Wet Voltooid leven ingevoerd krijgen lijkt voor D66 bijna onmogelijk na forse kritiek Raad van State

Nog voordat de Tweede Kamer erover stemt, lijkt de initiatiefwet Voltooid leven van D66 al te sneuvelen. De Raad van State is zo kritisch, dat het vrijwel onmogelijk lijkt om de wet nog ingevoerd te krijgen zoals D66 die bedoeld had.

Het advies van de Raad van State over de initiatiefwet van oud-Tweede Kamerlid Pia Dijkstra is al anderhalf jaar bekend bij de fractie van D66. Al die tijd is het niet openbaar gemaakt. Pas vandaag was het advies voor iedereen in te zien en blijkt hoe lastig het wordt voor de partij.

Ruimere wet

D66 wil dat 75-plussers meer regie hebben over hun levenseinde. De partij vindt de huidige euthanasiewet niet voldoende. Volgens die bestaande wet kun je euthanasie krijgen van een dokter als je ondragelijk lijdt aan lichamelijke of psychische problemen en als er geen behandeling meer mogelijk is.

Een deel van de D66-achterban vindt dat niet genoeg, omdat het voor hen voelt als een soort examen dat je bij de dokter moet afleggen. Ze willen zelf kunnen zeggen: nu is het mooi geweest en nu mag een levenseinde-begeleider - dus niet per se een arts - mij helpen met het innemen van een dodelijk middel.

Niet goed genoeg

De Raad van State vindt dat de initiatiefwet nog niet goed genoeg is. Er zijn meer waarborgen nodig om vast te stellen dat mensen echt in aanmerking komen voor euthanasie, vindt de afdeling advisering.

Volgens het hoogste adviesorgaan is het belangrijk dat vastgesteld kan worden dat mensen echt dood willen, er goed over nagedacht hebben en niet meer twijfelen en dat hun doodswens geen verband houdt met bijvoorbeeld geldproblemen.

Altijd een arts betrokken

Zo wil de Raad van State dat er altijd een arts betrokken blijft bij beslissingen over hulp bij zelfdoding. "En dat is nou precies wat D66 niet wil", zegt oud-D66-senator Paul Schnabel. "Die willen dat door een ander laten doen. Ze noemen dat een levenseinde-begeleider. Dat kan een arts zijn, maar ook iemand met een heel andere achtergrond."

De Raad van State is bezorgd dat het mis zou kunnen gaan. "Ze zeggen: ja, mensen hebben beschikking over hun eigen leven. Maar als het de bedoeling is dat een ander daar een einde aan maakt - zoals in het wetsvoorstel - dan moet dat echt heel erg zorgvuldig", zegt Schnabel.

Bron: ANP

Te weinig voor een nieuwe wet

Paul Schnabel wees in 2016, als voorzitter van de adviescommissie Voltooid Leven, het idee achter deze wet ook al van de hand. Nu is er weer een prominente D66-er betrokken bij een zeer kritisch rapport: Thom de Graaf, vice-president van de Raad van State.

Het is voor D66 lastig om het wetsvoorstel zo in te vullen dat het aan de bezwaren van de Raad van State tegemoetkomt en tegelijkertijd de achterban tevreden stelt. Dat betekent namelijk dat het wetsvoorstel steeds meer gaat lijken op de euthanasiewet die we al kennen. "Dat is te weinig voor een nieuwe wet", denkt Paul Schnabel.

Zorgvuldig bestuderen

D66 gaat de tijd nemen om het advies van de Raad van State 'uitgebreid en zorgvuldig' te bestuderen, zegt D66-Tweede Kamerlid Paul van Meenen in een reactie. "We blijven in nauw overleg met betrokkenen en mensen in de samenleving. Hiermee doen we recht aan de complexiteit en zwaarte van het onderwerp."

Coalitiegenoot ChristenUnie (CU) en de SGP hopen dat dit het einde betekent van het initiatiefvoorstel.