Vrijwillig brandweerman Franc raakte invalide bij een oefening en bleek niet voldoende verzekerd

Brandweerman Franc raakte tijdens een oefening verlamd en werd door instanties in de steek gelaten. Op financiële steun kon hij niet rekenen. "Je zet je in voor de bevolking, maar als je zelf iets hebt, doen ze net alsof ze gek zijn. Dat is diep triest."

Het ging mis toen Franc Witbreuk bij een oefening in een te strak en benauwd chemie-pak een man van 108 kilo moest tillen. Dat kon het lichaam van Franc niet aan. Hij bezweek en kwam pas in het ziekenhuis weer bij. "'s Ochtends wilde ik naar het toilet. Maar toen ik opstond, zakte ik door mijn linkerbeen op de grond. Toen wist ik dat het mis was." Franc bleek deels verlamd te zijn, maar op een uitkering kon hij niet rekenen.

'Afkopen met een schamel bedrag'

Franc werkte sinds 2005 bij de vrijwillige brandweer van de gemeente Enschede en hoopte dat de gemeente hem kon bijstaan nadat hij verlamd raakte. Maar tot zijn ontzetting konden ze niet veel voor hem betekenen. "Ze wilden het afkopen met een schamel bedrag, dat kan gewoon niet", vertelt hij.

Hij stelde vervolgens de gemeente aansprakelijk, waarop zij de arbeidsinspectie inschakelden. En die gaf de gemeente gelijk. "De inspectie beschouwde het niet als ongeval, dus de gemeente hoefde niks uit te keren." Verbijsterd stapt Frank naar de rechter, maar die gaf hem ongelijk. "Dan voel je je echt verraden, dat gaat door merg en been. Ik was aan mezelf overgeleverd."

Geldproblemen

Naast de lichamelijke tegenslag kreeg Franc ook een mentale knauw te verwerken. Het gebrek aan financiële steun viel hem zwaar. "De gemeente handelde alles heel afstandelijk af, waardoor ik me in de steek gelaten voelde. Je zet je in voor de bevolking, maar als je zelf iets hebt, doen ze bij de gemeente net alsof ze gek zijn. Ik vind het heel erg dat ze niet goed verzekerd zijn. Dat is triest, diep triest."

Geldgebrek trok ook een diepe wissel op het gezinsleven van Franc. "Zowel de onderzoeken die ik onderging als de vaste lasten moesten natuurlijk betaald worden. We hadden alleen minder geld dan eerst, omdat ik mijn baan kwijtraakte. Voor die onderzoeken heb ik aardig wat zaken moeten verkopen die mijn familie dierbaar waren. En als gezin met opgroeiende kinderen heb je simpelweg elke cent nodig."

'Je kunt niet zeggen: laat het slachtoffer maar liggen'

Franc betaalde zelf twee onderzoeken en kreeg toen de diagnose 'conversiestoornis'. Dit houdt in dat lichaamsfuncties uitvallen na extreme inspanning. "Je lichaam gaat als het ware on hold. Wat jij wilt, kan niet. Ik gaf wat ik kon tijdens de oefening. In het echt kun je ook niet zeggen: 'Laat dat slachtoffer maar liggen', ook al ga je lichamelijk over je grenzen."

Voordat de diagnose werd gesteld, kon de arbeidsinspectie de verlamming van Franc niet direct in verband brengen met het te krappe chemiepak, waardoor hij geen uitkering kreeg. Maar uit de diagnose bleek dat hij wel degelijk door een ongeval op de werkvloer verlamd is geraakt. Het gaf uiteindelijk de doorslag: Franc kreeg de uitkering alsnog.

'Aansprakelijkheid vastellen kost tijd'

De gemeente Enschede erkent in een reactie aan EenVandaag dat het ging om een langslepende kwestie en zegt te betreuren dat de schade na 7 jaar nog steeds niet is vastgesteld. "Met name het vaststellen van de aansprakelijkheid (in juni 2017) heeft veel tijd gekost."

De gemeente schrijft verder 'te hopen dat er op korte termijn een definitieve regeling tot stand komt waar alle partijen zich in kunnen vinden en zullen waar mogelijk onze bijdrage daaraan leveren'.

Anderen helpen

Franc hoopt nu dat niemand in een soortgelijke positie terechtkomt. "Je meldt je aan bij de brandweer uit passie, het is een prachtig vak. Maar ik vind wel dat qua voorwaarden, veiligheid en verzekering alles op de schop moet, ten gunste van de vrijwilliger."

Hij hoopt dat zijn verhaal iets goeds oplevert en uiteindelijk anderen kan helpen. "Het is heel heftig om verlamd te raken, maar zeker de nasleep ervan gun ik niemand. Je moet fatsoenlijk opgevangen worden als je in zo'n situatie terechtkomt. Laat de overheid je hélpen, in plaats van dwarsbomen."