Niet alleen de kiezers van de VVD en NSC, maar ook de leden van beide partijen staan open voor regeren met de PVV. Maar volgens VVD-leider Dilan Yeşilgöz bepaalt zij wat er gebeurt. "Ik en de fractie bepalen de lijn", reageert ze.

Net als de meeste kiezers van de VVD ziet de grootste groep leden van die partij een kabinet met de PVV zitten, zeiden ze meteen nadat de verkiezingsuitslag bekend werd.

'Op de inhoud stappen zetten'

Afgelopen vrijdag, twee dagen na de verkiezingen, maakte Yeşilgöz bekend dat haar partij niet in een kabinet met de PVV stapt, maar wel een centrumrechtse coalitie wil gedogen. De VVD-leider ontkent nu dat ze hiermee de wens van haar eigen leden zou negeren.

"Ik heb heel veel leden gesproken, die willen vooral dat we op de inhoud stappen gaan zetten", zegt ze vandaag. "Wij gaan een centrumrechtse coalitie mogelijk maken. Hierbij willen we afspraken gaan maken over het beperken van de instroom en meer geld in de zakken van de middeninkomens."

'Mandaat bij de fractie'

"Hiermee maken we de 1,5 miljoen stemmen die we hebben gekregen meer dan waar", vindt Yeşilgöz. Al maakt de VVD-leider glashelder dat het uiteindelijk de Tweede Kamerfractie is die bepaalt wat er gebeurt. "Ik en de fractie bepalen de lijn. Wij hebben uiteindelijk het mandaat."

Nog voordat Yeşilgöz liet weten dat haar partij bedankt voor een meerderheidscoalitie met de PVV, vroeg EenVandaag aan VVD-leden in het Opiniepanel of een coalitie met de PVV voor hen acceptabel zou zijn. 'Ja' antwoordde een ruime meerderheid (driekwart).

VVD-leider Dilan Yeşilgöz over samenwerking met PVV: 'Ik en de fractie bepalen de lijn'

'Boodschap van kiezers'

Yeşilgöz maakte haar gedoogwens bekend nadat EenVandaag partijleden ondervroeg, waardoor die variant niet is voorgelegd aan deelnemers. Toch zegt het beeld uit het onderzoek veel, zegt Charlotte Nijs van het Opiniepanel: "De cijfers, en de toelichtingen die kiezers en leden in ons onderzoek gaven, laten een duidelijke boodschap zien. Kiezers en leden hebben niet zoveel moeite met een samenwerking met de PVV als de top van hun partij nu uitstraalt."

Zo schrijft een VVD-lid uit het panel: "Dat rechtse kiezers, ook die van onze VVD, de PVV zo groot hebben gemaakt is een signaal. Dan moet je luisteren naar die kiezers en niet weer een linksere coalitie proberen te vormen". Een ander vindt dat de PVV het maar moet laten zien: "Laat de PVV maar verantwoordelijk nemen nu. Altijd moord en brand schreeuwen, maak het nu ook maar waar."

Bekijk ook

Ook steun onder NSC'ers

Onder NSC-leden in het Opiniepanel is het enthousiasme iets minder groot, maar nog altijd zou tweederde van die groep het acceptabel vinden als NSC in een kabinet stapt met de partij van Geert Wilders. Partijleider Pieter Omtzigt stelt, net als Yeşilgöz, dat het mandaat uiteindelijk bij de fractie ligt: "De mening van de leden is buitengewoon belangrijk. Maar formeel stemmen zij zonder last of ruggespraak. Zij maken een eigenstandige afweging en laten niet hun oren hangen naar het congres."

Overigens is het volgens hem bepaald nog geen gelopen race dat zijn partij met de PVV gaat regeren. "We gaan eerst met de verkenner praten. We doen dit proces stap voor stap. Ik snap dat er veel ongeduld is, maar we gaan dit zorgvuldig doen." Zowel onder NSC- als VVD-leden is een meerderheidscoalitie met PVV, VVD, NSC en BBB de populairste optie.

NSC-leider Pieter Omtzigt over samenwerking met PVV: 'Eerst in gesprek met de verkenner'
info

Over het onderzoek

Het onderzoek is uitgevoerd van 23 tot en met 27 november. De meeste deelnemers vulden het onderzoek op 23 november in, nog voordat partijleider Dilan Yeşilgöz liet weten dat de VVD niet in een meerderheidscoalitie met de PVV wil stappen, maar wel een 'centrumrechts' kabinet gedoogsteun wil geven.

Aan het onderzoek deden 625 mensen mee die op die dag aangaven lid te zijn van de VVD en 473 leden van NSC. Omdat er geen populatiecijfers bekend zijn van de leden van beide partijen is er niet gecorrigeerd voor mogelijk onder- of oververtegenwoordiging in beide groepen. De uitkomsten van dit onderzoek moeten daarom als indicatief worden beschouwd.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.