Meer opstootjes in de kroeg na corona, een groeiend aantal stadionverboden en uit de hand gelopen demonstraties. Zijn mensen zulke vechtersbazen? Volgens agressie- en conflictexpert Caroline Koetsenruijter van Universiteit Leiden valt dat wel mee.

Geweld en agressie zijn van alle tijden. Maar volgens onderzoeker Caroline Koetsenruijter is het niet zo dat de meeste mensen van nature graag vechten.

Schelden, dreigen en intimideren

"Als we kijken naar agressie dan zien we dat het zomaar fysiek agressief worden eerder de uitzondering is dan de regel. Wij vertonen eerder verbaal agressief gedrag of psychisch agressief gedrag." Koetsenruijter vertelt dat we daarbij moeten denken aan schelden, dreigen en intimideren.

De conflictexpert denkt dat de meeste mensen eerder wegrennen dan met opgestroopte mouwen op iemand afstappen. "Ik denk dat ontzettend veel mensen veel liever de mantel der liefde ergens bovenop gooien, het slikken, vermijden, aanpassen", vertelt ze.

75 procent is 'hartstikke conflictvermijdend'

"Ik denk dat echt confronteren, en dan dus ook met gebalde vuisten fysiek met elkaar erop los rammen, helemaal niet de voorkeursstrategie is." Maar daar zijn volgens Koetsenruijter wel uitzonderingen op.

"Denk dan bijvoorbeeld aan mensen in groepen, die zijn eerder geneigd om fysiek agressief gedrag te tonen. Zeker als daar wat drempelverlagende middelen bij komen kijken, zoals bijvoorbeeld drank of drugs. Daarom zien we het natuurlijk ook wel eens helemaal ontsporen bij demonstraties of voetbalwedstrijden. Maar in beginsel is 75 procent van de mensen hartstikke conflictvermijdend."

De anonimiteit van een groep

Als je je in een groep bevindt, ben je volgens de conflictexpert dus sneller geneigd om fysiek agressief gedrag te tonen. 'Safety in numbers', noemt ze het. "Je denkt dat je minder snel met de negatieve consequenties te maken krijgt."

Koetsenruijter geeft een voorbeeld. "Als jij in je eentje staat te mishandelen, beuken, rammen en boksen, is de pakkans veel groter dan op het moment dat je in een groep staat die bijvoorbeeld ook allemaal dezelfde voetbaltenue aan heeft. Probeer dan nog maar eens erachter te komen wie de schuldige is."

Mannen en vrouwen

In onze samenleving heerst volgens de onderzoeker het beeld dat mannen agressiever zijn dan vrouwen. "We hebben in onze cultuur het stereotype dat de vrouwen de verzorgende moederfiguren zijn. Wanneer we het hebben over agressie denken we dat het altijd om mannen gaat."

Maar volgens Koetsenruijter klopt dat vandaag de dag niet meer helemaal. "Er is ook aangetoond dat geweld door vrouwen steeds normaler begint te worden. Als vrouw is de kans ook groter dat je in behandeling komt dan in de cel. Onze rechters straffen dus ook anders."

Na een urenlang spoedoverleg tussen de coalitiepartijen en premier Dick Schoof gisterenavond, gingen de overleggen vandaag verder. En daarbij worden de ergernissen tussen de partijen steeds groter, ziet ook politiek commentator Joost Vullings.

De Russische president Vladimir Poetin is voorstander van een bestand met Oekraïne, mits het leidt tot duurzame vrede. Dat liet hij weten tijdens een persconferentie. Toch houdt Ruslandkenner Helga Salemon een slag om de arm: "Poetin zal blijven stoken".

Eerder deze week bereikte de Verenigde Staten met Oekraïne een akkoord voor een wapenstilstand van dertig dagen. En nu lijkt Rusland voorzichtig de deur open te doen naar onderhandelingen. Maar dat kan alleen als er sprake is van een duurzame vrede. Of dat kan met het Amerikaanse voorstel, is volgens de Russische president nog niet duidelijk.

Staatstelevisie benadrukt Russische successen

Opvallend is dat de Russische staatstelevisie vooral de successen benadrukt, zoals het bezoek van Poetin aan Koersk en de Russische troepen die daar terrein terugwinnen. De vredesonderhandelingen zijn nauwelijks aan bod gekomen.

Volgens Salemon wil Poetin daarmee laten zien: we zijn aan de winnende hand. "Dus daar gaat het de hele week over in de journaals."

Geschiedenisboeken

Bovendien lijkt Poetin niet uit te zijn op vrede als er niet aan zijn eisen wordt voldaan. "Het lijkt alsof hij bedacht heeft dat hij de geschiedenisboeken in wil als de man die Oekraïne weer in de Russische invloedssfeer bracht. Hij is natuurlijk ook al een oude man", vertelt Salemon.

"Als je het volk in dit land rijp wil maken voor een vrede, dan praat je niet zoveel over oorlog. Als het al over onderhandelingen ging, was het vanuit het oogpunt dat Oekraïne zich toch niet aan afspraken zou houden."

Oorlogseconomie

Rusland wordt sinds de start van de oorlog met Oekraïne aan allerlei sancties onderworpen, door zowel de Europese Unie als de Amerikanen. "Eigenlijk draait de economie daar nu op oorlog. Dus als die oorlog ophoudt, dan stort de economie in."

Ook daarom acht Salemon de kans op vrede klein. "Poetin weet dat in vredestijd het land economisch niet gezond kan worden. Met een vrede wint hij daarom helemaal niet."

Eisen

Het land lijkt alleen akkoord te willen gaan met vredesonderhandeling of een staakt-het-vuren als aan al haar eisen wordt voldaan. "Ze willen bijvoorbeeld geen gebieden teruggeven. Geen internationale troepen op Oekraïens grondgebied."

En dat dat een flinke eisenlijst is, weten ze. "Poetin weet dat Oekraïne nooit akkoord kan gaan met alle eisen, dat is voor hen een breekijzer. In ieder scenario is voor Poetin oorlog voordeliger dan vrede."

Trump

Ook de Amerikaanse president Donald Trump zal daarin weinig verschil maken. "Ook als Trump zou zeggen: de Russen houden zich niet aan afspraken, ik steun Oekraïne weer voluit... Dan heeft Rusland gewoon de oude vijand terug. En dat zie je ook op televisie: in de propaganda wordt rekening gehouden dat de VS zich ook kan afzetten tegen Rusland."

"Wat je dan ook hoort: als de VS weer die vijandige houding aanneemt, is het beter om door te vechten." Bovendien zou ook als er wel een akkoord komt, Poetin niet meer te vertrouwen zijn. "Hij heeft vaker laten zien: aan afspraken houdt hij zich niet. Poetin houdt in feite Trump aan het lijntje."