radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Wat winkelketens willen bereiken door in reclames te zeggen dat we in een recessie zitten

Wat winkelketens willen bereiken door in reclames te zeggen dat we in een recessie zitten
Vrouwen met boodschappentassen in Enschede
Bron: ANP

Met reclames over een recessie en koopkracht spelen winkelketens in op het lage vertrouwen van consumenten in de economie. Maar brengen dat soort spotjes een recessie niet juist dichterbij? Volgens de hoofdeconoom van ING Marieke Blom valt dat wel mee.

Het consumentenvertrouwen is op het laagste punt ooit. Er is oorlog op het continent, torenhoge inflatie en volgens drogisterijketen Kruidvat zitten we zelfs midden in een recessie. Dat is natuurlijk geen bemoedigend bericht en ook niet waar.

Trekken van klanten

Maar waarom kiest de drogist dan toch voor het woord 'recessie'? Merkendeskundige Paul Moers legt uit dat we in een hele moeilijke economische situatie zitten op dit moment. "Wat de drogisterijketen wil doen, is de consument duidelijk maken dat ze hele lage prijzen hebben."

Ze spelen daarom in op de economische situatie, en hopen daarmee klanten te trekken, vertelt Moers. "Op dit moment zijn aanbiedingen heel erg aantrekkelijk. Daar proberen ze nu extra consumenten mee naar binnen te lokken."

Bekijk ook

'Grijze haren door de recessie'

Kruidvat speelt al enkele weken in op het lage consumentenvertrouwen met een campagne op radio en televisie. De drogisterij adverteert met teksten als 'Breekt het zweet je uit door de recessie?' en 'We krijgen allemaal grijze haren door de recessie' om daarmee deodorant en haarverf aan de man te brengen.

Maar of het ook klopt dat we in een recessie zitten? "Laten we vooropstellen dat wij natuurlijk een drogisterijketen zijn en geen financieel instituut", zegt woordvoerder José Mes van Kruidvat. "Wij vergroten eigenlijk uit wat er leeft onder de Nederlandse bevolking. We gebruiken bijvoorbeeld in deze campagne ook termen als koopkracht, inflatie en stijgende prijzen."

Consumentenvertrouwen ongelooflijk laag

Winkelketens hebben geen ongelijk als ze zeggen dat ze met dit soort reclames inspelen op wat er leeft in de samenleving, zegt hoofdeconoom bij ING Marieke Blom. "Het gaat heel slecht met het Nederlandse consumentenvertrouwen, het is echt ongelooflijk laag."

Nederlanders hebben weinig vertrouwen in de toekomst, ondanks dat er veel krapte is op de arbeidsmarkt. En ook de uitgaven nemen niet af. "Mensen verwachten gewoon dat het vanaf hier minder goed zal gaan met de economie." Dat heeft volgens Blom te maken met een aantal factoren: "Het komt deels door de oorlog maar natuurlijk ook door de hoge inflatie".

Uitlegvideo: Zo komen we in een recessie terecht

Eén reclame is nog geen recessie

En wat dan het effect is van reclames op een verval van de economie? Blom schat in dat het niet zo'n vaart zal lopen. "Eén zo'n bericht bepaalt niet hoe we naar de wereld om ons heen kijken. Mensen kijken naar reclames, maar lezen ook kranten, kijken het nieuws of horen berichten van mensen om hen heen. Dat draagt ook allemaal bij aan hun beeld."

Naast alle verschillende soorten informatie houden mensen ook vooral rekening met de situatie om hen heen. "Ze kijken of ze zelf werk hebben, wat hun inkomen is en hoeveel ze betalen voor hun energie. Als dat allemaal goed gaat, dan maakt een zo'n reclame echt niet het verschil."

'Recessie niet aan de orde'

Reclames over een recessie zullen niet snel ook echt een economische achteruitgang veroorzaken. Maar er is wel degelijk onzekerheid wat betreft de economie. Toch is de invloed daarvan amper merkbaar, zegt Peter Hein van Mulligen, hoofdeconoom bij het CBS. "We zitten op dit moment zeker niet in een recessie."

"Van een recessie is pas sprake als de economie twee kwartalen op rij krimpt." En dat is volgens hem niet aan de hand. "We hebben nu nog niet eens een kwartaal van krimp, dus een recessie is op dit moment niet aan de orde."

Luisteren

Met reclames over een recessie en koopkracht spelen winkelketens in op het lage vertrouwen van consumenten in de economie. Maar brengen dat soort spotjes een recessie niet juist dichterbij? Volgens hoofdeconoom van ING Marieke Blom valt dat wel mee.
info

Podcast

De rubriek 'Feit of Fictie?' is nu ook te beluisteren als podcast.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Minderheid GroenLinks-PvdA-kiezers wil dat Frans Timmermans weer lijsttrekker wordt, ook imagoproblemen Pieter Omtzigt

Minderheid GroenLinks-PvdA-kiezers wil dat Frans Timmermans weer lijsttrekker wordt, ook imagoproblemen Pieter Omtzigt
Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Pieter Omtzigt (NSC) tijdens het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer.
Bron: ANP

Nog niet de helft van de GroenLinks-PvdA-kiezers (44 procent) vindt dat Frans Timmermans weer lijsttrekker moet worden bij de volgende verkiezingen. VVD-kiezers zijn iets positiever. Maar ze zijn er niet van overtuigd dat Dilan Yeşilgöz moet blijven.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder kiezers die bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen op die partijen hebben gestemd.

'Sorry Frans'

Opvallend is dat kiezers van GroenLinks-PvdA en de VVD nu nog best vertrouwen hebben in hun partijleider. 88 procent van de GroenLinks-PvdA-kiezers staat achter Timmermans als huidige leider van de partij. Driekwart (76 procent) van de VVD-kiezers vindt dat Yeşilgöz het op dit moment goed doet.

Maar of ze ook lijsttrekker moeten worden bij de volgende verkiezingen? Daarover is twijfel. Zo vindt nog niet de helft van de kiezers van Timmermans dat hij dan de kar moet trekken. Een GroenLinks-PvdA-kiezer verwoordt het als volgt: "Hoe goed hij ook is ingevoerd, hoeveel ervaring hij ook heeft, hoezeer zijn hart ook op de goede plek zit. Het is tijd voor nieuw elan. Sorry, Frans."

Welke partijleiders mogen van kiezers weer lijsttrekker worden bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen?

VVD-kiezers niet overtuigd van Yeşilgöz

63 procent van de VVD-stemmers vindt dat de partij weer met Yeşilgöz de campagne in moet. De rest vindt van niet (22 procent) of weet het niet (16 procent).

"Ze doet het nu best aardig, maar heeft in korte tijd al te veel fouten gemaakt. Juist in de campagne heeft ze laten zien dat ze rare sprongen kan maken", schrijft een VVD-kiezer.

Vertrouwen van eigen kiezers in de leider van ‘hun’ partij
info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 24 en 25 maart 2025. Er deden in totaal 25.233 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Imagoproblemen Omtzigt

Pieter Omtzigt staat er bij zijn kiezers nog een stuk slechter op. Niet alleen denken de meeste NSC-kiezers, die veelal zijn afgehaakt, dat hij geen lijsttrekker moet zijn bij de volgende verkiezingen. Ook is hij de enige partijleider met minder dan de helft vertrouwen van zijn eigen kiezers.

Veel NSC-kiezers vinden dat hij goede eigenschappen heeft, maar dat die hem niet geschikt maken als politicus. Een kiezer zegt daarover: "Qua kennis en integriteit is hij de juiste persoon. Maar juist die kenmerken zorgen ervoor dat hij in de Haagse slangenkuil opbrandt. En dat is een heel trieste constatering."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom ze in Frankrijk waarschuwen voor soja, maar in Nederland (nog) niet

Waarom ze in Frankrijk waarschuwen voor soja, maar in Nederland (nog) niet
Plantaardige producten, waaronder soja
Bron: ANP

Schoolkantines en bedrijfsrestaurants in Frankrijk zouden niet langer soja-producten moeten serveren. Dat is het advies van Anses, het Franse RIVM. Te veel soja zou een negatief effect kunnen hebben op de vruchtbaarheid.

Soja wordt veel gebruikt als plantaardig alternatief voor bijvoorbeeld vlees- of melkproducten.

Lager oestrogeen

Driekwart van de Franse kinderen tussen de 3 en 5 jaar, en bijna de helft van de volwassen Franse vrouwen die soja eten, krijgen volgens Anses te veel soja binnen. En dat kan slecht zijn voor de gezondheid, zegt de Franse organisatie, met name voor de vruchtbaarheid.

De boosdoeners in soja zijn isoflavonen. Universitair hoofddocent Katja Teerds legt uit hoe isoflavonen werken: "Ze binden aan de receptor voor oestrogeen, het vrouwelijk geslachtshormoon. Een piek in oestrogeen zorgt voor de eisprong." In theorie kunnen heel grote hoeveelheden isoflavonen dus zorgen voor een lager oestrogeen en daarmee de eisprong dwarszitten.

'Effect verwaarloosbaar'

"Maar onderzoek heeft aangetoond dat dit effect verwaarloosbaar is", gaat Teerds verder. Ook bij emeritus hoogleraar Voeding en Gezondheid Jaap Seidell zijn de risico's niet bekend. "In Azië wordt veel soja gegeten. Daar zijn ook veel onderzoeken gehouden, waaruit blijkt dat de menstruatiecyclus van vrouwen soms een dag langer wordt door hoge sojaconsumptie, maar negatieve effecten op de vruchtbaarheid zijn niet bekend."

Het Nederlandse adviesorgaan voor voeding is het Voedingscentrum. Zij hanteert alleen een advies voor zwangere vrouwen als het gaat om soja-inname. "Uit dierstudies blijkt dat het mogelijk effect heeft op de ontwikkeling van de geslachtsorganen bij het kindje als je heel veel isoflavonen binnenkrijgt tijdens de zwangerschap", vertelt gezondheidsexpert bij het Voedingscentrum Marije Verwijs.

Bekijk ook

Advies Voedingscentrum

"Wij adviseren daarom om tijdens de zwangerschap de soja-inname beperkt te houden, tot bijvoorbeeld vier glazen sojadrink per dag en daarnaast nog twee vleesvervangers op basis van soja per week", gaat ze verder. Overigens zitten in dierlijke producten ook isoflavonen. "In koemelk zelfs meer dan in sojamelk", zegt Teerds. "Dat komt omdat koeien soja door hun voeding krijgen."

Het voedingscentrum hoopt zich binnenkort samen met het RIVM en de Gezondheidsraad te kunnen buigen over het Franse rapport. "Indien nodig zullen we ons advies aanpassen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant