Zo zorgde Laurie ervoor dat Nederland tóch beloofde een einde te maken aan steun voor fossiele branstofprojecten in het buitenland

Ze wordt geroemd omdat ze demissionair premier Rutte liet draaien tijdens de klimaattop in Glasgow. Toch kijkt Laurie van der Burg van Oil Change International met gemengde gevoelens terug op de conferentie. "De klimaatgerechtigheid is nog ver te zoeken."

Laurie van der Burg werkt bij Oil Change International, een organisatie die de kosten van de fossiele industrie in kaart brengt. Toen ze hoorde dat demissionair premier Rutte het verdrag van het Verenigd Koninkrijk niet wilde ondertekenen, dat een einde maakt aan de financiering van fossiele brandstofprojecten in het buitenland, wilde ze zich daar niet bij neerleggen. "Het was tijd voor reuring."

Domino-effect

Ze is er niet in haar eentje verantwoordelijk voor dat Nederland het verdrag uiteindelijk toch ondertekende, benadrukt Laurie. "Samen met Milieudefensie en BothENDS (klimaatorganisaties, red.) hebben we journalisten geïnformeerd over de weigering van de premier om zich aan te sluiten bij het verdrag. Daarop werd er een petitie gestart." Ook tijdens de klimaatmars kwam het onderwerp op het hoofdpodium aan bod.

GroenLinks diende een motie in om Nederland alsnog aan te laten sluiten. "Om de motie van GroenLinks voor te zijn, kwam er alsnog het besluit van het kabinet om aan te sluiten bij de andere landen", zegt Laurie. "Zo hebben we een sneeuwbaleffect weten te realiseren. Dankzij voorbereidend werk hebben we alle dominostenen op een rij kunnen zetten, maar alleen dankzij de publieke druk die is ontstaan zijn die dominostenen gaan vallen."

Bron: ANP

'Grote doorbraak'

"Voor het eerst in bijna 30 jaar klimaatonderhandelingen is het gelukt de grootste oorzaak van klimaatverandering centraal te stellen: de winning en verbranding van fossiele brandstoffen." Laurie noemt dat een grote doorbraak.

"De G20-landen geven jaarlijks in totaal 63 miljard dollar uit aan fossiele energieprojecten en 26 miljard dollar aan hernieuwbare energieprojecten in het buitenland. In Nederland liggen de schattingen voor deze fossiele subsidies tussen de 4,5 en 17 miljard euro per jaar. En dat is echt veel als je dat vergelijkt met de 7 miljard euro die onze regering apart zet voor klimaatactie."

Van fossiel naar hernieuwbaar

In de slotverklaring van deze klimaattop staat nu dat subsidies voor kolencentrales en fossiele brandstoffen moeten worden uitgefaseerd. "Daar werd dit weekend tot de laatste minuut over onderhandeld", zegt Laurie. "Meer dan dertig landen die samen verantwoordelijk zijn voor meer dan 24,1 miljard dollar aan investeringen in fossiele projecten per jaar hebben nu afgesproken om dit geld te verschuiven naar hernieuwbare energie."

Het lijkt misschien een klein bedrag, zegt Laurie, maar het zal ook invloed hebben op de beslissingen van private investeerders. "Op die manier zal het indirect veel grotere bedragen helpen verschuiven. En dat is hard nodig, want volgens het Internationaal Energieagentschap is tegen 2030 4 biljoen dollar per jaar nodig voor hernieuwbare energie om onder de opwarming van 1,5 graden te kunnen blijven."

'Klimaatgerechtigheid ver te zoeken'

Helaas is ook veel niet gelukt op de klimaattop, zegt Van der Burg. "De rijke landen hadden beloofd elk jaar 100 miljard op tafel te leggen om klimaatschade in armere landen aan te pakken, maar ze zijn deze belofte niet nagekomen. Ook is er een eerlijke transitie nodig voor werknemers in de olie- en gassector. Armere huishoudens moeten financiële steun krijgen om hun huizen te isoleren en hun energierekening omlaag te brengen."

Veel armere landen die niet naar de klimaattop konden komen vanwege de slechte toegang tot corona-vaccinaties noemen de slotverklaring 'een doodsvonnis'. "Deze landen hebben recht op klimaatschadevergoeding, omdat ze relatief weinig CO2 uitstoten maar wel het hardst worden geraakt door de gevolgen van de klimaatverandering. Als je bedenkt dat 50 procent van de mondiale uitstoot veroorzaakt wordt door 10 procent van de rijksten op aarde, kun je wel stellen dat klimaatrechtvaardigheid nog ver te zoeken is. "

Catastrofaal

"Met de afspraken die in Glasgow zijn gemaakt, stevent de wereld nog steeds af op een temperatuurstijging van 2,4 graden, catastrofaal", zegt Laurie. "Het had nooit meer mogen worden dan 1,5 graden en we zitten al op 1,1 graden. De wereld staat tegelijkertijd onder water en in brand. Door de aanhoudende droogte in Madagascar verhongeren kinderen. En deze zomer zijn ook in Europa meer dan tweehonderd mensen omgekomen door overstromingen veroorzaakt door hevige regenval."

Volgens Laurie moeten we op de klimaatcrisis hetzelfde reageren als op de coronacrisis. "Maar daar bleken onze wereldleiders, met name van de rijke landen, in Glasgow niet toe in staat. "Vanuit dat oogpunt is dit de zoveelste klimaattop die er niet in is geslaagd om deze crisis écht aan te pakken."