radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

Wat raketaanval op Israël betekent voor spanningen in Midden-Oosten: 'Netanyahu vindt het prettig om Iran als vijand te hebben'

Wat raketaanval op Israël betekent voor spanningen in Midden-Oosten: 'Netanyahu vindt het prettig om Iran als vijand te hebben'
Bron: EPA

De wereld houdt gespannen de adem in, hoe gaat Israël reageren na de raketaanval van Iran gisterenavond? "Als je in het Midden-Oosten wordt geraakt en je slaat niet terug, wordt je gezien als zwak. En Israël wil als sterke partij overkomen."

Iran heeft gisterenavond ongeveer 200 ballistische raketten op Israël afgevuurd. De aanval is volgens Iran een vergelding voor de liquidaties van leiders van Hezbollah en Hamas. Het Israëlische leger zegt geen berichten te hebben ontvangen over gewonden in Israël. Toch kondigde Israëlische premier Netanyahu aan dat de aanval kan rekenen op vergelding en daarbij gebruikte hij de woorden: "Iran heeft een grote fout gemaakt en zal ervoor boeten."

Wapengekletter met Iran

Dit soort 'wapengekletter' met Iran heeft volgens defensie-specialist Peter Wijninga van het Haags Centrum voor Strategische Studies veel meer impact op de wereldorde dan de oorlogen die momenteel woeden in Gaza en Libanon. Netanyahu sprak onlangs het Iraanse volk rechtstreeks toe en zei dat Israël niet in gevecht is met het Iraanse volk maar het regime. En dat het land zonder het regime een plek kan zijn zonder oorlog, onderdrukking en armoede.

"Het regime in Iran heeft het moeilijk", zegt Israël-kenner Peter Malcontent. "De steun onder de bevolking brokkelt af. Het gaat slecht met de economie omdat het land zucht onder de sancties die zijn opgelegd door de Verenigde Staten." Volgens hem kijkt Israël met argwaan naar Iran. "Het is de enige grote macht in de regio die werkt aan een atoombom. Israël heeft die al en zit er niet op te wachten dat een ander land ook een atoombom krijgt. Zeker niet als dat land een aartsvijand van Israël is."

Bekijk ook

Olie-industrie als doelwit

Daarom denkt Malcontent dat plekken waar aan zo'n nucleair wapen wordt gewerkt een mogelijk doelwit kan zijn. "Israël weet waar die gebouwen zijn, zij hebben ze in het verleden al proberen te treffen." Dus het is volgens hem niet ondenkbaar.

"Ze hebben uranium-verrijkingsfabrieken, Israël is bang dat Iran een nucleair wapen krijgt", voegt Wijninga toe. "Dat is echt een bedreiging voor Israël. Dus het zou kunnen dat ze zo'n fabriek aanvallen. Daarnaast is ook de olie-industrie een mogelijke interessante locatie, want dat is echt de 'money-maker' van het land."

'Israël is aan zet'

Volgens Wijninga zal Israël mogelijk raketten afvuren op doelen die schade brengen aan de Islamitische revolutionaire garde en het volk ontzien. Militaire doelen dus, zoals opslagplaatsen voor wapens.

"Israël is aan zet, want als je in het Midden-Oosten wordt geraakt en niet terug slaat, wordt je gezien als zwak. Israël wil als een sterke partij overkomen. Als je revolutionaire garde goed weet te raken, zou je de wapens uit de handen slaan zodat Israël niet meer kan worden bedreigd."

Bekijk ook

Imago van Netanyahu

Beide deskundigen zijn het erover eens dat beide landen niet zitten te wachten op een grootschalige oorlog. Maar dat wederzijdse dreiging de politieke leiders wel wat kan opleveren. "Netanyahu vindt het prettig om Iran als vijand te hebben", zegt Malcontent. "Vorig jaar ging het namelijk alleen maar over de strijd tussen Israël en Hamas. Nu wordt het steeds meer oorlog tussen Israël en Iran. Handig voor Netanyahu, want de internationale kritiek op Gaza nam toe."

Westerse landen keuren af wat er in Gaza gebeurt, maar steunen Israël wel in hun strijd tegen Iran, zegt Malcontent. "Op die manier kan hij zorgen dat het westen achter hem blijft staan." Het binnenlandse imago van Netanyahu heeft volgens Wijninga behoorlijk wat schade opgelopen na de aanslagen van 7 oktober. "Dat hij zich in slaap heeft laten sussen door Hamas en natuurlijk de crisis met de gijzelaars die nog steeds niet bevrijdt zijn. De oorlog met Iran is voor Netanyahu een bliksemafleider van die situatie."

Wat gaat Israel doen na raketaanval Iran

'Amerika kan niks anders dan hem steunen'

Volgens Malcontent is het nu nog de vraag wat de bondgenoten van Israël en Iran toestaan. "Amerikanen kunnen niet anders dan hem steunen, maar zij willen ook niet dat er een grootschalige oorlog uitbreekt midden in de Amerikaanse verkiezingsstrijd."

Ook de bondgenoten van Iran zitten volgens Malcontent niet te wachten op een oorlog. "Iran heeft banden aangetrokken met Rusland en het land levert ook wapens aan Rusland voor de oorlog met Oekraïne. China heeft ook goede relaties met Iran en is afhankelijk van Iraanse olie."

'Niemand durft stap te zetten'

Is er iemand nog bezig met vrede? Volgens Wijninga is Israël blijven steken op de 7de dag van de 6-daagse oorlog in 1967. "Israel heeft toen uit voorzorg alle omliggende landen zo zwaar beschadigd dat niemand Israël meer kon aanvallen. Maar daarna heeft niemand bedacht: 'Hoe nu verder?'" Velen vragen zich volgens Wijninga af wat nu het plan is van Israël.

Malcontent ziet dat het niemand lukt om via diplomatieke kanalen vrede te brengen in het Midden-Oosten. "Arabische landen zitten niet te wachten op oorlog. Egypte niet, Jordanië niet en Saudi Arabië ook niet. Alleen geen van die landen is tot nog toe sterk genoeg geweest om de geweldspiraal te stoppen." Het lukt de Amerikanen en Europeanen volgens hem ook niet. "Er is meer nodig om dit conflict te bezweren, maar niemand durft die stap te zetten."

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren

Een derde van 55-plussers vindt dat ze te groot wonen, maar zoektocht naar toekomstbestendig huis duurt vaak jaren
Bron: ANP

Een derde van 55-plussers vindt hun woning te groot voor wat ze nodig hebben. Veel van hen willen wel ruimte maken voor jonge huizenzoekers, maar doorstromen blijkt lastig: 30 procent zoekt al ruim 2 jaar naar een geschikte woning.

Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag onder bijna 30.000 leden van het Opiniepanel. Onder alle ondervraagde 55-plussers zoekt 15 procent op dit moment naar een toekomstbestendige woning, en wil nog eens 27 procent dat op termijn gaan doen. Onder de 55-plussers die op dit moment te groot wonen, is dat aandeel nog groter.

'Gezinnen kunnen ruimte beter gebruiken'

Een derde (33 procent) van alle 55-plussers in het onderzoek laat weten op dit moment meer woonruimte in gebruik te hebben dan nodig. Voor de meesten van hen gaat dat om een woning van 100 vierkante meter of groter. Sommigen willen graag naar een woning met minder trappen, minder tijd kwijt zijn aan de schoonmaak, of ruimte bieden aan jonge huizenzoekers.

"Ik ben alleenstaand in een eengezinswoning, het onderhoud wordt me een beetje te veel", vertelt een gepensioneerde deelnemer. "Er zijn gezinnen die de ruimte veel beter kunnen gebruiken."

Hoe denken jongeren en 55-plussers over de grootte van hun woning?

Jongeren komen ruimte tekort

Die opvatting kunnen veel jongeren beamen. Waar 55-plussers vaker woonoppervlakte over hebben, moet een vijfde (21 procent) van 18- tot en met 34-jarigen het doen met een woning die te klein is voor hun situatie. Van hen woont 40 procent momenteel in een woning van minder dan 50 vierkante meter.

"We willen eigenlijk kinderen, maar stellen dat al jaren uit omdat we geen geschikte woning kunnen vinden", laat een jongere in zo'n woning weten. "Ik ben bang dat het voor ons al te laat is tegen de tijd dat de woningmarkt weer hersteld is."

Zijn 55-plussers van plan te verhuizen naar een toekomstbestendige woning?

Zoektocht naar woning

Een flinke groep van 55-plussers met een te grote woning is best bereid om plaats te maken voor woningzoekende jongeren en daarbij ruimte in te leveren.

Een derde van hen (34 procent) is op dit moment al op zoek naar een woning die beter geschikt is om op latere leeftijd in te wonen. Nog eens 40 procent zou dat op termijn willen.

Minder woning, hogere huur

Toch is het voor een ruime meerderheid (85 procent) van de 55-plussers die nu op zoek zijn, lastig om iets te vinden. 30 procent geeft aan al minstens 2 jaar bezig te zijn met het vinden van de juiste woning. Zij zien weinig geschikte opties en lange wachttijden in de sociale huur, maar zouden er vaak ook financieel flink op achteruit gaan.

"Ik wil graag kleiner wonen, maar kan alleen een appartement krijgen van 1.500 euro", laat iemand weten. "Dan zou ik een tuin én ruimte inleveren voor ruim 500 euro per maand meer."

Hoe lang zijn 55-plussers al op zoek naar toekomstbestendige woning?

Niet iedereen wil verhuizen

Bovendien zou ongeveer een vijfde (21 procent) van 55-plussers ondanks een te grote woning helemaal niet willen verhuizen. Voor sommigen is hun woning al voldoende geschikt om ook later nog te kunnen wonen.

Anderen hebben daarvoor aanpassingen laten doen, zoals het plaatsen van een traplift of het bouwen van een badkamer op de begane verdieping om langer in hun huis te kunnen blijven.

Gehecht aan woning

Daarnaast spelen er, ook onder ouderen die hun huidige woning eigenlijk te groot vinden, sentimentele redenen mee om niet weg te willen.

Bijvoorbeeld omdat ze gehecht zijn aan hun huis of niet weg willen uit hun sociale omgeving. "Een fijne buurt en een riant huis, daar kan geen appartement tegenop", besluit een deelnemer.

Bekijk ook

info

Over dit onderzoek

Het onderzoek is gehouden van 14 maart tot en met 3 april 2025. Er deden in totaal 29.827 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee, onder wie 3.490 deelnemers van 55 jaar en ouder, die een woning voor latere leeftijd zoeken. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk: leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur, gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom in Nederland geboren Mikael (12) nu waarschijnlijk wel definitief 'terug' naar Armenië wordt gestuurd

Afgelopen zomer was er veel aandacht voor de situatie van de 12-jarige Mikael. Hij is in Nederland geboren maar wordt uitgezet naar Armenië, waar zijn ouders vandaan komen. Wat voor opties heeft hij nog om toch te blijven? "Einde van de rit in Nederland."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant