radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

‘Wantrouwen bedreigt voortbestaan Air France-KLM’

De samenwerking binnen Air France-KLM verloopt ruim tien jaar na het samengaan nog steeds uitermate stroef, er is sprake van groot onderling wantrouwen. Beide partijen betichten elkaar ervan het eigenbelang voor te laten gaan op het groepsbelang. Dit blijkt uit een vertrouwelijk rapport in handen van EenVandaag. 

Het gaat om een onderzoek onder 50 managers van Air France-KLM, uitgevoerd in opdracht van de Frans-Nederlandse vakbonden. Reinier Castelein, voorzitter van vakbond De Unie, is geschokt door de resultaten: “De ondervraagde managers twijfelen er zelfs aan of Air France-KLM in staat zal zijn te overleven.”

Tijdbom

De managers zien de toekomst van Air France-KLM somber in. KLM-managers stellen: “Frankrijk is een soort Griekenland maar dan groter. De Franse economie is een tijdbom en Air France is een kleine tijdbom.” Air France-managers zeggen: “Nederlanders voelen zich superprofessioneel, supercool en dat zeggen ze ook. Wij voelen ons de Marokkanen van de Nederlanders. Je kunt wel leuk resultaten najagen en 30% van het personeel wegsnijden maar de werklast komt uiteindelijk op onze schouders te liggen.”

Enorm onderling wantrouwen

Managers van zowel Air France als KLM denken allebei dat de ander uit is op het eigenbelang in plaats van het grotere, gezamenlijke belang. Fransen vinden dat ze competenter zijn dan de Nederlanders: “Bij Air France kijken we naar wat het beste is voor het geheel. Bij de KLM staan de belangen van de KLM voorop”, aldus de Franse managers. Nederlanders vinden dat de Fransen vooral uit zijn op baanbehoud.

Angstcultuur

De ondervraagde managers zouden vooral graag zonder taboes of angst hun mening willen geven. Managers in het onderzoek: “Het is ons verboden de toekomst openlijk te bespreken. Topmanagers zouden moeten luisteren naar de mensen die dit werk elke dag doen. Wanneer krijgen deze mensen de gelegenheid hun visie te presenteren zonder het risico ontslagen te worden?” Vakbondsvoorzitter Castelein van De Unie herkent deze angst: “Medewerkers zijn bang hun mening te geven uit angst voor ontslag.”

Leegroven KLM

Onder de managers Air France-KLM is angst voor de verhoudingen binnen het bedrijf. Castelein: “Zorg ervoor dat de Fransen niet in stilte de komende tijd gaan roven bij KLM. Een van de Franse vakbonden spreekt al letterlijk over de ‘oorlog’ aan KLM-ers.”  De cultuurverschillen tussen Air France en KLM zijn ruim 10 jaar na het samengaan nog steeds onoverbrugbaar, zo blijkt uit het onderzoek. Castelein in EenVandaag: “De Fransen weten nog steeds geen winstgevend bedrijf neer te zetten. Terwijl KLM wel enorme productiviteitsverbeteringen heeft laten zien. De Franse piloten staken het bedrijf bijna kapot."

KLM’s reactie op het Frans-Nederlands onderzoeksrapport

"In de media zijn berichten verschenen over een onderzoeksrapport van Air France-KLM en de onderlinge samenwerking.

Het rapport dat EenVandaag in handen heeft, gaat om een onderzoek onder 50 managers van Air France en KLM, uitgevoerd in opdracht van de Frans-Nederlandse vakbonden, bevat daarmee het sentiment van zowel Franse als Nederlandse collega’s. 

Gezien de discussies van de afgelopen jaren en maanden begrijpen we de verschillende sentimenten en kunnen we de geschetste situaties in het rapport plaatsen. Daar waar het beter moet, maar ook daar waar het wel goed gaat. We nemen deze sentimenten uiterst serieus.

De komende periode zullen we gezamenlijk met Air France en Air France-KLM bepalen hoe we hier lessen uit kunnen trekken en tot verbeteringen komen daar waar dat nodig is. Hierin zullen we uiteraard de diverse scenario’s uit het rapport over hoe verder, ook meenemen."

Update: Air France-KLM kiest ervoor de opdrachtgevers van het onderzoek te laten reageren op ons verzoek om een reactie.

In een telefonisch gesprek met opdrachtgever voor het onderzoek Omnes (samenwerkende vakbonden van Air France en KLM) laten twee vertegenwoordigers (Geoffroy Bouvet, Voorzitter OMNES en Robert Swankhuizen, Voorzitter/President Nederlandse Vereniging van Luchtvaart Technici NVLT) weten de negatieve berichtgeving over het rapport te betreuren. Met het rapport wilde Omnes inventariseren hoe werknemers de samenwerking tussen Air France en KLM ervaren. Volgens hen geeft het onderzoek een beeld van de onderlinge relatie en dient het rapport juist als startpunt om te werken aan oplossingen en verbeteringen. In mei van dit jaar zijn binnen Omnes werkgroepen geformeerd om verbeteringen uit te werken. Voorzitter van de Air France KLM Group Jean-Marc Janaillac heeft beloofd de uitkomsten van de werkgroepen over te nemen en de verbeteringen te willen realiseren.”

Download

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Dit betekent uitslag van verkiezingen in Duitsland voor Nederland (en Europa)

Dit betekent uitslag van verkiezingen in Duitsland voor Nederland (en Europa)
Friedrich Merz, leider van de Duits christendemocratische CDU/CSU
Bron: AFP

Door de verkiezingswinst van het christendemocratische CDU/CSU schuift de Duitse regering waarschijnlijk op naar rechts. Wat betekent deze uitslag voor Nederland en andere Europese landen? "Nederland en Duitsland zitten erg op één lijn."

Lijsttrekker Friedrich Merz van CDU/CSU is de beoogde opvolger van de huidige bondskanselier Olaf Scholz. Merz heeft aangegeven dat hij haast wil maken met het vormen van een regering.

Ideeën overlappen

"Ik denk dat het voor Nederland niet slecht is als Merz de nieuwe bondskanselier wordt", zegt Hanco Jürgens van het Duitsland Instituut. "De ideeën van de CDU zijn over het algemeen in lijn met wat Nederland politiek gezien wil. Bijvoorbeeld als het over financiën gaat: zuinig aan doen en niet te veel geld over de balken smijten."

Ook op het gebied van defensie zijn er overeenkomsten, volgens Jürgens. En als het om Amerika gaat, dat heeft aangekondigd dat het zonder Europa wil beslissen over het einde van de oorlog in Oekraïne. Duitsland is er, net als Nederland, geen voorstander van om alles Europees te regelen, zonder Amerika. "Het zal er alles aan doen om Amerika toch te betrekken."

Afhankelijk voor kernwapens

Dat Duitsland en Nederland wat dat betreft op één lijn liggen, heeft ermee te maken dat zowel Nederland als Duitsland geen eigen kernwapens hebben, legt Jürgens uit.

"We zijn afhankelijk van de Amerikaanse 'veiligheidsparaplu'. En een sterkere kanselier, zoals Merz, is ook in het belang van Nederland."

Bekijk ook

Europees leger

Eerdere uitspraken van Merz hintten erop dat hij de positie van Europa wil versterken met een Europees leger. Toch is het volgens Jürgens afwachten of dat ook daadwerkelijk gaat gebeuren. "Dat hebben we al eerder gezien met Angela Merkel en Macron. Zij hadden ook allerlei ideeën over een Europees leger, die uiteindelijk nooit gerealiseerd zijn", vertelt de Duitslandkenner.

"Uitspraken zijn mooi, maar of ze ook werkelijkheid worden, moeten we zien. Bovendien zijn de Fransen en Duitsers niet alleen. Die moeten ook rekening houden met Polen, Denemarken, Tsjechië en Nederland. Dus er is nog heel veel tijd nodig om zulke ideeën vorm te geven."

info

De Duitse verkiezingsuitslag

CDU/CSU is met lijsttrekker Friedrich Merz de grootste partij geworden in Duitsland met 28,4 procent, de radicaal-rechtse partij AfD kreeg 20,1 procent van de stemmen en de sociaaldemocratische SPD van de huidige bondskanselier Olaf Scholz, heeft een nederlaag geleden met 16,3 procent van de stemmen.

'Duitse economie raakt ons minder hard'

Naast defensie, was ook de economie een belangrijk verkiezingsthema. De huidige Duitse economie staat namelijk erg onder druk. Economen waarschuwden eerder al dat de kwakkelende Duitse economie invloed kan hebben op Nederland. Ook Jürgens ziet dat: "Als het niet goed gaat in Duitsland, heeft dat ook gevolgen voor Nederland, met name voor toeleveranciers van bijvoorbeeld de auto-industrie."

Maar volgens hem hoeven we ons wat dat betreft nog geen grote zorgen te maken. "Het spreekwoord 'als Duitsland niest wordt Nederland verkouden', gaat tegenwoordig minder op. Dit omdat wij meer internationale industrie hebben gekregen, zoals ASML. Dat maakt ons onafhankelijker." Bovendien ziet Jürgens dat de Nederlandse economie gegroeid is, waardoor wat er in Duitsland gebeurt, ons minder hard zal raken.

Bekijk ook

Weinig geld naar de EU

Hoewel Merz voorstander is van samen optrekken binnen Europa, merkt Jürgens ook op dat de Duitse lijsttrekker daar niet te veel geld aan wil uitgeven. "En dat is denk ik wel een probleem. Want de komende jaren zal er toch veel geld moeten worden uitgegeven aan de EU, bijvoorbeeld aan de Europese defensie-industrie. En dat zie ik nog niet zo snel gebeuren. Juist niet, omdat Merz eigenlijk het begrotingstekort niet wil laten oplopen en zuinig is als het gaat om Europa."

Jürgens: "Merz wil dat Duitsland de grootste economie van Europa is en dus ook de leiding moet nemen in het debat. Het is wel duidelijk dat Merz een beetje een haantje de voorste is. Duitsland wil de leiding nemen, vooral nu Trump zijn handen lijkt af te trekken van Europa."

Wat betekent de Duitse verkiezingsuitslag voor Nederland?

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Komt er een Europees defensiefonds? 'Er moet meer vertrouwen onderling komen'

Komt er een Europees defensiefonds? 'Er moet meer vertrouwen onderling komen'
Landmacht in startblokken voor NAVO-oefening Steadfast Defender
Bron: ANP

Europa moet zo snel mogelijk een defensiefonds oprichten om samen wapens in te kopen. Er moeten extra tanks, vliegtuigen en munitie komen, nu de steun van de Verenigde Staten niet langer zeker is. Nederland is tegen zo'n fonds. Is dat terecht?

Volgens Harald Benink, hoogleraar Bankwezen en Financiering aan Tilburg University zijn er twee mogelijkheden. Alle landen gaan, ieder voor zich, de defensie-uitgaven verhogen. Een alternatief is een Europees defensiefonds waarbij alle landen gezamenlijk 500 tot 700 miljard euro lenen.

Risico's delen

Het probleem bij het verhogen van de defensie-uitgaven per land, is volgens Bennink dat een aantal landen al zeer hoge staatsschulden hebben als percentage van hun nationaal inkomen. Als landen als Italië en Frankrijk hun staatsschulden verder verhogen, kun je de situatie krijgen dat we weer een nieuwe eurocrisis krijgen. Niet verstandig dus, denkt Benink.

Bij het alternatieve plan: een Europees defensiefonds, deel je juist de risico's. "Als je een fonds creëert, dan wordt de terugbetaling van de obligaties gegarandeerd door alle 27 landen van de Europese Unie", legt hij uit.

Coronaherstelfonds

In 2020 deed Europa iets soortgelijks met het coronaherstelfonds. "Toen heeft Europa voor 750 miljard euro geleend", vertelt econoom Benink. Het geld ging toen naar de landen zelf, het defensiefonds moet Europees worden besteed.

"Voor fabrieken voor wapens in Duitsland of Frankrijk, tanks in Duitsland", noemt hij als voorbeelden waar dat geld naartoe kan gaan. "Je moet dat Europees aanvliegen en niet op het niveau van alle landen. Want dan krijg je dat iedereen weer zijn eigen industrie gaat bevoordelen."

Bekijk ook

Vertrouwen

Macro econoom Edin Mujagić van Beleggingsfonds Hoofbosch noemt het 'volkomen logisch' dat Europese landen zoveel mogelijk samen doen. "Samen sta je sterker", zegt hij. "Als we het over defensie hebben, dan zou je in principe veel beter samen kunnen optrekken en dus die uitgaven ook samen kunnen financieren."

Maar voor een gezamenlijk fonds - waarbij iedereen garant staat voor elkaar - is weinig vertrouwen tussen de landen onderling. Bij invoering van de euro zijn er afspraken gemaakt over schulden en investeringen in het defensiebudget. "Er zijn heel veel Europese landen die zich al die tijd niets of weinig aangetrokken hebben van die regels", zegt hij. "Daar betalen wij nu de prijs van."

Nederland tegenstander

Nederland is een tegenstander van een defensiefonds omdat het 'traditioneel' tegen staatsleningen is. "Dat was vijf jaar geleden met het coronaherstelfonds ook al zo", zegt Benink. Na vier nachten onderhandelen is Nederland toen toch akkoord gegaan. Toenmalig premier Rutte zei dat dit nooit meer zou gebeuren.

Maar de wereld is in die tijd fors veranderd. Groot-Brittanië verdween uit de Europese Unie, Denemarken was tegen, maar draaide bij nadat Trump dreigde met het innemen van Groenland. Ook de winnaar van de Duitse verkiezingen, Friedrich Merz zegt een voorstander te zijn van zo'n Europees defensiefonds.

Bekijk ook

'Er zullen bijeffecten zijn'

Nederland staat steeds meer geïsoleerd in Europa, zegt Mujagić. "Nederland is niet zo heel groot om continu tegen heel veel dingen 'nee' te kunnen zeggen. Ik vrees dat - als Europa ervoor kiest om deze weg te nemen - we als Nederland ook mee moeten."

Mujagić: "Als je geen grote bondgenoten achter je hebt, wordt het heel moeilijk om dit soort ontwikkelingen in je eentje tegen te gaan." Volgens hem zijn er twee opties: je doet het of je doet het niet. "Welke van de twee je ook kiest, de kans is groot dat er negatieve bijeffecten zullen zijn."

Druk van Trump

Hoewel Nederland onder Rutte nog tegen is, denkt Benink niet dat hij zich als secretaris-generaal van de NAVO zal verzetten tegen een defensiefonds. Trumps druk op Europa om meer uit te geven aan defensie groeit, maar veel landen voldoen nog niet eens aan de norm van 2 procent.

Trump weet dat dit niet binnen een jaar kan. "Maar hij wil geloofwaardige plannen zien", vult de econoom aan. Als dat plan er niet ligt, trekt hij zijn handen van de NAVO af. "Er zal dus een geloofwaardig plan moeten liggen voor de NAVO-top in Den Haag eind juni. Dat is al over vier maanden."

Komt er een Europees defensiefonds? 'Er moet meer vertrouwen onderling komen'

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant