven van de dinosauriërs, veroorzaakt is door zo'n inslag."

Bekijk ook

Zeer zeldzame gebeurtenis

Ook in de Amerikaanse staat Arizona sloeg zo'n 50.000 jaar geleden een asteroïde in. Onderzoekers schatten in dat deze een diameter van ongeveer 50 meter had en rond de 300.000 ton woog. "Je kan hem bezichtigen, een prachtige geologische formatie", noemt de ruimtevaartspecialist het.

De aarde blijft dus niet gespaard van zulke inslagen, vertelt Vermeulen. "Maar dat het zal gebeuren in een tijdbestek van een mensenleven is zeer zeldzaam."

DART

Ook vertelt de ruimtevaartspecials dat NASA technologie heeft ontwikkeld om de banen van asteroïden te wijzigen, zodat ze de aarde niet raken. "Tijdens die missie, genaamd DART, heeft men met een ruimte toestel van ongeveer 600 kilo recht op een asteroïde laten inslaan om te zien of we de baan van die asteroïde konden wijzigen."

"En dat is een groot succes geworden", gaat hij verder. De baan is zelfs veel meer veranderd dan gehoopt. "Dus we kunnen asteroïden wel van een baan doen afwijken. En als je dat op tijd doet, zelfs al is het een kleine wijziging, dan heeft het groot effect wanneer het in de buurt van de aarde komt."

Bekijk ook

Tsunami als gevolg

Maar stel het gebeurt wel, hoe zou dat er dan uit zien? "De gevolgen van zo'n inslag zijn niet te overzien", antwoordt Vermeulen. "Maar het zal minder apocalyptisch zijn dan wat je ziet in films."

En dat komt vooral doordat het grootste oppervlak van de aarde, ongeveer 70 procent, bedekt is met water. "In het Los Alamos National Laboratory heeft men een computersimulatie laten maken (van een asteroïde inslag, red.). En zo hebben ze ontdekt dat het best meevalt. Wat je krijgt is een tsunami, en het blijkt dat maar een fractie van de totale energie van die asteroïde omgezet wordt in golven. De golven zullen niet zo heel ver reizen. Dus we kunnen daar ook wel wat wat geruster over zijn."

Aardbevingen en klimaatverandering

Wel kan die eventuele inslag op 22 december 2032 voor seismisch effecten zorgen, zoals een aardbeving. "En in een gebied waar veel vulkanische activiteit is, kan het die activiteit gaan uitlokken. Want je krijgt bij een inslag sowieso een enorme schokgolf als een asteroïde in de atmosfeer ontploft of op aarde neerstort." Hij vergelijkt het met honderdmaal de kracht van een bom van Hiroshima.

"En als zo'n ding in de atmosfeer komt, genereert dat verder ook heel veel hitte waardoor het branden kan veroorzaken", gaat Vermeulen verder. "Dat is een effect dat lang na de inslag nog kan blijven doorwerken, het werpt allerlei stoffen in de atmosfeer op, die dan een deel van het zonlicht kunnen blokkeren en waardoor je het klimaat kan gaan verstoren."

Kans op een asteroïde inslag op aarde wordt steeds groter, maar volgens deze ruimtespecialist hoeven we niet bang te zijn

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant