‘Volkswagen omzeilt nog steeds uitstootregels'

Uit het document blijkt dat de uitstootfilters van een grote groep Volkswagen-diesels over tenminste nóg een instrument beschikken waardoor in de praktijk meer wordt uitgestoten dan op papier. Uitstootfilters functioneren daardoor alleen volledig bij een buitentemperatuur tussen de 15 en 33 graden. Bij afwijkende temperaturen zijn de filters deels uitgeschakeld, waardoor de uitstoot van schadelijke gassen toeneemt. Europarlementariër Gerben-Jan Gebrandy, die onderzoek deed naar fraude in de auto-industrie, spreekt van “een standaard voorbeeld van sjoemelsoftware”. 

Het desbetreffende document maakt onderdeel uit van een dagvaarding waarmee de stichting Volkswagen Car Claim gaat procederen voor compensatie voor Europese dieselbezitters. Die dagvaarding, die deze week wordt verstuurd, is niet alleen gericht tegen het Volkswagen-concern, maar ook tegen softwareleverancier Bosch, de Nederlandse importeur Pon, dealers en de huidige en voormalige topman van de autofabrikant. De claimstichting beschuldigt VW van misleiding en oneerlijke handelspraktijken en eist dat kopers hun auto kunnen inleveren bij hun dealer tegen terugbetaling van het aankoopbedrag. Het autoconcern veroorzaakte twee jaar geleden een groot schandaal toen onderzoekers in de Verenigde Staten illegale software aan boord van diesels van de Duitse automaker ontdekten. Door dit manipulatie-instrument ‘gedroeg’ de auto zich in de laboratoriumtest schoon, terwijl hij in de praktijk tot wel het zesvoudige aan schadelijke stikstofoxiden uitstootte. Wereldwijd waren zo’n 11 miljoen auto’s betrokken, waarvan 8 miljoen in Europa. 

De Duitse toezichthouder dwong Volkswagen tot het terugroepen van de auto’s en een update uit te voeren waarmee ze weer aan de regels en afgegeven goedkeuring voldoen. Uit diverse onderzoeken blijkt dat de auto’s ná de update de officiële uitstootnormen in de praktijk nog steeds ruim overschrijden. Volgens de stichting Volkswagen Car Claim bewijst dit dat het Volkswagen nooit te doen was om de auto’s schoner te maken. “Volkswagen heeft nooit de intentie gehad om het uitstootprobleem met de voorgestelde update te verhelpen”, aldus bestuurslid Guido van Woerkom van de claimstichting. “Bovendien beschikken de auto’s over nog meer sjoemelsoftware, die ook na de update nog aanwezig is, waardoor ze te veel uitstoten en niet aan de Europese en Nederlandse wetgeving voldoen.” Van Woerkom doelt op een zogeheten ‘thermovenster’, waardoor emissiefilters bij bepaalde temperaturen minder functioneren. Uit het interne document blijkt het filter bij een grote groep diesels minder te functioneren onder de 15 en boven de 33 graden.  

Volkswagen erkent in een reactie tegenover EenVandaag het bestaan van het instrument, maar spreekt tegen dat het gebruik ervan illegaal is. Gerben-Jan Gerbrandy, die zitting had in een onderzoekscommissie van het Europees Parlement naar fraude in de auto-industrie, noemt een thermovenster echter een “standaard voorbeeld van sjoemelsoftware”. "De wet is absoluut overtreden. Daar staat dat de auto bij normaal gebruik moet voldoen aan de emissiestandaard. Dat doen ze niet, want op de weg stoten ze meer uit dan in het laboratorium.” Opvallend is dat de Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) in antwoorden op vragen van EenVandaag erkent dat de software-update alleen tot doel had de software uit te schakelen. “Het was geen doel van de software-update om de emissies in de praktijk te verbeteren”, aldus de Nederlandse toezichthouder. Uit metingen die de RDW eind vorig jaar publiceerde blijkt dat de diesels na de update in een aantal gevallen zelfs méér uitstoten dan voor de update. Gerbrandy noemt het “bizar” dat Volkswagen een update uitvoert die in de praktijk niet blijkt te werken. Ook Tweede Kamerleden van PvdA, CDA, D66 en GroenLinks reageren tegenover EenVandaag verbaasd op de uitspraken van de RDW en willen opheldering van staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat. “Als die update niet bedoeld is om de auto’s schoner te maken, waarvoor is de update dan wel?”, aldus GroenLinks-Kamerlid Liesbeth van Tongeren.

Lees de schriftelijke antwoorden die Volkswagen en Rijksdienst voor het Wegverkeer (RDW) gaven op onze vragen.