Het klinkt als een gezegde, maar het is de nieuwe campagne van de politie: 'Achter ieder uniform zit een mens, laat ons veilig hulp verlenen'. Hulpverleners hebben een grote kluif aan het vuurwerkfestijn dat oud en nieuw heet.
Niet alle ongevallen die tijdens de jaarwisseling plaatsvinden gebeuren namelijk onbedoeld. Werknemers met een publieke taak, zoals politie, brandweer, ambulance- en brandweerpersoneel, worden iedere dag slachtoffer van agressie en geweld. Maar met name oudejaarsnacht is voor agenten en hulpverleners geen makkelijke avond.
Verpleegkundige en keukenprins
De nieuwe campagne toont hulpverleners tijdens werk en privé: een ambulanceverpleegkundige die graag in de keuken vertoeft; Paul-Jan staat bekend als 'keukenprins'. Een andere film toont brandweerman Mark die in zijn vrije tijd wandelingen maakt met zijn hond. 'Dierenvriend' is zijn officieuze titel.
De filmpjes laten zien dat aandacht voor geweld tegen hulpverleners nog steeds noodzakelijk is. Met name de jaarwisseling betekent topdrukte voor politie en ambulance- en brandweerpersoneel. Ieder jaar krijgen ze tijdens hun werk met geweld te maken. Twee jaar geleden waren 139 meldingen van geweld tegen hulpverleners, het jaar daarvoor 111. Vorig jaar waren dat er 88.
Drie keer zoveel incidenten
Volgens woordvoerder Helma Huizing zorgen de uitgelaten sfeer, de drank en andere middelen, en het vuurwerk dat dan ter beschikking staat voor meer geweld. "Het aantal geweldsincidenten schommelt, maar wel zien we structureel drie keer zo veel incidenten tijdens de jaarwisseling." De politie zet nu sociale media in 'omdat we jongelui willen bereiken', zegt Huizing. "We doen een appèl op de samenleving: hoe ver ga je, en wat accepteer je? En we willen mensen bewust maken van de impact."
Die impact op hulpverleners is enorm. "Mensen die in dienst staan van de samenleving worden als schietschijf gebruikt. Een politieagent gaat het liefst de straat op, maar we hebben iemand die zó gewond is geraakt dat dat niet meer kan. Nu zoekt hij een kantoorbaan, maar daar heeft hij niet voor gekozen."
Cijfers over de jaarwisseling
De jaarwisseling verloopt nooit vlekkeloos. Het aantal incidenten schommelt, met een lichte daling. Uit politiecijfers blijkt dat er met oud en nieuw 2017-2018 in Nederland 8.125 incidenten plaatsvonden, terwijl dat er tijdens de voorgaande oudejaarsnacht nog 10.030 waren; een afname van een kleine 20 procent. Tijdens de jaarwisseling van 2015-2016 waren het er zelfs 11.248. Om wat voor incidenten gaat het? Het gevaarlijk gebruik van vuurwerk, maar ook vernieling, (zware) mishandeling/bedreiging en brand/ontploffing komen vaak voor.
Een veilig nieuw jaar?
2018 liet zich inluiden met een regenfront dat door het land trok. Tijdens oudejaarsnacht verregende het afgestoken vuurwerk of was het nauwelijks zichtbaar. Volgens Huizing vonden er daarom misschien minder ongelukken plaats.
Dit jaar komt er een windstille en droge jaarwisseling aan, met zachte temperaturen. Dat kan als gevolg hebben dat het aantal incidenten stijgt ten opzichte van vorig jaar. "We hopen dat onze collega's veilig hun werk kunnen doen", zegt Huizing.
"Mensen realiseren zich niet dat de hulpverleners iets laten voor hun werk: ze hebben ook familie of vrienden die thuis op ze wachten." Huizing noemt de verdriedubbeling van geweld tijdens de jaarwisseling, in vergelijking met een gemiddelde dag in het jaar, verontrustend: "Ieder geweldsincident is er een te veel."
Niet de eerste campagne
In 2011 lanceerde SIRE de campagne 'Handen af van onze hulpverleners', volgens de stichting één van hun campagnes met de meeste impact ooit. Artikelen uit de Geneefse Conventies worden geciteerd om te laten zien dat er in oorlogstijd respect was voor hulpverleners, terwijl in vredestijd ambulancepersoneel aangevallen wordt. Dat komt nog steeds voor, en de politie vindt het nu tijd om opnieuw ten strijde te trekken tegen geweld tegen hulpverleners.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.