Vannacht kwam ineens het bericht dat het brandalarm afging in het internationale ruimtestation ISS. Het liep met een sisser af. Maar wat doe je als er brand uitbreekt in de ruimte? Astronaut André Kuipers beantwoordt 5 vragen.

1. Komt een brand in de ruimte vaak voor?

"Zelf heb ik in mijn tijd heel veel valse alarmen gehad. Dan wordt alles wel in werking gezet alsof er een echte brand is. De ventilatie wordt afgesloten en je moet dan zoeken naar de lokatie van de brand."

"Maar nog weer eerder is er wel echt brand geweest. En dat is echt gevaarlijk. Het is bijna een zelfde soort situatie als wanneer er brand is op een onderzeeboot. Ook dan kun je niet even naar buiten."

2. Hoe word je voorbereid op vuur in een ruimtestation als astronaut?

"Het grootste deel door middel van de trainingen voor astronauten. Die gebruik je in de praktijk misschien nooit, maar af en toe gebeurt er toch iets en dan moet je weten hoe te handelen. En de brandtraining is een van de meest serieuze trainingen, die volg je met z'n zessen. Met de hele bemanning dus."

"Dan ga je zoeken in de computer waar er kortsluiting is, en weer anderen gaan naar de plek toe waar die brand daadwerkelijk is. Je gaat naar plekken waar er gassen kunnen vrijkomen. Dus je wordt er echt goed op voorbereid."

Een Russisch ruimteschip
Bron: AFP

3. Gedraagt vuur zich anders in de ruimte door het gebrek aan zwaartekracht?

"Ja, ten eerste is het allerbelangrijkste dat je er niet een vlam zult vinden zoals hier op aarde. Lang verhaal kort: brand in de ruimte ziet er heel raar uit. Je zult nooit een vlam zien, dat komt omdat er geen gewicht is. Je ziet een wat blauwige gloed. Maar verder gedraagt het zich zoals ander vuur. Het is ook gewoon heel heet. En via de leidingen in een ruimtestation kan het vuur dan ook nog wel verder gaan zonder dat je het direct ziet."

"Daarnaast is het grote gevaar rook. Je ziet dan niet meer waar je heen moet. In een uiterst geval kun je de brand blussen door de lucht in een bepaalde module te laten ontsnappen. Je kunt alleen nooit weten wanneer het dan geblust is, want je kunt er dan ook niet meer bij."

4. Zijn er afspraken over wie het vuur blust? Is er een soort BHV'er?

"In principe zijn we allemaal opgeleid om te blussen. Er kunnen namelijk gewonden vallen die niet meer kunnen helpen. Maar in de trainingen zie je wel wie er beter is in bepaalde zaken. De één is weer beter in het opsporen van kortsluiting, de ander misschien weer beter in het blussen zelf."

"Ik vond het zelf interessant om de brandhaarden te vinden. Je moet dan goed kijken naar waar je kunt blussen. En het ene gedeelte van de ISS blust weer anders dan het ander. De Russen blussen namelijk op waterbasis, met schuim, maar de Russen gebruiken ook weer andere voltages dan de Amerikanen."

"Net als je in sommige landen ook weer andere stekkers hebt. Zo werkt het in de ruimte ook ongeveer. De Amerikanen blussen met CO2, dan moet je weer speciale maskers op. Maar verder spuit je wel gewoon met brandblussers."

Bekijk ook

5. In hoeverre komt er nog hulp vanaf de aarde?

"Er is altijd doorlopend heel veel contact met de grond. Maar ook bij zo'n brand, dan werkt iedereen mee. Vanaf aarde kunnen ze vaak al eerder dan wij zien wanneer een alarm afgaat. Het probleem is soms wel dat wanneer er bij ons een alarm afgaat, de microfoons niet altijd meer even goed werken door het kabaal."

"Dus dan moet je het echt zelf wel doen daar in het ruimtestation. Maar daarom oefenen we er ook veel op. Alleen moet je oppassen bij veel valse alarmen want je moet wel altijd scherp blijven en reageren."

Astronaut André Kuipers in EenVandaag

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.