Bij de Johan Cruijff Arena ging het helemaal mis na het staken van de wedstrijd Ajax - Feyenoord. Boze hooligans bestormden de hoofdingang, waarna de ME moest worden ingezet. Waarom betaalt de club daar niet voor? Hoogleraar Marjan Olfers legt het uit.

De harde kern van Ajax gooide tot meerdere keren toe vuurwerk op het veld. Volgens protocol werd de wedstrijd daarom gestaakt, met rellen buiten het stadion als gevolg. De politie zette onder andere traangas in om de situatie weer tot rust te brengen.

Druk op politiecapaciteit

Politiebonden ACP en de Nederlandse Politiebond (NPB) riepen na afloop op tot maatregelen. Regelmatig moet de politie worden ingezet rond voetbalwedstrijden en dat gaat ten koste van de capaciteit op andere plekken. "Dat is de reden dat we niet in de wijk zijn", zegt een woordvoerder van de NPB tegen het AD.

Is het niet mogelijk dat voetbalclubs opdraaien voor de inzet van de politie? Via de chat van EenVandaag kregen we die vraag veel binnen bij eerdere incidenten rondom voetbalwedstrijden.

Binnen en buiten het stadion

Hoogleraar sport en recht Marjan Olfers vertelt dat het simpelweg niet zo geregeld is in ons land. "De club is verantwoordelijk voor wat er in hun eigen huis, dus in het stadion, gebeurt. Gaat het om wat er op openbaar terrein gebeurt, dan is het in eerste instantie de verantwoordelijkheid van de politie."

"Behalve als er echt strafbare gedragingen zijn in het stadion", gaat Olfers verder, "dan zal de politie daar natuurlijk wel in actie komen."

Afspraken met de club

Voor een club komt er bij de handhaving in het stadion al veel kijken, vertelt de hoogleraar. "De club moet voldoende stewards aanstellen en huurt bijvoorbeeld ook private beveiliging in. De organisatie van de beveiliging in het stadion moet dus wel op orde zijn." Bij het verlenen van een vergunning door de burgemeester, worden hier met de club ook afspraken over gemaakt.

"Als je daaraan voldoet, en aan alle andere eisen die gesteld worden, dan heb je alles gedaan wat in redelijkheid in jouw vermogen ligt", legt Olfers uit. Bij die afspraken vooraf houdt het ook niet op: "Tijdens de wedstrijd is het de taak van de club om natuurlijk zo goed mogelijk in te grijpen als ze iets ontdekken."

Bekijk ook

Wanneer ben je een supporter?

In theorie zouden we ervoor kunnen kiezen om clubs verantwoordelijk te houden voor het gedrag van hun supporters, zegt Olfers. Maar dan moet er wel een verband worden aangetoond en dat is niet in alle gevallen makkelijk. "Als jij morgen gaat rellen met een Feyenoord- of Ajax-shirt aan, doe je dat dan als supporter? Dat is niet in alle gevallen even duidelijk."

Ze verwijst naar Feyenoord-fans die in 2015 een fontein vernielden in het centrum van Rome, ver buiten een stadion dus. Uiteindelijk kreeg die actie wel consequenties: Feyenoord gaf verschillende rellende supporters een stadionverbod.

Kosten voor de samenleving

Daarnaast is de voetbalwereld ook lang niet de enige plek waar politie nodig is, zegt Olfers. "Bij andere events is vaak ook politie aanwezig. Stel we zouden voetbal verbieden, hebben we dan helemaal geen rellende groepen meer?" Olfers denkt van niet: "Ik denk dat het een maatschappelijk probleem is."

De kosten voor de openbare orde zijn nu eenmaal kosten voor de samenleving, vertelt de hoogleraar. "De openbare veiligheid is een gedeeld probleem en daar betalen we met z'n allen voor. En de club draait op voor de kosten in het stadion. Dat drukt al een enorme last op de uitgaven."

Bekijk ook

'In de keten nog veel te winnen'

Kan voetbalclubs dan helemaal niets worden aangerekend? Volgens Olfers zouden er meer maatregelen kunnen worden genomen dan nu gebeurt. "De vraag is natuurlijk altijd: doet de club voldoende? Moet de harde kern bijvoorbeeld niet verspreid worden over het stadion? Het geweld speelt zich meestal af binnen een bepaalde groep, maar als je die ontmantelt, dan neemt het risico op wangedrag wellicht af."

Ook in het algemeen zijn er volgens de hoogleraar nog wel stappen te zetten als het gaat om het detecteren en bestraffen van geweldplegers. "Met name gaat dat om: wie komt er binnen en wanneer? En een digitale meldplicht is er bijvoorbeeld niet. In die hele keten gaat het nog niet heel lekker, dus voor de clubs is daar nog een hele hoop te winnen."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.