President Trump is er duidelijk over. Hij vertrouwt de verkiezingsuitslag nu al voor geen meter, vanwege de vele stemmen die per post worden uitgebracht. We spraken de mensen die overuren draaien om de verkiezingen wél eerlijk te laten verlopen.

In de staat Wisconsin wordt met man en macht gewerkt om chaos tijdens de verkiezingsdag op 3 november te voorkomen. Iedereen staat op scherp, omdat de voorverkiezingen in april dit jaar uitliepen op een debacle. Vlak na de massale uitbraak van het coronavirus, vormden zich bij de stembureaus lange rijen. Mensen moesten soms wel uren wachten voordat ze hun stembiljet konden afgeven. De uiteindelijke uitslag liet lang op zich wachten.

Veiligheidscontroles

Meagan Wolfe van de Wisconsin Elections Commission geeft leiding aan de ambtenaren die in deze staat verantwoordelijk zijn voor het verwerken van de stemmen. Voor haar bestaat er geen twijfel over de vraag of de verkiezingsuitslag in het geding is: "Wij monitoren ieder stembiljet. De verkiezingen zullen hier dus net zo veilig en eerlijk verlopen als altijd. Alle veiligheidscontroles zijn in werking. Ons systeem verzekert dat iedere kiezer maar één keer een stem kan uitbrengen."

Volges Wolfe heeft de pandemie hen voor flinke uitdagingen gesteld, maar zijn ze deze keer wél goed voorbereid. "Vanwege corona hebben we alle procedures opnieuw onder de loep genomen: van hoe mensen in de rij staan tot hoe kiezers zich aan ons identificeren tot aan het schoonmaken van de stemcomputers."

info

Waarom Wisconsin belangrijk is

Vele ogen zullen tijdens de verkiezingsdag gericht zijn op de staat Wisconsin. Het is een belangrijke 'swing state', een staat die door de Democraten of Republikeinen gewonnen zou kunnen worden. Bovendien is Wisconsin de plek waar president Trump 4 jaar geleden met slechts een marge van 1 procent de verkiezingen wist te winnen. Voor de Democraten was het er de eerste nederlaag sinds 1984. Een winst in Wisconsin betekent ook dit jaar een grote stap dichterbij het Witte Huis.

Lees ook

Trump: 'Verkiezingen corrupt door stemmen per post'

De verwachting is dat meer Amerikanen dan ooit vroegtijdig hun stem zullen uitbrengen per post. En dat is tegen het zere been van president Trump. Volgens hem is dit een recept voor fraude. Officieel bewijs heeft hij hier tot nu toe niet voor geleverd, maar tijdens zijn campagne steekt hij zijn wantrouwen in een eerlijk verloop van de verkiezingen niet onder stoelen of banken. Dit werkt 'corrupte verkiezingen' in de hand, zo zegt hij.

Stemmen per post is geen nieuw fenomeen in de Verenigde Staten. "Zolang wij verkiezingen organiseren wordt er al gestemd per post, bijvoorbeeld door Amerikanen in het buitenland of militairen die op missie zijn", vertelt Meagan Wolfe. Zij wil de Amerikaanse kiezer dan ook vooral gerust stellen: "Verkiezingen vinden niet plaats in het donker. Ik moedig iedereen aan om langs te komen: het staat ze vrij om te komen kijken en te observeren."

Meagan Wolfe
Bron: EenVandaag
Voor Meagan Wolfe bestaat er geen twijfel: de verkiezingen in Wisconsin zullen eerlijk verlopen

Zorgen onder kiezers

Omdat veel mensen gebruik maken van de optie om vervroegd te stemmen via de post betekent het in de praktijk dat er nu al dagelijks duizenden stemmen worden verwerkt. Dat proces vindt plaats in lokale stadskantoren onder leiding van een zogenaamde 'city clerk'. Diane Coenen is de city clerk van Oconomowoc, een klein stadje van 15 duizend inwoners dat is ingeklemd tussen de twee grootste steden van de staat: Madison en Milwaukee.

In haar kantoor staat de telefoon iedere dag roodgloeiend omdat veel kiezers zich zorgen maken over of hun stem wel veilig is. "Het is heel erg druk: we krijgen e-mails, telefoontjes en mensen komen hier aan de balie met hun vragen en bedenkingen", vertelt Coenen terwijl ze tussen stapels hoge dozen met stembiljetten staat.

Bekijk hier de reportage vanuit Wisconsin

Integriteit op het spel

"De verwarring ontstaat omdat niet iedereen de goede informatie heeft. Als ze weten wat er allemaal bij komt kijken dan zouden ze denk ik verbaasd zijn hoeveel werk er in wordt gestoken om alles goed te organiseren. Ik kan onze kiezers garanderen dat alles goed gaat komen. Wij werken heel hard om de integriteit van deze verkiezingen te kunnen verzekeren. Daar hoort ook bij dat we alle vragen en zorgen die er zijn beantwoorden."

Ook hier zien ze dat veel meer kiezers dan normaal hun stem per post willen uitbrengen. "De pandemie heeft echt voor hele andere omstandigheden gezorgd. Het verschil is dat mensen die normaal altijd gewoon gaan stemmen op verkiezingsdag nu al een aanvraag doen om te stemmen per post. We zien hier op dit moment bijna een draai van 180 graden."

Uitlegvideo: waarom je ook zonder de meeste stemmen president van de VS kan worden

3 miljoen stemmen. Dat was in 2016 het verschil in de verkiezingsstrijd tussen Donald Trump en Hillary Clinton. In Trumps nadeel, maar tóch werd hij president. Hoe kan dat? En kan zoiets dit jaar weer gebeuren? Verslaggever Tom van 't Einde legt het uit.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.