Vlees: veel mensen zijn er dol op. De gemiddelde Nederlander eet per jaar 38,5 kilo vlees. Dat cijfer is sinds 2005 onveranderd, ondanks alle kritiek. Want (veel) vlees eten is slecht voor de planeet. Zouden we ons moeten schamen voor het eten van vlees?

Een maaltijd zonder vlees? Daar moeten de meeste mensen niet aan denken. Dit jaar nog bleek uit cijfers van de Universiteit Wageningen dat de vleesconsumptie niet is afgenomen. Vlees eten is dus nog steeds voor velen de normaalste zaak van de wereld.

Bewust vlees eten

Berend te Voortwis komt uit een ondernemende familie en begon zelf een aantal jaar geleden een webshop waar je een koe kunt kopen vanuit de gedachte dat mensen horen te weten waar hun eten vandaan komt. Je kunt er een hele of delen van een koe kopen, maar pas als een of meerdere mensen een hele koe hebben besteld wordt het dier geslacht. Volgens hem is vlees een mooi product, dat we zorgvuldig moeten benaderen.

De term 'vleesschaamte' roept bij hem irritatie op. "Wat ik merk in Nederland -en daar schaam ik mij wél voor- is dat wij een natie zijn waar als we praten over drugs dan schaamt niemand zich in Nederland maar als ik dan een normaal fatsoenlijk stukje vlees eet, dan is het misschien 'oeh'. Nou, dan denk ik dat we echt een beetje van het padje af met zijn allen."

Het afleren van vlees eten

Iemand die heel anders naar vlees consumeren kijkt is Roanne van Voorst, antropoloog en schrijver van het boek Ooit aten we dieren. Zij ziet al enige veranderingen in de vleescultuur. In Nederland is het mensen aangeleerd dat het eten van vlees de normaalste zaak van de wereld is en dat kun je dus ook weer afleren. Volgens haar kijken we over 30 jaar terug op deze tijd met verbazing, omdat er te veel vlees en zuivel wordt gegeten.

"Ik ben niet van het standpunt dat vlees eten verkeerd is of moreel verkeerd zou zijn. Meer dat we leven in een cultuur waarin het wordt aangeleerd als iets dat normaal, noodzakelijk en natuurlijk is. Dus je kunt bijna niet anders, alleen denk ik dat dát gaat veranderen", zegt Van Voorst.

Nederlandse kersentelers maken zich zorgen om hun oogst dit jaar. Ze zijn bang dat die ten onder gaat aan de 'suzuki-fruitvlieg'. De oogst is volgens de telers nog te redden, maar dan moet het gewilde bestrijdingsmiddel wel op tijd goedgekeurd worden.

De kersentelers wachten op een verlossend bericht van landbouwminister Femke Wiersma. Zij moet bepalen of gebruik van het bestrijdingsmiddel Tracer dit jaar wordt toegestaan, En dat wordt nog spannend, want toenmalig minister Piet Adema zei vorig jaar dat het toen de laatste keer was dat een uitzondering gemaakt werd voor het bestrijdingsmiddel.

Al 10 jaar uitzondering

Het bestrijdingsmiddel Tracer is namelijk nog altijd niet goedgekeurd door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Die instantie beoordeelt of een bestrijdingsmiddel gebruikt mag worden.

Zolang het Ctgb zijn oordeel nog niet heeft gegeven, kan de verantwoordelijk minister een vrijstelling voor gebruik geven. En dat gebeurt in dit geval al 10 jaar op rij.

Perfect jaar voor kersen

Kersenteler Arie Hakkert uit de Betuwe vertelt dat het tot nog toe een perfect jaar is voor de kersenteelt: "We hebben prachtig weer gehad in de bloeiperiode. Weinig nattigheid en de temperatuur was goed. Dus we verwachten een goede oogst dit jaar."

Volgens Arie is de ideale temperatuur voor de kers tussen de 20 en 25 graden. De kersen hangen er nu nog groen bij, maar uiteindelijk krijgen ze de bekende rode kleur. "We hopen half juni te beginnen met oogsten. De kersen zullen waarschijnlijk begin juni een gele kleur krijgen en gaan dan over naar rood."

Suzuki-fruitvlieg

Maar ondanks dat het zo'n goed jaar is voor de kers, is Arie bang voor zijn oogst. De Nederlandse kers heeft er sinds een jaar of 10 namelijk een nieuwe vijand bij: de suzuki-fruitvlieg. Een beestje dat oorspronkelijk afkomstig is uit Zuidoost-Azië en in 2008 voor het eerst werd opgemerkt in Europa.

Vooral kersentelers hebben last van de fruitvlieg. "Deze fruitvlieg kan door de schil van het fruit kruipen en legt daar eitjes onder. Daar komen larven uit die de vrucht van binnenuit opeten. Vervolgens gaat de vrucht rotten en is die onverkoopbaar", legt onderzoeker Herman Helsen uit.

Net niet voldoende

Kersenteler Arie gebruikt nu een speciaal net om de fruitvliegjes buiten te houden: "Het is een heel fijnmazig net waar in principe geen vliegjes doorheen kan komen. Het hele veld moet ermee worden ingepakt."

Maar alleen een net is niet voldoende, vertelt hij: "De suzuki-fruitvlieg is zo klein dat het 'm toch lukt om ergens binnen te komen. Bovendien moeten we nog steeds zelf bij de kersen kunnen. Dus als het net omhoog gaat of waait, gaat de fruitvlieg ook naar binnen."

Wesp tegen vlieg

In een lab van de Wageningen University & Research (WUR) wordt daarom gewerkt aan een andere oplossing, namelijk de sluipwesp. Dat is een natuurlijke vijand van de suzuki-fruitvlieg, vertelt onderzoeker Helsen. "De sluipwesp legt haar eieren in de larven van de suzuki-fruitvlieg en kan zo de enorme toename verminderen."

Toch is de sluipwesp vooralsnog geen vervanging voor het bestrijdingsmiddel. "We hebben er nu enkele honderden, daar kunnen we de oogst niet mee redden", zegt Helsen. En dus wacht kersenteler Arie in spanning af op het besluit van Landbouwminister Wiersma. "Als we het middel niet meer krijgen, dan is het einde kersenteelt. Het is echt twee voor twaalf."