De Waddenzee is populair. Niet alleen bij natuurliefhebbers, maar ook bij bedrijven die er zout of gas willen winnen. Dat leidt tot verhitte discussies. Binnenkort overlegt de Tweede Kamer erover. "We houden ons hart vast", zegt de Waddenvereniging.
Frank Petersen van de Waddenvereniging wandelt langs de Waddenzee. Als enige Nederlands natuurgebied staat de Waddenzee op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Het is vloed, Petersen wijst naar het water: "Beneden het wateroppervlak ligt de Ballastplaat, een voormalige zandbank. Als het eb is, kun je de plaat zien liggen."
'Elke centimeter is schadelijk'
Zoutfabriek Frisia wil zout winnen onder de Ballastplaat in de Waddenzee. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat verleende hier een vergunning voor. En daar is de Waddenvereniging niet blij mee. Door zoutwinning kan de bodem zakken, vertelt Petersen. Met als gevolg dat de Ballastplaat bij eb minder vaak droogvalt. "De miljoenen vogels die rusten en voedsel zoeken op de plaat hebben daar last van."
Volgens directeur Lutz Jacobi van de Waddenvereniging voldoet Frisia niet aan alle eisen die nodig zijn voor zoutwinning in het Waddengebied. "Frisia heeft zijn gegevens niet op orde." Ze wil met minister Wiebes van Economische Zaken in gesprek over de risico's voor het natuurgebied. "Elke centimeter die de bodem daalt is schadelijk."
Beter onder zee dan onder land
Directeur Durk van Tuinen van de zoutfabriek is het oneens met de Waddenvereniging: "Omdat het Waddengebied beschermd is, houden we alles extra goed in de gaten. Natuurlijk willen we geen schade aanrichten. We monitoren continu wat er gebeurt en zorgen dat we schade voor zijn."
Daarnaast is volgens Van Tuinen beter om zout te winnen onder de zee dan onder land. De Waddenzee kan zichzelf namelijk herstellen. Het zand en slib dat vanuit de Noordzee wordt toegevoerd, vult de bodem weer aan nadat er zout is weggehaald."
Minder slikkerige smurrie
Frank Petersen van de Waddenvereniging is het er niet mee eens dat de Waddenzee een goede plek is voor zoutwinning: "Als de bodem zakt, verandert de samenstelling: meer zand en minder slikkerige smurrie. De schelpjes waarvoor de vogels hier komen - nonnentjes - houden juist van die slikkerige waddenzeebodem. Het wad zoals we dat nu kennen zal veranderen. Wij houden ons hart vast."
Directeur Lutz Jacobi: "De wereld verandert, de zeespiegel stijgt, de natuur wordt al genoeg bedreigd. Zout is overal ter wereld, blijf alsjeblieft weg van de Waddenzee."
Uniek en belangrijk natuurgebied
Allert Bijleveld onderzoekt de verspreiding van dieren in de Waddenzee bij het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). Hij vindt het terecht dat de Waddenvereniging zich zorgen maakt. De samenstelling van het bodemleven kan bijvoorbeeld veranderen. "Het baart me zorgen dat ze al begonnen zijn met boren terwijl er nog geen waterdicht plan ligt. In een uniek en belangrijk natuurgebied als de Waddenzee zou een bedrijf moeten bewijzen dat er geen nadelig effect optreedt voordat het begint."
Ministerie: Natura-2000 geen belemmering
Volgens het ministerie van Economische Zaken mogen activiteiten als zout- en gaswinning ondernomen worden. "De Waddenzee is door Unesco aangewezen als werelderfgoed en tevens een Natura-2000 gebied. Dit betekent niet dat er niets mag binnen dit werelderfgoed."
"Zo werd bijvoorbeeld reeds gas gewonnen toen het gebied als werelderfgoed werd aangewezen. Dit is dus geen belemmerende factor geweest. Economische activiteiten mogen mits er geen schade optreedt aan de natuur." Lees hier de volledige reactie van het ministerie.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.