'Verbied nekklem, ook binnen gevangenismuren'

De nekklem, het geweldsmiddel dat onderdeel is van hevig debat, is in strijd met het Europees recht. Dat zegt emeritus hoogleraar Anton van Kalmthout, het Nederlandse lid van de commissie tegen Foltering en Onmenselijke Behandeling van de Raad van Europa vanavond in EenVandaag. Hij is voorstander van een verbod.

Hij reageert hiermee op drie sterfgevallen binnen gevangenismuren die mogelijk een gevolg zijn van een nekklem. Van Kalmthout: “Middelen die de adem kunnen afsnijden en die tot coma of dood kunnen leiden zijn in strijd met artikel 3 van het mensenrechtenverdrag.” De emeritus hoogleraar meent dat de nekklem zowel binnen- als buiten gevangenismuren verboden moet worden.

Nabestaanden van drie families vermoeden dat hun geliefden zijn gestorven na toepassing van het geweldsmiddel door een zogenaamd Intern Bijstandsteam. Twee van deze gevallen worden nu onderzocht. Van Kalmthout is van mening dat binnen detentie het gebruik van de nekklem buitenproportioneel is. “Als je met vijf tot zeven man een cel binnengaat kun je ook met andere middelen een persoon onder controle brengen,” aldus van Kaltmhout.

Op het moment is de nekklem onderdeel van onderzoek van de Inspectie Veiligheid en Justitie. Dit zal in 2016 klaar zijn. Hoewel Van Kalmthout dit onderzoek toejuicht, zou de nekklem tot die tijd in de ban moeten. ”In afwachting van het onderzoek zou je moeten zeggen laat die nekklem nu buiten schot. Verbied de nekklem in ieder geval voor de periode van het onderzoek”, zegt hij.

Het ministerie van Veiligheid en Justitie zegt het onderzoek van de Inspectie naar de nekklem af te wachten en wil niet vooruit lopen op de conclusies.