De arbeids- en woningmarkt, het klimaat: dossiers waar dringend actie op ondernomen moet worden. Maar daarvoor moet er wel een kabinet komen, zegt Martin Visser. De econoom en Telegraaf-journalist maant de politici vaart te maken. Vijf vragen beantwoord.
1. Wat zijn de gevolgen voor de economie dat de formatie zo lang duurt?
"Je ziet dat belangrijke dossiers stilvallen: klimaat, onderwijs, arbeidsmarkt, woningmarkt. Al die onderwerpen zijn complex en veelomvattend. Een demissionair kabinet kan wel eenmalig geld uittrekken om problemen aan te pakken, maar zonder een missionair kabinet kan je geen grote actieplannen opzetten om echt vooruitgang te boeken."
2. Maar de economie groeit nu toch?
"Ja, en daar schuilt ook een gevaar in. We hebben nu een krachtige economie, maar we werken niet aan onze toekomst. Er zijn maar weinig plannen voor investeringen en innovatie. Terwijl die wel nodig zijn om te zorgen dat onze economie goed blijft draaien."
"Nu de piek van de coronacrisis achter ons ligt, herstelt de economie zich vanzelf. Een half jaar geleden werd er nog geroepen om een herstelpakket, maar dat herstel is vanzelf op gang gekomen. Politici denken daarom misschien dat ze wel tijd hebben voor die formatie, maar die tijd is er niet."
Bekijk ook
3. Merken we nu al iets van die lange formatie?
"Woningmarkt is bijvoorbeeld een dossier dat al veel te lang is verwaarloosd. Je ziet nu dat politici de mond vol hebben van 'bouwen, bouwen, bouwen'. Maar daar komen ze eigenlijk te laat mee. Als je naar de statistieken kijkt, is de woningbouw al jarenlang veel te laag geweest. En nu het overal begint te knellen en kraken krijgt het aandacht."
"Een nieuw kabinet zou een minister van Wonen kunnen aanwijzen. Daarmee los je niet alle problemen op, maar daarmee geef je het dossier wel prioriteit. Woningbouwprojecten lopen vaak vertraging op in lokaal overleg. De minister van Binnenlandse zaken heeft nu al de bevoegdheid om daarop in te grijpen, maar doet dat vaak niet. Dit is ook een dossier dat alleen aangepakt kan worden door een kabinet dat de bevoegdheid heeft om door te pakken."
Bekijk ook
4. Maar er is toch gewoon een Prinsjesdag en een begroting?
"Ja, maar daarin staan geen grote plannen. Vaak gaat het om een eenmalige investering. Het kabinet trekt bijvoorbeeld wel 6 tot 7 miljard uit voor maatregelen om het klimaatprobleem te bestrijden. Maar het bevat geen actieplannen om onder andere het draagvlak voor dit thema te vergroten. Daarmee blijft dit dossier stilstaan."
5. Wat gaan we zelf merken in onze portemonnee als de formatie nog heel lang duurt?
"Het valt me op dat dit demissionaire kabinet niks doet aan het herstel van de koopkracht. De voorspelling is dat de economie volgend jaar groeit met 3,5 procent en de koopkracht maar 0.1 procent is. Nou zeggen koopkrachtplaatjes niet alles, maar het gaat wel over de mate waarin de burger meeprofiteert van de economische groei. Dit huidige demissionair kabinet had zichzelf als doel gesteld dat iedereen zou profiteren van economische groei. Maar voor een stijgende koopkracht hebben ze deze Prinsjesdag geen extra geld voor over."
"Belastingen zijn al jaren hoog, prijzen stijgen. Daarmee loop je het risico dat het heel lang duurt voordat mensen profiteren van economische groei. De meeste mensen hebben misschien financieel geen last gehad van de crisis, maar als er niet snel een kabinet komt zullen de koopkrachtcijfers niet herstellen. Dat gaan mensen wel merken in de portemonnee."
Bekijk ook
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.