meer NPO start

Zoutwinning in de Waddenzee? 'Waarom halen ze het niet ergens anders vandaan?'

Zoutwinning in de Waddenzee? 'Waarom halen ze het niet ergens anders vandaan?'
Frank Petersen, projectleider klimaatverandering van de Waddenvereniging
Bron: EenVandaag

De Waddenzee is populair. Niet alleen bij natuurliefhebbers, maar ook bij bedrijven die er zout of gas willen winnen. Dat leidt tot verhitte discussies. Binnenkort overlegt de Tweede Kamer erover. "We houden ons hart vast", zegt de Waddenvereniging.

Frank Petersen van de Waddenvereniging wandelt langs de Waddenzee. Als enige Nederlands natuurgebied staat de Waddenzee op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Het is vloed, Petersen wijst naar het water: "Beneden het wateroppervlak ligt de Ballastplaat, een voormalige zandbank. Als het eb is, kun je de plaat zien liggen."

Waddenzee
Bron: EenVandaag
Waddenzee

'Elke centimeter is schadelijk'

Zoutfabriek Frisia wil zout winnen onder de Ballastplaat in de Waddenzee. Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat verleende hier een vergunning voor. En daar is de Waddenvereniging niet blij mee. Door zoutwinning kan de bodem zakken, vertelt Petersen. Met als gevolg dat de Ballastplaat bij eb minder vaak droogvalt. "De miljoenen vogels die rusten en voedsel zoeken op de plaat hebben daar last van."

Volgens directeur Lutz Jacobi van de Waddenvereniging voldoet Frisia niet aan alle eisen die nodig zijn voor zoutwinning in het Waddengebied. "Frisia heeft zijn gegevens niet op orde." Ze wil met minister Wiebes van Economische Zaken in gesprek over de risico's voor het natuurgebied. "Elke centimeter die de bodem daalt is schadelijk."

Lutz Jacobi, directeur Waddenvereniging
Bron: EenVandaag
Lutz Jacobi, directeur Waddenvereniging

Beter onder zee dan onder land

Directeur Durk van Tuinen van de zoutfabriek is het oneens met de Waddenvereniging: "Omdat het Waddengebied beschermd is, houden we alles extra goed in de gaten. Natuurlijk willen we geen schade aanrichten. We monitoren continu wat er gebeurt en zorgen dat we schade voor zijn."

Daarnaast is volgens Van Tuinen beter om zout te winnen onder de zee dan onder land. De Waddenzee kan zichzelf namelijk herstellen. Het zand en slib dat vanuit de Noordzee wordt toegevoerd, vult de bodem weer aan nadat er zout is weggehaald."

Durk van Tuinen, directeur Frisia Zout
Bron: EenVandaag
Durk van Tuinen, directeur Frisia Zout

Minder slikkerige smurrie

Frank Petersen van de Waddenvereniging is het er niet mee eens dat de Waddenzee een goede plek is voor zoutwinning: "Als de bodem zakt, verandert de samenstelling: meer zand en minder slikkerige smurrie. De schelpjes waarvoor de vogels hier komen - nonnentjes - houden juist van die slikkerige waddenzeebodem. Het wad zoals we dat nu kennen zal veranderen. Wij houden ons hart vast."

Directeur Lutz Jacobi: "De wereld verandert, de zeespiegel stijgt, de natuur wordt al genoeg bedreigd. Zout is overal ter wereld, blijf alsjeblieft weg van de Waddenzee."

info

Uniek en belangrijk natuurgebied

Allert Bijleveld onderzoekt de verspreiding van dieren in de Waddenzee bij het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ). Hij vindt het terecht dat de Waddenvereniging zich zorgen maakt. De samenstelling van het bodemleven kan bijvoorbeeld veranderen. "Het baart me zorgen dat ze al begonnen zijn met boren terwijl er nog geen waterdicht plan ligt. In een uniek en belangrijk natuurgebied als de Waddenzee zou een bedrijf moeten bewijzen dat er geen nadelig effect optreedt voordat het begint."

Ministerie: Natura-2000 geen belemmering

Volgens het ministerie van Economische Zaken mogen activiteiten als zout- en gaswinning ondernomen worden. "De Waddenzee is door Unesco aangewezen als werelderfgoed en tevens een Natura-2000 gebied. Dit betekent niet dat er niets mag binnen dit werelderfgoed."

"Zo werd bijvoorbeeld reeds gas gewonnen toen het gebied als werelderfgoed werd aangewezen. Dit is dus geen belemmerende factor geweest. Economische activiteiten mogen mits er geen schade optreedt aan de natuur." Lees hier de volledige reactie van het ministerie.

Bekijk hier de reportage, waarin bisschop mgr. Ron van der Hout van bisdom Groningen uitlegt waarom de actievoerders zijn zegen krijgen.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom er nog steeds veel geweld in de voetbalwereld is

Intimidatie en bedreigingen van de eigen supporters: in de voetbalwereld komt dat nog steeds voor. Uit onderzoek van Trouw blijkt zelfs dat bij zeker zes voetbalclubs bestuurders hier last van hebben. Sommigen stapten zelfs op.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Weg van WhatsApp en dan: Signal, Telegram? De voor- en nadelen van alternatieve berichtenapps op een rij

Weg van WhatsApp en dan: Signal, Telegram? De voor- en nadelen van alternatieve berichtenapps op een rij
Berichtendiensten Telegram, WhatsApp en Signal
Bron: ANP

WhatsApp is al jaren de populairste berichtenapp in Nederland. Maar de app staat nu ineens behoorlijk ter discussie. Steeds meer mensen twijfelen over het gebruik ervan. Maar wat ga je dan gebruiken? En hoe weet je of je dan de juiste keuze maakt?

"Als je WhatsApp gebruikt, blijf je bijdragen aan de data-infrastructuur van big tech. Wie nu zegt: 'ik wil van WhatsApp af', neemt ook afstand van de invloed van tech-miljonairs", zegt directeur Marleen Stikker van Waag Futurelab en De Digitale Stad (DDS), een van de eerste online gemeenschappen ter wereld.

Gebrek aan factchecking

Volgens Stikker is een van de redenen waarom mensen WhatsApp verlaten de invloed van Meta, het bedrijf achter WhatsApp, Facebook en Instagram. "Zuckerberg heeft vanaf het begin laten zien weinig respect te hebben voor privacy en gebruikersrechten", zegt ze. "Toen hij merkte hoeveel persoonlijke data hij in handen kreeg, was zijn reactie: 'dumb fucks'. En bij het Cambridge Analytica-schandaal rond brexit werd die data zelfs gebruikt voor politieke manipulatie."

Ook het gebrek aan factchecking op Facebook en Instagram - ook van Meta - speelt mee, vertelt Stikker. "Zuckerberg heeft aangekondigd dat hij daar in Amerika mee stopt en dat is een zorgwekkende ontwikkeling. Wie nu zegt: 'ik wil van WhatsApp af', neemt dus afstand van de invloed van tech-miljonairs die in het gevlei willen komen van Trump."

Signal als alternatief

WhatsApp versleutelt berichten, maar verzamelt nog steeds metadata. "Ze kunnen niet zien wat je zegt, maar wel veel andere informatie verzamelen", legt Stikker uit. "Denk aan je contactenlijst, met wie en hoe vaak je communiceert en vanaf welke apparaten. Die metadata wordt bijgehouden en verhandeld."

Daarom zoeken veel mensen een alternatief, en Signal is daarbij favoriet. Volgens de Consumentenbond is het momenteel de meest gedownloade berichtenapp en de beste keuze voor wie privacy belangrijk vindt.

info

Vragen in de chat

Dit artikel is geschreven omdat er in onze chat veel vragen kwamen over het gebruik van WhatsApp en het overstappen op alternatieve berichtenapps, zoals Signal.

Bekijk ook

Hoe veilig is Signal?

Signal werkt bijna hetzelfde als WhatsApp. "Je installeert de app, koppelt je telefoonnummer en ziet direct welke contacten ook Signal gebruiken", staat op de website van de Consumentenbond. "Je kunt berichten sturen, bellen, foto's delen en groepschats starten."

Toch is er een belangrijk verschil: Signal bewaart geen gegevens over gebruikers. "Het grote voordeel is dat Signal geen metadata bijhoudt", zegt hoogleraar nieuwe media en digitale cultuur Richard Rogers. "Bij WhatsApp en Telegram moet je extra stappen nemen om je chats te beveiligen. Bij Signal is dat standaard ingeschakeld."

Geen commercieel bedrijf

Signal is geen commercieel bedrijf, maar een stichting. "Het is ooit opgezet door hacker-activisten", vertelt Rogers. "Ook de voormalige CEO van WhatsApp was erbij betrokken, maar Signal heeft altijd vastgehouden aan zijn non-profitmissie."

De stichting wordt geleid door Meredith Whittaker, een voorvechter van online privacy. "Dat betekent dat er geen commerciële aandeelhouders zijn die winst willen maken op jouw data", legt Stikker uit. "Signal is een zeldzaam voorbeeld van een techbedrijf dat niet draait om geld, maar om privacy."

info

Functies van Signal

  • Signal en WhatsApp bieden vergelijkbare manieren om te communiceren. Je kunt gesproken berichten versturen, korte video's opnemen met de selfiecamera en live bellen of videobellen via het telefoonsymbool in de app.
  • Met Signal kun je eenvoudig een Tikkie-betaalverzoek versturen. In plaats van te kiezen voor 'Deel via WhatsApp', druk je op het pijltje omhoog en selecteer je Signal als verzendoptie.
  • Een handige functie van Signal is dat je berichten kunt laten verdwijnen na een bepaalde tijd. Binnen elk gesprek kun je via het stopwatch-icoon instellen hoe lang een bericht zichtbaar blijft.
  • Wil je een bericht direct verwijderen? Dat kan zowel bij jezelf als bij de ontvanger(s) door het bericht ingedrukt te houden en op de verwijderknop te klikken
  • Ook voor foto's en video's biedt Signal extra privacy. Je kunt instellen dat een afbeelding of video slechts één keer bekeken kan worden. Dit doe je door, voordat je het bestand verstuurt, op het incognito-pictogram (het gezichtsmaskertje) te klikken. Dit verandert dan in '1x', waarna het bestand na openen direct verdwijnt.
  • Wil je langere berichten typen? Dan is de desktopversie van Signal handig. Je koppelt deze eenvoudig aan je telefoon door een QR-code te scannen.

Bron: de Consumentenbond

Slechte moderatie op Telegram

Telegram wordt ook vaak genoemd als alternatief, maar heeft een minder goede reputatie. "Het wordt bijvoorbeeld veel gebruikt door extremistische groepen, omdat de moderatie zwak is", zegt Rogers. "Signal wordt juist veel gebruikt door journalisten en mensenrechtenorganisaties vanwege de sterke beveiliging."

"Bij WhatsApp en Telegram moet je zelf extra beveiliging inschakelen, terwijl Signal standaard alles goed regelt." Maar volgens Rogers is Signal minder geschikt voor grote groepen. "Bij WhatsApp en Telegram kunnen groepschats honderden mensen bevatten, bij Signal ligt die grens lager."

Bekijk ook

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

Volgens Stikker zijn er verschillende redenen waarom mensen overstappen naar Signal. "De meest principiële gebruikers zitten er al langer. Andere mensen vonden het eerst te ingewikkeld, maar willen nu bijdragen aan alternatieven."

Een groeiende groep maakt de overstap niet per se uit gemak, maar omdat ze een maatschappelijke verantwoordelijkheid voelen. "Als werkgevers, universiteiten of vriendengroepen Signal als norm gaan zien, volgen anderen vanzelf. We zitten nu in een transitie."

Rol van de overheid

Volgens haar is het niet alleen een persoonlijke keuze, maar ook een collectieve. "Als Europa en Nederland willen we niet afhankelijk zijn van grote techbedrijven. Door WhatsApp te verlaten en alternatieven te steunen, verander je het speelveld. Blijf je, dan blijft big tech bepalen hoe we communiceren."

De overheid kan een belangrijke rol spelen in de overstap naar privacyvriendelijke alternatieven, volgens Rogers. "Als zij zelf apps zoals Signal gebruiken, geven ze een krachtig signaal af." Daarnaast kunnen ze wetgeving maken om de bescherming van data en privacy te versterken. Door normen te stellen, bijvoorbeeld door WhatsApp te weren uit ambtelijke communicatie, kunnen ze helpen om veiligere alternatieven de standaard te maken.

De overstap: makkelijk of lastig?

Het overstappen naar Signal vergt wat moeite. "Je moet nieuwe groepen aanmaken en mensen uitnodigen", zegt Rogers. "Maar het werkt verder hetzelfde als WhatsApp, dus als je eenmaal bent overgestapt, merk je weinig verschil."

Daarnaast biedt Signal extra privacyopties. Je kunt bijvoorbeeld berichten automatisch laten verdwijnen, een pincode instellen en zelfs je telefoonnummer verbergen, staat op de website van de Consumentenbond.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant