tv LIVE radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Dankzij speciale filters weer massaal naar concert of voetbalwedstrijd? Zo wordt het in de ArenA onderzocht

Dankzij speciale filters weer massaal naar concert of voetbalwedstrijd? Zo wordt het in de ArenA onderzocht
Aerosolmachines blazen grote en kleine speekseldeeltjes de lege Johan Cruijf ArenA in
Bron: EenVandaag

Veilig een voetbalwedstrijd of concert bezoeken, kan het binnenkort weer? Daarnaar startte vandaag een onderzoek in de Johan Cruijff ArenA, onder leiding van de TU Eindhoven.

De afgelopen 2 maanden waren de tribunes van stadions leeg, wanneer er werd gevoetbald. Ook evenementenhallen als Ahoy en Ziggo Dome konden geen publiek ontvangen. De financiële schade loopt daardoor tot in de miljoenen en het voortbestaan van een aantal locaties komt in gevaar.

Aerosolmachine

De vraag die centraal staat in het onderzoek van TU Eindhoven, is hoe kleine en grote speekseldruppels - aerosolen - zich gedragen in grote ruimtes met veel mensen.

Voor testen met een groep supporters is het nog te vroeg. Nu zijn het nog aerosolmachines die vergelijkbare hoeveelheden grote en kleine speekseldeeltjes de lege Johan Cruijf ArenA in zullen blazen.

Waar blijven de druppels?

Met een laser en speciaal ontwikkelde meetapparatuur volgt het team van professor civiele techniek Bert Blocken van de TU Eindhoven het gedrag van de aerosolen op tribunes. Zo proberen ze meer inzicht te krijgen in hoe lang en waar de grote en kleine druppeltjes blijven.

"Als we weten hoe de aerosolen zich gedragen in een enorme ruimte als een stadion, kunnen we ze beter afvangen. Dan weten we namelijk waar we moeten zijn", vertelt Blocken.

De kunstmatige aerosolen die de machines in het rond spuiten, zijn hier zichtbaar.

Plasmaluchtreinigers

In de gangpaden van de tribunes staan om de 2, 3 meter hoge stalen kasten: plasmaluchtreinigers, die detecteren hoeveel van de uitgestoten aerosolen afgevangen kunnen worden.

Directeur Martin van der Sluis van PlasmaMade, het bedrijf dat de machines maakt, heeft er in elk geval alle vertrouwen in: "Een plasmafilter werkt 5 jaar zonder onderhoud, haalt al het vuil uit de lucht en gebruikt slechts 100 watt per uur."

Fijnstof en virusdeeltjes

Door de lucht onder stroom te zetten met statische elektriciteit klonteren deeltjes in de lucht, fijnstof maar ook virusdeeltjes, in de machine samen tot een zandkorrel volgens Van der Sluis. 'De uitgeblazen korrels vallen op de grond waar ze makkelijk zijn op te zuigen.'

'In gesloten, kleine ruimtes werkt de plasma luchtreiniger erg goed. We gaan nu zien wat het apparaat doet in grotere, soms half open ruimtes. Dat is weer heel anders hé, met temperatuursverschillen en weersinvloeden. Ik ben erg benieuwd,' aldus professor Blocken.

ArenA
Bron: EenVandaag
In de gangpaden staan grote kasten: plasmamachines

Hoopvol

Facility manager Henk van Raam van de Johan Cruijf ArenA is hoopvol over het onderzoek.

"Wij willen alles aangrijpen dat ons helpt om weer open te kunnen. Ook in tijden van een pandemie. Misschien niet volledig, maar bijvoorbeeld op 70 centimeter van elkaar, in plaats van anderhalve meter. Dat scheelt dan toch al een stuk in capaciteit."

Van belang voor branche

De uitkomsten van dit onderzoek zouden volgens Van Raam wel eens van enorm belang kunnen zijn voor de sport- en evenementenbranche.

"We moeten maar even niet denken aan de schade, die is nu al gigantisch. Voor de ArenA, maar voor nog veel meer organisaties. Dus als we met dit onderzoek aan kunnen tonen dat ook dit soort complexen veilig zijn te maken, zou dat fantastisch zijn!"

Lees ook

Bekijk hier de tv-reportage over dit onderwerp.

Lees ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Een akkoord tussen Rusland en Oekraïne? Dit is wat een vredesverdrag goed maakt

Hoe beëindig je een oorlog? Vaak gebeurt dat met een vredesverdrag. Maar waar sommigen echt vrede betekenden, lukt dat lang niet altijd. Wat maakt een verdrag goed en wat betekent dat voor Rusland en Oekraïne? In deze video leggen we het uit.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Luchtkwaliteit flink verbeterd in Nederland, maar we zijn er nog niet: 'De landbouw blijft uitstoten'

Luchtkwaliteit flink verbeterd in Nederland, maar we zijn er nog niet: 'De landbouw blijft uitstoten'
Tata Steel in IJmuiden stoot veel vervuilende stoffen uit
Bron: ANP

Door alle problemen met stikstof zou je denken dat de luchtkwaliteit in Nederland er slecht voor staat. Maar de lucht in Nederland wordt steeds schoner. Dat concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving. "Maar we kunnen nog niet achterover leunen."

"Er ligt een deken van luchtvervuiling over Europa, en die wordt veroorzaakt door verschillende chemische stoffen die worden uitgestoten", licht Marko Hekkert, directeur van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) toe. Het inademen van die stoffen is schadelijk voor onze gezondheid.

Europese afspraken

Stoffen als zwaveldioxide, stikstofoxide, ammoniak en fijnstof zijn een stuk minder aanwezig in de lucht dan jaren geleden, zo concludeert het PBL, dat de luchtkwaliteit samen met het RIVM onderzocht.

Dat komt doordat Europa eerder afspraken heeft gemaakt om die uitstoot te verminderen en de lucht weer schoner te krijgen. Auto's, schepen en stallen moesten minder vervuilend worden gemaakt. Afspraken met de industrie spelen een belangrijke rol. "Ze hebben nieuwe technieken ontwikkeld en geïmplementeerd, en dat heeft gewerkt. De auto's die we nu kopen zijn een stuk schoner dan 20 jaar geleden", zegt Hekkert.

Bekijk ook

Emissiedoelen in zicht

Onze lucht is nu dus een stuk schoner dan decennia geleden. En wordt ook nog schoner, zo is de verwachting. Bijvoorbeeld doordat we meer elektrisch gaan rijden. Het PBL denkt dat de kans groot is dat we de Europese emissiedoelen in 2030 gaan halen.

Waar vroeger bijvoorbeeld zwavel een groot probleem was, speelt die stof nu nauwelijks nog een rol, merkt Hekkert op. "Dat leidde tot zure regen, waardoor bossen doodgingen. Maar nu hebben we het niet eens meer genoemd in onze presentatie."

Schonere kachels

Fijnstof is nog wel een punt van aandacht. Daar is volgens het PBL wel een daling te zien, maar veel minder scherp dan bij andere stoffen. "Van fijnstof worden mensen echt ziek, maar we hebben er ook zelf veel invloed op", zegt Hekkert.

Het gebruik van houtkachels stoot bijvoorbeeld veel fijnstof uit. Wie iets aan zijn vervuiling wil doen kan een schonere kachel aanschaffen.

Bekijk ook

Levensverwachting 8 maanden korter

Voor onze gezondheid en kwaliteit van leven is de luchtkwaliteit van groot belang. De levensverwachting in Nederland wordt door de luchtvervuiling gemiddeld 8 maanden ingekort. Als deze verbetering zich doorzet, kan dit teruglopen tot 4 maanden.

"Dat klinkt misschien niet als een groot verschuil, maar het is een gemiddelde voor heel Nederland. Veel mensen overlijden hier gewoon jaren eerder door."

Landbouwsector blijft vervuilen

Maar ondanks een forse daling van de ammoniakuitstoot, liggen de landelijke doelen voor stikstofdepositie op de natuur nog ver buiten bereik. "De landbouw is de sector die nog relatief veel blijft uitstoten", zegt Hekkert.

Als het gaat om de gezondheid van de mens gaat het nu een stuk beter, maar de natuur heeft het nog zwaar. Daar zal dan ook nog hard aan gewerkt moeten worden om aan de normen te voldoen. "We kunnen nog niet achterover leunen."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant