Waarom het bouwen van een onderzeeboot veel moeilijker is dan een ruimteschip

De Nederlandse onderzeevloot is aan vervanging toe. En verschillende scheepswerven zijn in de running om de nieuwe onderzeeër te bouwen. Volgens een Zweedse onderzeebootbouwer is het ingewikkelder om een onderzeeboot te bouwen dan een ruimteschip.

En die Zweedse onderzeebootbouwer heeft gelijk. We zoeken uit hoe dat kan.

Veel bar

Wetenschapsjournalist van Quest Adriaan ter Braack legt uit dat zowel een onderzeeboot als een ruimteschip in omgevingen komen waar de druk heel anders is.

"Een ruimteschip zit enorm vernuftig in elkaar, maar als je kijkt naar drukbeheer dan is dat niet zo complex als bij een duikboot. Een onderzeeër gaat zo diep, die krijgt ongelooflijk veel bar te verduren."

Ruimteschip bouwen niet makkelijk

Eerst even inzoomen op de bouw van een ruimteschip. Want dat is makkelijker dan het bouwen van een onderzeeër, maar zeker niet makkelijk. Bij een ruimteschip is het bijvoorbeeld de bedoeling dat de druk in de cabine hetzelfde blijft. "Net als bij een vliegtuig. Je wil ongeveer één bar hebben, zodat de astronauten kunnen ademen", zegt Ter Braack.

"Buiten die cabine is helemaal niets. Dus als je maar één gaatje in het ruimteschip hebt, een foutje, kan dat catastrofaal zijn. Even de lancering daargelaten: bij een ruimteschip heb je een hermetisch afgesloten bubbel die je de ruimte in slingert."

Bekijk ook

• 

  Wie is de BHV'er en hoe zit het met zwaartekracht? 5 vragen en antwoorden over brand in een ruimtestation aan André Kuipers

  • 09-09-2021

Grote druk onder water

Maar een onderzeeër bouwen vraagt hele andere kennis en kunde. Als je een personenauto zou laten zakken op de diepte waar een onderzeeboot normaal vaart, wordt hij samengeperst tot een dobbelsteen, zegt Ter Braack.

"Dus om dat te managen, om de structurele integriteit van een duikboot die druk te laten weerstaan, is heel veel kennis en kunde nodig. Omdat je steeds dieper wil gaan de zee in, heb je steeds betere modellen nodig om de druk te weerstaan." Dat maakt het volgens hem zo complex.

Bekijk ook

• 

  Oud-marineman Johan overleefde duikbootongeluk: 'Eigenlijk geen hoop meer voor vermiste onderzeeër Indonesië'

  • 23-04-2021

Vorm

De grote druk onder water heeft volgens Dick Zandee, defensiespecialiteit bij Instituut Clingendael, ook weer invloed op de vorm van een onderzeeboot.

"Het stelt hele hoge eisen aan de hul van onderzeeboten. Die moet van zeer hoge kwaliteit zijn. En door de vorm die de boot daardoor krijgt, namelijk rond, maakt dat de integratie van alle water- en communicatiesystemen heel specifiek zijn. Het moet allemaal in die kleine ruimte passend gemaakt worden."

Watergesteldheid

Ook moet er bij de bouw rekening gehouden worden met 'watergesteldheid', volgens Zandee. "Het water in de Atlantische Oceaan, het water waar onze onderzeeboten voornamelijk zullen opereren is anders dan de samenstelling van het water in de Indische Oceaan", zegt hij.

De onderzeeboot die wij gebruiken moet bijvoorbeeld ook naar het Caribische deel van het Koninkrijk kunnen varen om daar taken uit te voeren. Daar moet de boot dus op toegespitst worden."