De samenwerking binnen Air France-KLM verloopt ruim tien jaar na het samengaan nog steeds uitermate stroef, er is sprake van groot onderling wantrouwen. Beide partijen betichten elkaar ervan het eigenbelang voor te laten gaan op het groepsbelang. Dit blijkt uit een vertrouwelijk rapport in handen van EenVandaag. 

Het gaat om een onderzoek onder 50 managers van Air France-KLM, uitgevoerd in opdracht van de Frans-Nederlandse vakbonden. Reinier Castelein, voorzitter van vakbond De Unie, is geschokt door de resultaten: “De ondervraagde managers twijfelen er zelfs aan of Air France-KLM in staat zal zijn te overleven.”

Tijdbom

De managers zien de toekomst van Air France-KLM somber in. KLM-managers stellen: “Frankrijk is een soort Griekenland maar dan groter. De Franse economie is een tijdbom en Air France is een kleine tijdbom.” Air France-managers zeggen: “Nederlanders voelen zich superprofessioneel, supercool en dat zeggen ze ook. Wij voelen ons de Marokkanen van de Nederlanders. Je kunt wel leuk resultaten najagen en 30% van het personeel wegsnijden maar de werklast komt uiteindelijk op onze schouders te liggen.”

Enorm onderling wantrouwen

Managers van zowel Air France als KLM denken allebei dat de ander uit is op het eigenbelang in plaats van het grotere, gezamenlijke belang. Fransen vinden dat ze competenter zijn dan de Nederlanders: “Bij Air France kijken we naar wat het beste is voor het geheel. Bij de KLM staan de belangen van de KLM voorop”, aldus de Franse managers. Nederlanders vinden dat de Fransen vooral uit zijn op baanbehoud.

Angstcultuur

De ondervraagde managers zouden vooral graag zonder taboes of angst hun mening willen geven. Managers in het onderzoek: “Het is ons verboden de toekomst openlijk te bespreken. Topmanagers zouden moeten luisteren naar de mensen die dit werk elke dag doen. Wanneer krijgen deze mensen de gelegenheid hun visie te presenteren zonder het risico ontslagen te worden?” Vakbondsvoorzitter Castelein van De Unie herkent deze angst: “Medewerkers zijn bang hun mening te geven uit angst voor ontslag.”

Leegroven KLM

Onder de managers Air France-KLM is angst voor de verhoudingen binnen het bedrijf. Castelein: “Zorg ervoor dat de Fransen niet in stilte de komende tijd gaan roven bij KLM. Een van de Franse vakbonden spreekt al letterlijk over de ‘oorlog’ aan KLM-ers.”  De cultuurverschillen tussen Air France en KLM zijn ruim 10 jaar na het samengaan nog steeds onoverbrugbaar, zo blijkt uit het onderzoek. Castelein in EenVandaag: “De Fransen weten nog steeds geen winstgevend bedrijf neer te zetten. Terwijl KLM wel enorme productiviteitsverbeteringen heeft laten zien. De Franse piloten staken het bedrijf bijna kapot."

KLM’s reactie op het Frans-Nederlands onderzoeksrapport

"In de media zijn berichten verschenen over een onderzoeksrapport van Air France-KLM en de onderlinge samenwerking.

Het rapport dat EenVandaag in handen heeft, gaat om een onderzoek onder 50 managers van Air France en KLM, uitgevoerd in opdracht van de Frans-Nederlandse vakbonden, bevat daarmee het sentiment van zowel Franse als Nederlandse collega’s. 

Gezien de discussies van de afgelopen jaren en maanden begrijpen we de verschillende sentimenten en kunnen we de geschetste situaties in het rapport plaatsen. Daar waar het beter moet, maar ook daar waar het wel goed gaat. We nemen deze sentimenten uiterst serieus.

De komende periode zullen we gezamenlijk met Air France en Air France-KLM bepalen hoe we hier lessen uit kunnen trekken en tot verbeteringen komen daar waar dat nodig is. Hierin zullen we uiteraard de diverse scenario’s uit het rapport over hoe verder, ook meenemen."

Update: Air France-KLM kiest ervoor de opdrachtgevers van het onderzoek te laten reageren op ons verzoek om een reactie.

In een telefonisch gesprek met opdrachtgever voor het onderzoek Omnes (samenwerkende vakbonden van Air France en KLM) laten twee vertegenwoordigers (Geoffroy Bouvet, Voorzitter OMNES en Robert Swankhuizen, Voorzitter/President Nederlandse Vereniging van Luchtvaart Technici NVLT) weten de negatieve berichtgeving over het rapport te betreuren. Met het rapport wilde Omnes inventariseren hoe werknemers de samenwerking tussen Air France en KLM ervaren. Volgens hen geeft het onderzoek een beeld van de onderlinge relatie en dient het rapport juist als startpunt om te werken aan oplossingen en verbeteringen. In mei van dit jaar zijn binnen Omnes werkgroepen geformeerd om verbeteringen uit te werken. Voorzitter van de Air France KLM Group Jean-Marc Janaillac heeft beloofd de uitkomsten van de werkgroepen over te nemen en de verbeteringen te willen realiseren.”

Het Amerikaanse bedrijf Uber wil vanaf 2026 zelfrijdende taxi's aanbieden in Europa. Het bedrijf werkt nu samen met de Chinese ontwikkelaar Momenta om dit voor elkaar te krijgen. Maar is Nederland daar klaar voor? "Infrastructuur is goed geregeld."

Ruim 180 Surinamers hebben een verblijfsvergunning gekregen die ze na de onafhankelijkheid in 1975 zijn kwijtgeraakt. Maar door strenge eisen zijn er ook afwijzingen. Dat moet anders, vindt gemeente Amsterdam. "Het leidt tot schrijnende situaties."

Naast de verblijfsvergunningen die zijn afgegeven, zijn er nog ongeveer 25 in behandeling. Een van de mensen die nu al succesvol gebruik heeft kunnen maken van de regeling is Jayant Ganesh uit Den Haag. Hij woonde bijna 25 jaar zonder papieren in Nederland, maar krijgt nu een verblijfsvergunning.

'Ik kon die beslissing niet zelf nemen'

"Ik ben er heel erg blij mee, het neemt alle angst en stress weg. Ik hoef niet meer op de straat te lopen en bang te zijn dat ik word opgepakt en uitgezet", vertelt hij. "Het is een opluchting en het geeft ons ook de erkenning die wij verdienen, gezien het feit dat wij ons Nederlandschap nooit hebben afgestaan."

Ganesh was nog een kind toen Suriname onafhankelijk werd. "Ik kon dus niet de beslissing nemen of ik Nederlander wilde blijven of Surinamers wilde worden."

25 jaar ongedocumenteerd

In 2000 komt hij op zijn 29ste naar Nederland, maar papieren krijgt hij niet. "Gelukkig had ik hier een netwerk van familie en vrienden die mij opvingen. Ik heb meerdere keren bij de IND aangeklopt de afgelopen 25 jaar, maar steeds zonder succes."

Nu Ganesh wel een verblijfsvergunning heeft, voelt hij zich weer een vrij mens: "Ik kan nu legaal werk zoeken, ik kan in aanmerking komen voor een huurwoning en het belangrijkste, ik kan nu gewoon over straat lopen zonder dat ik bang ben dat er iets gebeurt."

Eenmalige speciale regeling

Om Surinamers als Ganesh tegemoet te komen, kwam voormalig staatssecretaris Van der Burg afgelopen jaar met een eenmalige, speciale regeling, waar Surinaamse oud-Nederlanders tussen 1 januari en 1 juli van dit jaar gebruik van kunnen maken.

Iedereen die geboren is voor 25 november 1975, de dag dat Suriname onafhankelijk werd, en die kan aantonen dat hij of zij langer dan 10 jaar in Nederland woont, komt in aanmerking voor een verblijfsvergunning.

500 zaken afgewezen

Maar die laatste eis, 10 jaar onafgebroken in Nederland wonen, zorgt er nu voor dat ruim 500 zaken van Surinaamse oud-Nederlanders zijn afgewezen. Zij konden niet bewijzen dat ze meer dan 10 jaar in Nederland woonden.

"Veel mensen vallen hierdoor buiten de boot", merkt wethouder van Amsterdam Rutger Groot Wassink. Zijn gemeente is verantwoordelijk voor de uitvoering van de regeling.

'Historisch onrecht'

Om deze groep mensen toch te helpen, pleit hij voor het verkorten van de eis, van 10 naar 5 jaar: "Zodat meer mensen gebruik kunnen maken van deze regeling."

"We hebben het hier over Nederlanders die ten onrechte niet de Nederlandse status hebben gekregen", gaat de wethouder verder. "Ik vind dat historisch onrecht en dat kunnen we nu rechtzetten."

Schrijnende situaties

Hij voorziet grote problemen voor deze groep als ze ongedocumenteerd blijven. "Het is voor die mensen buitengewoon vervelend en het leidt ook tot schrijnende situaties."

"Ze moeten dan illegaal wonen, illegaal werken en ze hebben geen toegang tot zorg. Het is een buitengewoon ingewikkeld bestaan voor deze mensen", aldus Groot Wassink.