00:00
00:25
Merkcampagne KRO-NCRV

Verhuisplicht burgemeesters zorgt voor conflicten

Een burgemeester moet volgens de wet in de gemeente wonen waarvan hij of zij burgemeester is. In de praktijk is dit niet altijd vanzelfsprekend merken de inwoners van de gemeenten Capelle aan den IJssel en Best. In Capelle wil burgemeester Peter Oskam een woonboerderij betrekken die nu deel uitmaakt van een kinderboerderij, in Best wil burgemeester Anton van Aert definitief terugkeren naar zijn huis in Boxtel waardoor hij niet opnieuw benoemd kan worden.

Capelle aan den IJssel heeft al 6 jaar geen burgemeester meer binnen de gemeentegrenzen wonen. De voormalige burgemeester Frank Koen, heeft gedurende zijn hele ambtsperiode niet in de gemeente gewoond. En zijn opvolger, Peter Oskam beloofde bij zijn aantreden in 2016 datzelfde jaar nog een woning in de gemeente te betrekken. Dat is niet gelukt en de gemeenteraad wordt ongeduldig. Nu heeft Oskam laten weten in een voormalige woonboerderij te willen trekken, maar de boerderij zal eerst voor enkele tonnen moeten worden opgeknapt en de kantine van de kinderboerderij die in het pand gevestigd is, zal dan moeten wijken voor het burgemeestersgezin. Dat de burgemeester nu juist deze woning wil betrekken leidt tot veel onbegrip in de gemeente. BestOok in Best zorgt het zogeheten woonplaatsvereiste voor problemen. Toen Anton van Aert in 2012 burgemeester werd behield hij zijn woning in Boxtel en nam daarnaast een appartement in Best. Onlangs ontstond ophef over het feit dat Van Aert zich al die tijd niet ingeschreven heeft in de gemeente Best en hij dus officieel nog in Boxtel woonde. Volgend jaar verloopt zijn ambtstermijn en de burgemeester vroeg de gemeenteraad of hij ook voor herbenoeming in aanmerking zou komen als hij zijn appartement in Best zou opzeggen. De gemeenteraad besloot dat de burgemeester zich aan de wet moet houden en als hij uit Best zou vertrekken dus automatisch niet opnieuw benoemd zou worden. Van Aert besloot dat hij toch terug wilde verhuizen naar Boxtel, en daarmee is hij volgend jaar burgemeester af.Dat is jammer vinden sommigen in Best. Er kwam een petitie waarin Bestenaren de gemeenteraad vroegen of de burgemeester toch niet aan zou kunnen blijven. Ook volgens raadslid Jan Willem Slijper van D66 waren er geen opmerkingen over het functioneren van de burgemeester. "Ik vind de wet wel wat rigide op dit punt. We zouden graag zien dat de gemeente hierover zelf het gesprek aan kan gaan en kan beslissen of een burgemeester wel of niet aan kan blijven als hij niet in de gemeente woont," aldus Slijper.Eerste burgerPoliticoloog Julien van Ostaaijen van de Universiteit Tilburg is het gedeeltelijk wel met raadslid Slijper eens. "Er valt iets voor te zeggen om de gemeenteraad meer invloed te geven hierin, zodat er maatwerk geleverd kan worden." Toch is het volgens de politicoloog wel degelijk van belang dat een burgemeester in de betreffende gemeente woont: "Burgemeester ben je 24 uur per dag, als er nood is dan moet de burgemeester snel ter plaatse kunnen zijn."De Vereniging Nederlandse Gemeenten en het Genootschap van Burgemeesters vinden echter dat het nu prima geregeld is in de gemeentewet. "Wij vinden het belangrijk dat burgemeesters in de gemeente wonen en we zijn geen voorstander om het woonplaatsvereiste los te laten. De burgemeester is de spreekwoordelijke eerste burger en daar hoort het wonen bij. Het moet voor een burgemeester wel mogelijk zijn om te verhuizen, daarom is het belangrijk dat de gemeente een nieuwe burgemeester faciliteert", aldus Liesbeth Spies van het Nederlands Genootschap van Burgemeesters." 

Pluimveehouder Ruud Zanders is kritisch op het nieuwe convenantBron: EenVandaag
Pluimveehouder Ruud Zanders is kritisch op het nieuwe convenant

Nieuwe afspraken moeten dierenwelzijn in vee-industrie verbeteren, maar niet iedereen is tevreden: 'Veranderingen minimaal'

Na jaren van discussie zijn er nieuwe afspraken gemaakt die het leven van dieren in de vee-industrie moeten verbeteren. Maar sommige critici zijn nog niet tevreden. "De verbeteringen zijn minimaal en de overgangstermijnen heel lang."

Ellen Bien van de Dierenbescherming hoort bij de wat positievere groep. Eind juni tekende zij, samen met andere partijen, het convenant Stappen naar dierwaardige veehouderij. "Hier werd al zoveel jaren over gesproken. Nu zijn er belangrijke afspraken gemaakt die uiteindelijk het leven van miljoenen dieren ingrijpend zullen verbeteren."

Beter leven voor dieren kost geld

Demissionair landbouwminister Femke Wiersma en Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) zetten ook hun handtekening onder het convenant. Net als het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), dat onder meer namens de supermarkt tekende. "Want één ding is duidelijk," zegt melkveehouder Amber Laan, "zolang supermarkten en consumenten niet meer willen betalen voor vlees en andere producten van dieren, is het lastig om ze ruim en diervriendelijk te houden."

Laan is van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK). Ook deze belangenvereniging ging akkoord met de afspraken die ervoor moeten zorgen dat de ruim 106 miljoen dieren in Nederlandse vee-industrie een beter leven krijgen.

Wat verbetert er concreet voor de dieren?

'Misleiding en afstel'

Voor veel organisaties die zich voor het welzijn van dieren inzetten, gaan de nieuwe afspraken niet ver en al helemaal niet snel genoeg. "We zien in het convenant geen routekaart naar een toekomstbestendige, dierwaardige veehouderij. Eerder misleiding, uitstel en afstel", zegt Leonie Vestering van Wakker Dier. "De geplande welzijnsverbeteringen zijn minimaal, de overgangstermijnen lang en de ontsnappingsclausules talrijk."

Ook duurzame boerenorganisatie Caring Farmers is kritisch: "Nee, we zijn niet tevreden met het convenant", benadrukt pluimveehouder Ruud Zanders. "De eerste gesprekken gingen sowieso alleen maar over geld. Het leek meer te gaan over 'economiewaardig' of 'boerwaardig' dan 'dierwaardig'. De uiteindelijke stapjes die nu zijn gezet voor de dieren zijn heel klein."

'Vrijbrief om niks te doen'

Waarom Caring Farmers dan toch heeft getekend? "Er is ook een tafel voor koplopers, waar wij aan de slag kunnen. Wij willen laten zien dat dierwaardige veehouderij écht kan", legt Zanders uit.

Hij denkt dat het aanbod veel meer sturend moet zijn: "'De consument bepaalt', dat is een is vrijbrief om vooral niks te doen. Als er van alles wordt aangeboden in de winkel, dan ga je gauw voor de goedkope keuze. Zeker als je niet zo goed weet waar je op moet letten. Kopers willen wel goed doen, niemand wil onnodig dierenleed, maar het is moeilijk te zien."

Landbouwdieren in Nederland

'Kinderarbeid willen we ook niet meer'

Zanders vervolgt: "Een voorbeeld van verandering is dat een varken straks 1,4 meter ruimte krijgt. Dat is meer dan de 1 meter nu, maar het maakt natuurlijk nauwelijks verschil. We moeten wel opletten dat het geen greenwashing wordt." Dat is een vorm van misleidende reclame, waarbij bedrijven onterecht een groen imago creëren.

De pluimveehouder trekt de vergelijking met extreem lage lonen en kinderarbeid: "Dat willen we in Nederland ook niet meer. We halen misschien wel volop goedkope producten uit landen waar dat bij komt kijken. Maar dat is zeker geen reden om het dan hier ook maar weer in te voeren. We kunnen als klein land ook laten zien hoe het wél beter kan."

'Kleine stapjes beter dan niets'

Ook voor de Dierenbescherming gaat het niet hard genoeg, maar kleine stapjes zijn in ieder geval beter dan niets, vindt bestuurder Bien. "We proberen realistisch te zijn, maar we zouden zeker veel meer willen om het leed van dieren te verminderen."

Maar in dit convenant staan wel duidelijke en belangrijke stappen op weg naar dierwaardige veehouderij, daar is ze van overtuigd. "Daarom is dit convenant voor ons essentieel. Zeker omdat het een gezamenlijk streven is, en alle partijen aan tafel hebben gezeten en hebben ondertekend."