De Waddenzee is populair. Niet alleen bij natuurliefhebbers, maar ook bij bedrijven die er zout of gas willen winnen. Dat leidt tot verhitte discussies. Binnenkort overlegt de Tweede Kamer erover. "We houden ons hart vast", zegt de Waddenvereniging.

Frank Petersen van de Waddenvereniging wandelt langs de Waddenzee. Als enige Nederlands natuurgebied staat de Waddenzee op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Het is vloed, Petersen wijst naar het water: "Beneden het wateroppervlak ligt de Ballastplaat, een voormalige zandbank. Als het eb is, kun je de plaat zien liggen."

Bron: EenVandaag

'Elke centimeter is schadelijk'

Zoutfabriek Frisia wil zout winnen onder de Ballastplaat in de Waddenzee. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat verleende hier een vergunning voor. En daar is de Waddenvereniging niet blij mee. Door zoutwinning kan de bodem zakken, vertelt Petersen. Met als gevolg dat de Ballastplaat bij eb minder vaak droogvalt. "De miljoenen vogels die rusten en voedsel zoeken op de plaat hebben daar last van."

Volgens directeur Lutz Jacobi van de Waddenvereniging voldoet Frisia niet aan alle eisen die nodig zijn voor zoutwinning in het Waddengebied. "Frisia heeft zijn gegevens niet op orde." Ze wil met minister Wiebes van Economische Zaken in gesprek over de risico's voor het natuurgebied. "Elke centimeter die de bodem daalt is schadelijk."

Bron: EenVandaag

Beter onder zee dan onder land

Directeur Durk van Tuinen van de zoutfabriek is het oneens met de Waddenvereniging: "Omdat het Waddengebied beschermd is, houden we alles extra goed in de gaten. Natuurlijk willen we geen schade aanrichten. We monitoren continu wat er gebeurt en zorgen dat we schade voor zijn."

Daarnaast is volgens Van Tuinen beter om zout te winnen onder de zee dan onder land. De Waddenzee kan zichzelf namelijk herstellen. Het zand en slib dat vanuit de Noordzee wordt toegevoerd, vult de bodem weer aan nadat er zout is weggehaald."

Bron: EenVandaag

Minder slikkerige smurrie

Frank Petersen van de Waddenvereniging is het er niet mee eens dat de Waddenzee een goede plek is voor zoutwinning: "Als de bodem zakt, verandert de samenstelling: meer zand en minder slikkerige smurrie. De schelpjes waarvoor de vogels hier komen - nonnentjes - houden juist van die slikkerige waddenzeebodem. Het wad zoals we dat nu kennen zal veranderen. Wij houden ons hart vast."

Directeur Lutz Jacobi: "De wereld verandert, de zeespiegel stijgt, de natuur wordt al genoeg bedreigd. Zout is overal ter wereld, blijf alsjeblieft weg van de Waddenzee."

Ministerie: Natura-2000 geen belemmering

Volgens het ministerie van Economische Zaken mogen activiteiten als zout- en gaswinning ondernomen worden. "De Waddenzee is door Unesco aangewezen als werelderfgoed en tevens een Natura-2000 gebied. Dit betekent niet dat er niets mag binnen dit werelderfgoed."

"Zo werd bijvoorbeeld reeds gas gewonnen toen het gebied als werelderfgoed werd aangewezen. Dit is dus geen belemmerende factor geweest. Economische activiteiten mogen mits er geen schade optreedt aan de natuur." Lees hier de volledige reactie van het ministerie.

Apple en Meta krijgen van de Europese Commissie samen een boete van zo'n 700 miljoen euro voor het overtreden van de Digital Markets Act. Deze wet richt zich op techbedrijven die zo groot zijn dat ondernemers en consumenten bijna niet zonder hen kunnen.

Het geplande topoverleg in Londen tussen de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oekraïne over het beëindigen van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland is tot op het laatste moment uitgesteld.

Het overleg van vandaag ging wel door, maar zonder de ministers van Buitenlandse Zaken van de meeste landen. De Oekraïense ministers van Buitenlandse Zaken en Defensie namen wél deel aan de gesprekken. Zij reisden af naar Londen om zich, volgens presidentieel stafchef Andriy Jermak, in te zetten voor 'een compleet en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als eerste stap op weg naar een oplossing'.

Wat betekent dit voor Oekraïne?

"Eigenlijk is dit weer een stap in een behoorlijk schimmig proces waarin Oekraïne en Rusland beide proberen te doen alsof ze echt vrede willen om op die manier de Amerikanen aan boord te houden", zegt Oost-Europa expert van Instituut Clingendael Bob Deen.

De onderhandelingen vinden plaats terwijl Rusland recent, ook tijdens het paasbestand, meerdere drone-aanvallen uitvoerde. "Ze zijn erg bezig met naar elkaar te wijzen. De Oekraïners zeggen: de Russen willen helemaal geen vrede, die blijven gewoon aanvallen, zelfs tijdens het staakt-het-vuren. En de Russen proberen zo redelijk mogelijk over te komen naar de Amerikanen met allemaal eisen die voor Oekraïne eigenlijk onbespreekbaar zijn."

'Diefstal van Oekraïnes grondgebied'

Een van de eisen van Rusland is dat Oekraïne de Krim 'inlevert'. En dat is vernederend, zegt Deen. "Het moeten opgeven van de Krim is eigenlijk voor geen enkele Oekraïense president acceptabel. Dat kan je ook niet aan de Oekraïense bevolking uitleggen. Het lijkt alsof deze deal bewust geformuleerd is zodat Zelensky het er mee eens moet zijn."

"Wat er nu op tafel ligt is een 'typisch Russische geste', waarin je eigenlijk onredelijk veel claimt en daarna redelijk probeert over te komen door te zeggen dat je alleen maar wilt houden wat je al bezet hebt", gaat de expert verder. "Maar eigenlijk blijft het nog steeds diefstal van Oekraïens grondgebied."

Amerika gefrustreerd

Niet alleen met de deal, maar ook met hun afwezigheid wil vooral de Verenigde Staten een statement maken. Zo benadrukt Amerika-verslaggever Tom van 't Einde het belang van de afwezigheid van de Amerikaans minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio.

"De Amerikanen zijn echt ontzettend gefrustreerd dat er zo weinig ontwikkeling in de onderhandelingen zitten, president Trump voorop", zegt Van 't Einde. "Hiermee willen ze een duidelijk statement naar Oekraïne afgeven. Ze verwachten veel meer beweging vanaf hun kant."

Onredelijke verwachtingen van Trump

President Trump voerde sinds het begin van zijn presidentschap zware druk op het vredesproces. Tijdens zijn campagne zei hij binnen 24 uur een einde aan deze oorlog te willen maken, later stelde hij dit bij naar 100 dagen. "Het was onredelijk om te verwachten dat hij het in 24 uur of 100 dagen zou kunnen beëindigen en daar loopt Trump nu tegenaan", merkt Deen op over de tijdsruk die de president op de onderhandelingen zet.

Van 't Einde vult aan: "Hij wil laten zien aan zijn kiezers dat hij deze oorlog tot een goed einde kan brengen. Of hij daar nou een stuk Oekraïne voor moet opofferen of niet, dat maakt voor hem eigenlijk niet veel uit."

Hoop op beweging

Toch is dit overleg niet geheel zinloos. "Er zit echter wel degelijk beweging in", zegt Deen. "Het is niet alleen maar nep. De Amerikaanse gezant Steve Witkoff is vorige week uit Rusland gekomen met een aantal ideeën waar hij Trump van heeft weten te overtuigen. Die zijn vorige week al aan de Oekraïners en Europeanen gepresenteerd."

"Een staakt-het-vuren zou in het voordeel van Oekraïne zijn. Ze weten dat ze het niet heel lang meer vol kunnen houden, zeker als de Amerikaanse wapenleveringen stoppen", aldus Deen.

Serieuze bedreiging

Van een stop in wapenlevering heeft Oekraïne al eerder last gehad, weet Van 't Einde.

"We moeten het dreigement van Trump dat hij de onderhandelingstafel verlaat heel serieus nemen. Hij heeft al eerder alle steun aan Oekraïne 10 dagen lang stilgezet."

'Beide partijen staan onder druk'

Wat is er dan echt nodig om een einde te maken aan deze oorlog? "De Russen hopen dat ze dit conflict op militaire wijze kunnen beslechten en willen dus iets terug voor een staakt-het-vuren", antwoordt Deen.

"Beide partijen staan onder druk om toch een beetje te bewegen, maar ze zijn nog niet echt klaar voor een duurzame oplossing. Het lijkt er dus op dat ze er deze week niet definitief uit zullen komen", zegt de expert tot slot.